Obraz nieba gwiaździstego – astronomia w literaturze i kulturze antycznej 3006-ONG-OG

Przedmiotem zajęć jest przedstawienie i interpretacja podstawowych tekstów źródłowych dotyczących zagadnień astronomicznych i astrologicznych od epoki archaicznej w Grecji do epoki chrześcijańskiej. Celem zajęć jest zapoznanie z antyczną wizją kosmosu – od jego powstania poprzez budowę i wpływ zjawisk niebieskich na losy człowieka. Omówienie wybranych kontekstów astronomicznych w literaturze starożytnej, np. kosmogonia, budowa wszechświata i układu planetarnego, natura i znaczenie komet, meteory, Droga Mleczna, powstanie gwiazd i gwiazdozbiorów. Zrozumienie roli poematów astronomicznych w epoce starożytnej. Recepcja antycznej wizji wszechświata w epokach późniejszych.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Efekty kształcenia

Po zajęciach student
w zakresie wiedzy
- charakteryzuje najważniejsze antyczne źródła filozoficzne i literackie dotyczące astronomii
- wymienia najważniejsze postacie z dziejów astronomii starożytnej,
- opisuje relacje między filozofią i literaturą a życiem codziennym i mentalnością człowieka antycznego.
- zna genezę pojęć astronomicznych wywodzących się z greki i łaciny,
w zakresie umiejętności
- analizuje i ocenia różne koncepcje kosmogeniczne i kosmologiczne antyku,
w zakresie kompetencji społecznych
- docenia tradycję antyczną w rozwoju myśli i nauki astronomicznej w późniejszych epokach.

Kryteria oceniania

1. bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność
2. kontrola obecności (dopuszczalna 1 nieobecność nieusprawiedliwiona)

Literatura

Teksty źródłowe (wybrane fragmenty w przekładach):
Hezjod, Theogonia
Platon, Państwo
Arystoteles, O niebie, Meteorologika
Seneka, O zjawiskach natury
Pliniusz Starszy, Historia naturalna
Owidiusz, Metamorfozy, Fasti
Wergiliusz, Georgiki
Aratos, Phaenomena
Nonnos z Panopolis, Dionysiaka.
Omówienie fragmentów z dzieł Maniliusza, Hyginusa, Germanika.

Opracowania:
A. Aveni, Rozmowy z planetami, Poznań 2002.
D. Berlinski, O astrologii i sztuce przepowiadania, Kraków 2005.
J. Dobrzycki, J. Włodarczyk, Historia naturalna gwiazdozbiorów, Warszawa 2002.
R. Graves, Mity greckie, Warszawa 1974.
M. Hermann, Obraz nieba gwiaździstego w literaturze rzymskiej epoki augustowskiej, Kraków 2001.
J. Kierul, Ład świata. Od kosmosu Arystotelesa do wszechświata wielkiego wybuchu, Warszawa 2007.
Z. Kubiak, Literatura Greków i Rzymian, Warszawa 2003.
W. Ley, W niebo wpatrzeni, Warszawa 1984.
R. Piętka, Kaliope i Urania. Rzymskie poematy astronomiczne, Poznań 2005.
S. Stabryła, Historia literatury starożytnej Grecji i Rzymu, Wrocław 2002.
D. Yeomans, Komety od starożytności do współczesności w mitach, legendach i nauce, Warszawa 1999.

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3006-ONG-OG w USOSweb