Teoria przekładu literackiego. Perspektywa kulturowa. 3006-TPL-PK-OG

http://moodle.come.uw.edu.pl/course/view.php?id=2860

Celem kursu jest przedstawienie podstawowych zagadnień przekładoznawstwa, a zarazem kwestii teoretycznych i warsztatowych związanych z badaniem tekstu obcojęzycznego. Problemy te omawiane będą w perspektywie kulturowej i antropologicznej. Zajęcia będą miały charakter dwutorowy. Części teoretyczna poświęcona zostanie problemom historii, tradycji oraz współczesnej roli przekładu, interpretowanym w perspektywie językoznawczej, teoretycznoliterackiej, kulturowej i antropologicznej. W toku zajęć omówione zostaną wybrane teksty filozoficzne i teoretycznoliterackie, manifesty poetyckie oraz deklaracje tłumaczy, określające status tłumaczenia w historii literatury. Refleksji poddane zostaną po pierwsze zagadnienia warsztatowe (m.in. rodzaje przekładów, dominanta translatorska, kompetencje tłumacza, strategie przekładu, kategorie opisu oraz porównywania tekstów wyjściowego i docelowego), ponadto różne koncepcje definiowania istoty przekładu oraz jego miejsca w kulturze (kwestie rozumienia, przekładalności, ideologicznej manipulacji przekładem, istoty słowa i tekstu w przekładzie literackim etc). Część praktyczna polegać będzie na wykorzystaniu aparatu pojęciowego omówionego w części teoretycznej. Zadaniem uczestników zajęć będzie krytyczna analiza przekładów tekstów poetyckich i prozatorskich, analiza porównawcza przekładów jednego utworu, ocena jakości przekładu oraz uzasadnianie wyborów translatorskich.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

zdalnie

Efekty kształcenia

Po ukończeniu przedmiotu student:
– zna podstawowe pojęcia z zakresu teorii przekładu
– potrafi omówić rolę przekładu w kontekście antropologicznym i kulturowym
– zna historię teorii przekładu, tradycje dawne, jak i koncepcje współczesne

Kryteria oceniania

Ocenie podlegają wykonywane przez studenta zadania, sprawdzające umiejętność analitycznego przedstawienia treści omawianych artykułów teoretycznych, komentowania przekładów, wykrywania problemów badawczych. Podstawą zaliczenia są dwa testy semestralne z zakresu przedstawionych w czasie semestru zagadnień.

Literatura

TEKSTY OMAWIANE NA ZAJĘCIACH UMIESZCZONE ZOSTANĄ NA PLATFORMIE COME
Balcerzan, E., Poetyka przekładu artystycznego, „Nurt” 8 (1968).
Bednarczyk, A., Kulturowe aspekty przekładu literackiego, Katowice: Śląsk, 2002.
Bednarczyk, A., Wybory translatorskie. Modyfikacje tekstu literackiego w przekładzie i kontekst asocjacyjny. Łódź: Wydaw. Uniw. Łódzkiego, 1999.
Dąbska-Prokop, U., Nowa encyklopedia przekładoznawstwa, Kielce: Wyższa Szkoła Umiejętności im. S. Staszica w Kielcach, 2010
Komparatystyka literacka a przekład, red. P. Fast, K. Żemła, Katowice: Śląsk, 2000.
Legeżyńska, A., Tłumacz i jego kompetencje autorskie : na materiale powojennych tłumaczeń poezji A. Puszkina, W. Majakowskiego, I. Kryłowa i A. Błoka,
Barańczak, S., Ocalone w tłumaczeniu: szkice o wars, red. A. Nowicka-Jeżowa i D. Knysz-Tomaszewska, WarszawaMała encyklopedia przekładoąbska-Prokop, Częstochowa : Wydawnictwo Wyższej Szkoły Języków Obcych i Ekonomii Educator, 2000.
Meschonnic, Henri, The Europe in translation, tłum. D. Cohen, „Translation Studies” 1 (2008), pp. 34–40.
Meschonnic, Henri, Translating Biblical Rhythm, „Modern Language Studies”, 4 (1985), pp. 143–156
Steiner. G., Po wieży Babel: problemy języka i przekładu. Kraków : "Universitas", 2000.
Translating Cultures. Perspectives on Translation and Anthropology, ed. P.G. Rubel, A. Rosman
Współczesne teorie przekładu: antologia, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków: Znak, 2009.
Ziomek. J., Przekład – Rozumienie – Interpretacja; O przekładaniu przysłów, [w:] idem, Powinowactwa literatury: studia i szkice, Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980.

Literatura uzupełniająca:
Auden, W.H., Sztuka przekładu, „Literatura na Świecie” 4 (1971)
Balcerzan, E., Tłumaczenie poetyckie wśród kontekstów historyczno-literackich, [w:] Prace z poetyki…, red. R.M. Majenowa, J. Sławiński, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1968.
Barańczak, S., Dusza i podeszwa. Czas. Kult. 5/6 (1995), pp. 95-97.
ztacie tłumacza poezji z dołączeniem małej antologii przekładu, Kraków : Wydaw. "a5", 2004.
Bieńkowska, D., Polski styl biblijny. Łódź: Archidiecezjalne Wydaw. Łódzkie, 2002.
Cultural Translation In Early Modern Europe, ed. P. Burke, R. Po-Chia Hsia, Cambridge Univ. Press, 2007.
Jankowski, A ., O polskich przekładach Iliady. Fragm., Meander 5/6 (1992), pp. 251–264.
Krysztofiak, M., Przekład literacki we współczesnej translatoryce, Poznań: Wydaw. Naukowe UAM, 1996
Pieńkos, J., Postawy przekładoznawstwa, Kraków: Zakamycze, 2003.
Pisarska, A., Tomaszkiewicz, T., Współczesne tendencje przekładoznawcze : podręcznik dla studentów neofilologii, Poznań : Wydawnictwo Naukowe UAM, 1996.
Pisarze polscy o sztuce przekładu 1440-1974: antologia, wybór tekstów, wstęp E. Balcerzan. Poznań: Wydaw. Poznańskie, 1977.
Przekład literacki. Teoria – Historia – Współczesność: PWN, 1997.
Tekst sakralny: tekst inspirowany liturgią, red. G. Habrajska. Łódź: Wydaw. UŁ, 1997.
Wawrzyniak, Z., Rozumienie i zrozumienie tekstu, „Literatura na Świecie” 9 (1972).

Seria: Między oryginałem a przekładem.
„Przekładaniec. A Journal of Literary Translation”.

Lewicki, R., Obcość w odbiorze przekładu, Lublin: Wydaw. UMCS, 2000.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3006-TPL-PK-OG w USOSweb