Zaburzenia mowy i języka: afazja, uwarunkowane dysfunkcjami mózgowymi 3007-3123Z5
Treść i zakres użycia terminu afazja. Problemy sporne. Przyczyny utraty możliwości komunikacyjnych. Definicje i rodzaje afazji. Neuropsychologiczne podłoże zaburzeń komunikacji językowej w afazji. Afazja w ujęciach różnych szkół lingwistycznych - podobieństwa i różnice. Wpływ teorii na praktykę. Weryfikacja hipotez w praktyce. Rozpad czy dezintegracja systemu językowego w afazji. Językowy patomechanizm afazji. Kompensacja językowa. Charakterystyka wypowiedzi osób z afazją na tle zachowań językowych osób bez zaburzeń mowy oraz z zaburzeniami mowy o innych patomechanizmach (dyzartria, demencja, inne). Aleksja i agrafia. Kompetencja językowa i komunikacyjna osób z afazją oraz innymi dysfunkcjami mózgu. Usprawnianie komunikacji werbalnej osób z dysfunkcjami oun. Narzędzia diagnostyczne. Zasady reedukacji osób z afazją. Kryteria doboru materiału językowego do celów badawczych i terapeutycznych.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
A. Herzyk, Afazja :mechanizmy mózgowe i symptomatologia [w:] Logopedia 27/2000;
A. Herzyk, Pierwotna afazja postępująca [w:] Audiofonologia 9/1996;
A. Herzyk, Taksonomia afazji: kryteria klasyfikacji i rodzaje zespołów zaburzeń, [w:] Logopedia 28/2000;
R. Jakobson, M. Halle, Podstawy języka, Ossolineum, 1964;
J. Kania, Dezintegracja systemu fonologicznego w afazji, Ossolineum, 1976;
A. R. Łuria, Podstawy neuropsychologii, PZWL, Warszawa 1976;
D. Kądzielawa, Afazja i agnozja [w:] I. Kurcz (red.),
Psychologia a semiotyka. Pojęcia i zagadnienia, Warszawa 1993;
H. Mierzejewska, Zaburzenia polskiego systemu fonetycznego w niektórych wypadkach afazji, Ossolineum, Wrocław 1971;
H. Mierzejewska, Afatyczna dezintegracja fonetycznej postaci wyrazu, Ossolineum, 1977;
H. Mierzejewska,(red.), Badania lingwistyczne nad afazją, Ossolineum 1978;
H. Mierzejewska (red.), Badania porównawcze afazji, Ossolineum 1982;
H. Mierzejewska, S. Grotecki, O spójności polilogu w warunkach afazji [w:] Socjolingwistyka IX, 1990;
H. Mierzejewska, J. Przesmycka-Kamińska, S. Grotecki, Metodologiczny pożytek z kompleksowego językoznawczo-psychologicznego opisu porozumiewania się osób z afazją [w:] Socjolingwistyka 12/13 1993;
H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa, S. Grotecki, Dezintegracja, kompensacja, stabilizowanie struktur językowych w afazji [w:] H. Mierzejewska, M. Przybysz-Piwkowa (oprac.), Teoretyczne podstawy metod usprawniania mowy - afazja, zaburzenia rozwoju mowy, DiG, Warszawa 2000;
J. Panasiuk, Komunikacja w afazji [w:] Logopedia 27/2000;
J. Panasiuk, Kompetencja językowa a kompetencja metajęzykowa w afazji [w:] Logopedia 29/2001;
M. Pąchalska, Afazjologia, PWN, Warszawa 1999;
M. Przybysz-Piwkowa, Na temat analizy lingwistycznej wypowiedzi osób z afazją [w:] J. Nowakowska-Kempna, Effata - otwarcie. Logopedia jako nauka interdyscyplinarna - teoretyczna i stosowana, UŚ, Katowice 1998;
M. Przybysz-Piwkowa, Realizacja struktur językowych a podsystemy języka u osób z afazją [w:] Logopedia 27/2002;
M. Przybysz-Piwkowa, O dwóch mechanizmach kształtujących wypowiedzi osób z afazją [w:] J. Bałachowicz, S. Frycie (red.),Język - literatura - wychowanie: praca zbiorowa dedykowana profesor Annie Kowalskiej, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP, Warszawa 2006;
H. Tomaszewska-Volovici, Agramatyzm w afazji, Ossolineum, Wrocław 1976;
M. Sadowska, Zmiany zakłóceń głosek w procesie reedukacji osób z afazją, Kraków 1996;
B. Strachalska, Dobór materiału językowego do ćwiczeń usprawniających aktualizację wyrazów u osób z afazją [w:] Teoretyczne podstawy metod usprawniania mowy, op. cit.;
B. Strachalska, Ćwiczenia usprawniające aktualizację wyrazów w mowie osób z afazją , Wyd. APS, Warszawa 2002;
M. Zarębina, Rozbicie systemu językowego w afazji, Ossolineum, 1978;
inne prace zostaną podane na zajęciach, m.in. B. Kaczmarka
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: