Zaburzenia czytania i pisania 3007-31B1ZC
Zajęcia są poświęcone następującym zagadnieniom:
- ustalenia terminologiczne: dysleksja, aleksja, dysleksja rozwojowa, dysleksja nabyta;
- czynności pisania i czytania oraz ich neurobiologiczne i neuropsychologiczne uwarunkowania;
- czytanie i pisanie jako formy komunikacji językowej;
- dysleksja a rozwój mowy i języka;
- symptomy ryzyka dysleksji i dysleksji;
- analiza i klasyfikacje błędów (rozwojowych i dyslektycznych) w pisaniu i czytaniu;
- zasady i sposoby stymulowania rozwoju językowego i poznawczego dziecka z trudnościami w pisaniu.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
WIEDZA
- zdobywa wiedzę na temat przyczyn i patomechanizmów trudności w opanowywaniu przez dziecko czytania i pisania;
- zna i wskazuje symptomy dysleksji rozwojowej;
UMIEJĘTNOŚCI
- rozpoznaje możliwe przyczyny tych trudności związane z poziomem skomplikowania relacji między mową a pismem w języku polskim;
- potrafi podjąć dyskusję merytoryczną, prezentując wiadomości zdobyte podczas samodzielnej lektury i podczas zajęć;
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
- jest przygotowany do podejmowania pracy z osobami z dysleksją, do świadomego doboru materiału językowego, do współpracy z pedagogiem.
Kryteria oceniania
kontrola obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach
Literatura
• M. Bogdanowicz, Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie, Gdańsk 2005.
• M. Bogdanowicz, A. Adryjanek, Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Gdynia 2005.
• M. Bogdanowicz, M. Smoleń (red.), Dysleksja w kontekście nauczania języków obcych, Gdańsk 2004.
• Butkiewicz, K. Bogdanowicz, Dyslexia in the English Classroom - techniki nauczania języka angielskiego uczniów z dysleksją, Gdańsk 2005.
• J. Cieszyńska, Nauka czytania krok po kroku. Jak przeciwdziałać dysleksji, Kraków 2001.
• Domagała, U. Mirecka, Grafomotoryka u dzieci w wieku 7-13 lat, Lublin 2010
• J. Dyrda Style uczenia się dzieci dyslektycznych a wymagania poznawcze szkoły. Gdańsk 2004.
• Grabowska, K. Rymarczyk (red.), Dysleksja. Od badań mózgu do praktyki, Warszawa 2004.
• E. Jeżewska-Krasnodębska, Zaburzenia mowy u dzieci rozpoczynających naukę szkolną i ich wpływ na trudności w zakresie czytania i pisania [w:] A. Maciejewska (red.), Zaburzenia komunikacji językowej w czytaniu i pisaniu, Siedlce 2007, s. 45-55.
• Kaja (red.), Diagnoza dysleksji, Bydgoszcz 2003.
• M. Kostka-Szymańska, G. Krasowicz-Kupis (red.), Dysleksja. Problem znany czy nieznany?, Lublin 2007.
• G. Krasowicz-Kupis (red.), Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna, Gdańsk 2006.
• G. Krasowicz-Kupis (red.), Diagnoza dysleksji. Najważniejsze problemy, Gdańsk 2009.
• G. Krasowicz-Kupis, Psychologia dysleksji, Warszawa 2009.
• Pietras, Dysortografia – uwarunkowania psychologiczne, Gdańsk 2008.
• Pietras, G. Krasowicz-Kupis (red.), Zrozumieć, żeby pomóc. Dysleksja w ujęciu interdyscyplinarnym, Gdynia 2008.
• J. Przesmycka-Kamińska (red.), Trudności w nauce czytania i pisania a trudności w rozwoju mowy dzieci z dysfunkcjami mózgu, Wrocław 2001.
• M. Pąchalska, Neuropsychologia kliniczna. Urazy mózgu, Warszawa 2007, s. 147-152, 157-162.
• M. Przybysz-Piwko, Struktura fonotaktyczna wyrazów polskich a obraz pisma dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu [w:] M. Kostka-Szymańska, G. Krasowicz-Kupis (red.), Dysleksja. Problem znany czy nieznany?, Lublin 2007, s. 101-108.
• M. Przybysz-Piwko, Trudności w pisaniu u dzieci z nieukończonym i zaburzonym rozwojem mowy w świetle analizy lingwistycznej. Wnioski dla praktyki logopedycznej i pedagogicznej [w:] M. Młynarska, T. Smereka (red.), Logopedia. Teoria i praktyka, Wrocław 2005, s. 258-269.
• M. Przybysz-Piwko, Wspomaganie rozwoju umiejętności fonologicznych dziecka z trudnościami w opanowywaniu czytania i pisania, „Poradnik Językowy” 2007, z. 8, s. 45-53.
• M. Przybysz-Piwkowa, Właściwości polskiej grafii przeszkodą w kształtowaniu się właściwych powiązań pomiędzy dźwiękami mowy a literami, [w:] H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa (red.), Zaburzenia głosu – badanie – diagnozowanie – metody usprawniania, Warszawa 1998, s. 121-128.
• M. Przybysz-Piwkowa, Trudności w czytaniu i pisaniu w świetle wiedzy logopedycznej i lingwistycznej, czyli o potrzebie jednoczesnego usprawniania mowy głośnej i pisma [w:] E. Łuczyński (red.), Kształcenie logopedyczne. Cele i formy, Gdańsk 2000, s. 62-68.
• M. Przybysz-Piwkowa, Segmentacja fonemowa u dzieci z trudnościami w opanowywaniu pisania i czytania [w:] J. Przesmycka-Kamińska (red.), Trudności w werbalnym porozumiewaniu się z otoczeniem dzieci z różnymi dysfunkcjami OUN, Wrocław 2002.
• M. Przybysz-Piwkowa, Utrwalanie postaci graficznej i postaci fonologicznej wyrazów – propozycja ćwiczeń [w:] J. Przesmycka-Kamińska (red.), Trudności w werbalnym porozumiewaniu się z otoczeniem dzieci z różnymi dysfunkcjami OUN, Wrocław 2002.
• M. Przybysz-Piwko, O kryteriach doboru materiału językowego w pracy z uczniami przejawiającymi trudności w czytaniu i pisaniu [w:] Istnieć w kulturze. Miedzy teorią a praktyką edukacyjną, pod red. Małgorzaty Święcickiej, Danuty Jastrzębskiej-Golonki i Agnieszki Rypel, Bydgoszcz 2010, s. 421-432.
• T. Wróbel, Pismo i pisanie w nauczaniu początkowym, Warszawa 1979.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: