Pegaz dęba, czyli osobliwości i dziwactwa w poezji Greków i Rzymian 3006-PD-OG

Punktem wyjścia dla naszych rozważań będzie słynna kolekcja literackich osoboliwości, zebranych przez Juliana Tuwima w tomie pt. Pegaz dęba. Zajęcia przedstawią starożytne źródła i wzorce takich zabaw literackich i lingwistycznych. Dyskusja nad partiami starożytnych utworów poetyckich oraz fenomenami starożytnej kultury zaowocuje refleksją nad funkcjami gier słownych i zabaw literackich w poezji starożytnej i ich znaczeniem w starożytności i innych epokach. Przy okazji przedstawiony zostanie podstawowy zasób wiedzy o poezji i kulturze starożytnej. Zajęcia są przeznaczone dla wszystkich chętnych, nie wymagają jest znajomości greki i łaciny.

Spis tematów (możliwe są pewne modyfikacje):
1. Wprowadzenie: podstawowe wiadomości o poezji Greków i Rzymian, jej periodyzacja i gatunki, oralność a piśmienność, materialne dokumenty literatury starożytnej i jej stan zachowania.
2. Alfabet grecki. Podstawowe wiadomości z zakresu metryki starożytnej. Zabawy lingwistyczne na pompejańskich murach.
3. Zagadki greckie.
4. Akrostychy.
5. Ilustrowane papirusy i ars Eudoxi.
6. Mechanizm z Antykitery a poezja grecka.
7. Greckie wiersze-obrazki.
8. Tabulae Iliacae.
9. Palindromy, raki i anagramy.
10. Lewiusz i rzymskie wiersze-obrazki.
11. Utwory izopseficzne.
12. Wierszowane problemy matematyczne.
13. Optacjan Porfiriusz.
14. Dwujęzyczność: Palladas i Auzoniusz.
15. Łacińska poezja kunsztowna renesansu i baroku.

Koordynatorzy przedmiotu

Jan Kwapisz

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Efekty kształcenia

Po ukończeniu kursu student:
- zna podstawową periodyzację i chronologię starożytnej poezji greckiej i rzymskiej;
- ma podstawową wiedzę o starożytnej kulturze piśmienniczej;
- ma podstawową wiedzę o omawianych autorach;
- zna i rozpoznaje gatunki poezji starożytnej na podstawie omawianych autorów;
- umie samodzielnie analizować, interpretować i umieszczać w szerszym kontekście starożytne teksty poetyckie omawianych autorów oraz omawiane fenomeny kultury;
- rozumie istotność materialnego kontekstu dokumentów literatury starożytnej;
- potrafi brać udział w dyskuji na temat starożytnego tekstu poetyckiego;
- potrafi sformułować krótką wypowiedź pisemną na temat starożytnego tekstu poetyckiego;
- ma krytyczną świadomość wagi dziedzictwa starożytnego.

Kryteria oceniania

Udział w dyskusji (50%), praca pisemna (50%).

Literatura

J. Tuwim, Pegaz dęba, Warszawa 1950 (II wyd. 2008).
Ch. Luz, Technopaignia. Formspiele in der griechischen Dichtung, Leiden 2010.
H. Weiss, Bella bulla. Lateinische Sprachspielerein, wyd. II, Bonn 1952.
The Muse at Play. Riddles and Wordplay in Greek and Latin Poetry, oprac. J. Kwapisz, D. Petrain, M. Szymański, Berlin 2013.
J. Kwapisz, The Paradigm of Simias. Essays on Poetic Eccentricity, Berlin 2019.

Literatura do poszczególnych zagadnień będzie podawana sukcesywnie w trakcie zajęć.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3006-PD-OG w USOSweb