Szkoła Rycerska w Warszawie. Wiek XVIII - wiek XIX. Instytucje - ludzie - strategie 3007-B530ES1

Zajęcia o charakterze teoretyczno-warsztatowym poświęcone zostaną zagadnieniom historii, funkcji i sferom działania (m. in. dydaktycznej, militarnej, teatralnej, literackiej, muzycznej) Szkoły Rycerskiej (od 1765 roku po schyłek aktywności Kadetów). Problemy te zostaną ukazane i umówione nie tyle w perspektywie „totalnej”, ale personalnej, biograficznej. Punktem wyjścia dla rozważań nad różnymi aspektami funkcjonowania Szkoły (politycznymi, kulturalnymi) będą bowiem zawsze biografie (indywidualne) jej kadetów, nauczycieli, dowództwa.
Wspólne studiowanie i rozpoznawanie problemów związanych z
miejscem Szkoły Rycerskiej na mapie kulturalnej, edukacyjne, i politycznej Rzeczypospolitej czasów Stanisława Augusta, a tym samym poznanie realiów epoki prowadzić ma do stworzenia biogramów ludzi Szkoły Rycerskiej oraz jej kalendarium, które znajdą się w projektowanym „Słowniku postaci Szkoły Rycerskiej”. Praca taka wymagać będzie pewnych kompetencji edytorskich, którym to kwestiom (edytorskim) także poświęcona zostanie część zajęć, podobnie jak problemom oceny wartości i wiarygodności źródeł (drukowanych, rękopiśmiennych), z których będziemy korzystać.
Zajęcia te wiązać się będą z prowadzonymi już pracami na Wydziale Polonistyki, m.in. kwerendami archiwalnymi, opracowaniem odnalezionych źródeł i systematyczną pracą nad wybranymi biogramami. Przygotowywane prace poddane zostaną krytycznemu omówieniu i dyskusji już podczas kolejnych zajęć.

Ćwiczenie– 30 godzin – I semestr
Ćwiczenia – 30 godzin – II semestr

Rodzaj przedmiotu

fakultatywne

Tryb prowadzenia

w sali

Założenia (opisowo)

Student powinien mieć podstawową orientację w zakresie historii politycznej i historii kultury Rzeczypospolitej II połowy XVIII wieku. Osiągnięcie efektów uczenia wspomoże uczestnictwo w odpowiednich zajęciach dotyczących wieku XVIII oferowanych przez UW oraz, ewentualnie, znajomość języka francuskiego.

Efekty kształcenia

Po ukończeniu przedmiotu student:

1) wiedza i umiejętności:

– orientuje się w zakresie podstawowym w dynamice zjawisk o charakterze kulturowym i politycznym właściwych dla Rzeczypospolitej drugiej połowy XVIII wieku;

– orientuje się w dziejach rozwoju w Polsce XVIII w. (z uwzględnieniem kontekstu europejskiego) instytucji edukacyjnych;

– potrafi określić i ocenić rolę i miejsce Szkoły Rycerskiej tak w kulturze i polityce ówczesnej Rzeczypospolitej, jak i dla czasów późniejszych;

- orientuje się w zagadnieniach takich jak m.in.: struktura wewnętrzna (kadra wojskowa i cywilna) Szkoły, umundurowanie, a przede wszystkim inicjatywy kulturalne (literatura, teatr, muzyka), programy i podręczniki;

– posiada podstawy do krytycznej analizy dokumentów historycznych tego okresu;
- posiada umiejętność (merytoryczna i edytorską) tworzenia naukowych haseł słownikowych;
– posiada umiejętność, wyciągania wniosków, dyskutowania, formułowania sądów i argumentacji;

- posiada umiejętność budowania encyklopedycznych haseł;

2) postawy:

– zna i docenia wartość badań historycznych i kulturowych, w tym związanych z badaniem dziejów instytucji i biografistyką dotyczących 2 poł. XVIII wieku i ich znaczenie dla zrozumienia współczesnej kultury oraz zidentyfikowania i nazwania relacji między osiemnastowiecznością a współczesnością.

Kryteria oceniania

Aktywność na zajęciach, bieżące przygotowanie do zajęć, w skład którego będzie wchodzić opracowanie materiałów źródłowych i haseł biograficznych. Przygotowane materiały i kontrola obecności będą podstawą zaliczenia na stopień.

Literatura

(Podstawowe pozycje dotyczące Szkoły Rycerskiej):
1. Cwer A., Edukacja młodzieży w Szkole Rycerskiej Stanisława Augusta Poniatowskiego 1764-1794, Siedlce 2011.
2. Cieśla M., Nauczanie języków nowożytnych w Szkole Rycerskiej w Warszawie (1766-1794). Rozprawy Dziejów Oświaty. t. 1, Wrocław 1958.
3. Edukacja patriotyczna młodzieży: Szkoła Rycerska, korpusy kadetów, ogólnokształcące licea wojskowe, klasy mundurowe, red. R. P. Depczyński, Grynia 2013.
4. Frączyk T., Adam Kazimierz Czartoryski. Biografia literacka, Kraków 2012.
5. Knot A., Dzieje szkolnictwa wojskowego w Polsce, Lwów 1938.
6. Kot S., Historia wychowania, t. 2, Lwów 1934.
7. Kościałowski S., Kilka szczegółów o Korpusie Kadetów w Nieświeżu, "Litwa i Ruś", Wilno 1912, t. 4, z. 1.
8. Kozielewski I., Pierwsza Szkoła Wojskowa w Polsce, Kijów 1918.
9. Łodyński M., Biblioteka Szkoły Rycerskiej, Warszawa 1930.
10. Miterzanka M., Działalność pedagogiczna Adama ks. Czartoryskiego generała ziem podolskich, Kraków 1931.
11. Mrozowska K., „Szkoła Rycerska Stanisława Augusta Poniatowskiego 1765 - 1794. Wyd. Ossolineum, Wrocław 1961.
12. Szkoła Rycerska i jej epoka. Katalog wystawy (19.II-14.III.1966)Oprac. K. Konieczny, M. Słoniewska. , Warszawa 1967.
13. Wojakowski J., Biblioteka Królewskiego Korpusu Kadetów w Warszawie, Warszawa 1989.
14. Zimińska J., Dzieje Szkoły Rycerskiej (korpusu Kadetów), Warszawa 1972.
Archiwa i biblioteki m.in.:

AGAD, Zbiory Popielów
Biblioteka Narodowa (rękopisy)
Biblioteka XX. Czartoryskich w Krakowie
Archiwum Wawelu

Więcej informacji

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3007-B530ES1 w USOSweb