Charakterystyka gramatyczna, semantyczna i pragmatyczna jednostek tworzących polskie teksty współczesne 3003-ZU1261JK1
Seminarium upowszechnia wiedzę o różnych metodach całościowego synchronicznego opisu językoznawczego jednostek leksykalnych występujących we współczesnych polskich tekstach.
Podczas pierwszego roku seminarium uczestnicy rozważają zagadnienia dotyczące sposobu wyodrębniania jednostki leksykalnej z tekstu, metod jej analizy pod kątem gramatycznym, semantycznym i pragmatycznym oraz techniki pisania pracy magisterskiej.
Praca własna studenta w wymiarze 120h polega na przygotowywaniu się do dyskusji o lekturach omawianych na zajęciach, na przygotowaniu jednego referatu, na sporządzeniu planu pracy nad własnym problemem badawczym i na zebraniu bibliografii służącej do analizy tego problemu.
Tematyka zajęć:
1. Pojęcie jednostki leksykalnej i zasady jej wyodrębniania z tekstu.
2. Metody badania cech gramatycznych jednostek.
3. Metody badania cech semantycznych jednostek.
4. Metody badania cech pragmatycznych jednostek.
5. Wyznaczanie zakresu analizy materiałowej.
6. Poszukiwanie i zestawianie literatury przedmiotu.
7. Struktura pracy magisterskiej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po pierwszym roku seminarium student:
- samodzielnie wyodrębnia z polskich tekstów i analizuje jednostki leksykalne;
- rozpoznaje metody opisu i efekty ich zastosowania;
- potrafi uzasadnić wybór metody opisu w odniesieniu do przedmiotu swoich badań;
- sporządza plan pracy magisterskiej;
- zestawia bibliografię do pracy magisterskiej.
Kryteria oceniania
- aktywne uczestnictwo w zajęciach – 20% - 1p. ECTS
- przygotowanie referatu – 30% - 1,5 p. ECTS
- sporządzenie planu pracy magisterskiej – 20% - 1 p. ECTS
- zestawienie bibliografii do pracy magisterskiej – 30% - 1,5 p. ECTS
Praktyki zawodowe
praktyki nie są wymagane
Literatura
Literatura przekrojowa:
- Ju. D. Apresjan, Semantyka leksykalna, Wrocław 1980 (lub wyd. następne).
- M. Bańko, Z pogranicza leksykografii i językoznawstwa, Warszawa 2001.
- M. Bańko, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa 2002 (lub wyd. następne).
- M. Bańko, red., Polszczyzna na co dzień, Warszawa 2006.
- E. Bańkowska, A. Mikołajczuk red., Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów, Warszawa 2003.
- J. Bartmiński, J. Szadura, red., Warianty języka, Lublin 2003. (wybrane teksty)
- J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, J. Szadura, red., Akty i gatunki mowy, Lublin 2004. (wybrane teksty)
- J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, red.,Tekstologia, t. 1-2, Lublin 2004. (wybrane teksty)
- J. Bartmiński, S. Niebrzegowska-Bartmińska, Tekstologia, Warszawa 2009.
- J. S. Bień, Z. Saloni, Pojęcie wyrazu morfologicznego i jego zastosowanie do opisu fleksji polskiej (wersja wstępna), Prace Filologiczne XXXI, Warszawa 1982, s. 31-45.
- J. S. Bień, Problemy formalnego opisu składni polskiej, Warszawa 2009.
- I. Bobrowski, Składniowy model polszyzny, Kraków 2005.
- A. Bogusławski, Obiekty leksykograficzne a jednostki języka, [w:] Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. 2., red. Z. Saloni, Białystok 1987, s. 13-34.
- A. Bogusławski, Uwagi o pracy nad frazeologią, [w:] Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. 3., red. Z. Saloni, Białystok 1988, s. 13-30.
- A. Bogusławski, J. Wawrzyńczyk, Polszczyzna jaką znamy…, Warszawa 1993.
- A. Bogusławski, M. Danielewiczowa, Verba polona abscondita, Warszawa 2005.
- M. Derwojedowa, Porządek linearny składników zdania elementarnego w języku polskim, Warszawa 2000.
- M. Derwojedowa, Grupy liczebnikowe we współczesnym języku polskim, Warszawa 2011.
- T. Dobrzyńska, T. Tekst – styl – poetyka. Zbiór studiów, Kraków 2003.
- A. Duszak A., Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Warszawa 1998.
- M. Gębka-Wolak, Związki linearne między składnikami grupy imiennej we współczesnym języku polskim, Toruń 2000.
- M. Grochowski, Zarys leksykologii i leksykografii, Toruń 1982.
- M. Grochowski, Konwencje semantyczne a definiowanie wyrażeń językowych, Warszawa 1993.
- M. Grochowski, Wyrażenia funkcyjne, Kraków 1997.
- R. Grzegorczykowa, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa 2010.
- G. Habrajska, Komunikacyjna analiza i interpretacja tekstu, Łódź 2004.
- Inny słownik języka polskiego PWN, red. M. Bańko, Warszawa 2000.
- H. Jadacka, System słowotwórczy polszczyzny (1945-2000), Warszawa 2002
- S. Jodłowski, Postawy polskiej składni, Warszawa 1976.
- S. Karolak, Podstawowe struktury składniowe języka polskiego, Warszawa 2002.
- M. Karwatowska, J. Szpyra-Kozłowska, Lingwistyka płci, Lublin 2005.
- A. Kiklewicz, 2004, Podstawy składni strukturalnej, Olsztyn 2004.
- Z. Klemensiewicz, Zarys składni polskiej, Warszawa 1963.
- Z. Klemensiewicz, Składnia, stylistyka, pedagogika językowa, wybór prac, red. Kałkowska, A., Warszawa 1982. (wybrane teksty).
- I. Kurcz, A. Lewicki, J. Sambor, J. Woronczak, Słownik frekwencyjny współczesnego języka polskiego, red. Z. Saloni, t. 1-2, Kraków 1990-1992.
- R. Laskowski, Wyraz, [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego, t. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, wyd. 2, Warszawa 1998, s. 33-51.
- W. Lubaś, Polskie gadanie, Opole 2003.
- M. Łaziński, O panach i paniach, Warszawa 2006.
- A. Markowski, Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, Warszawa 1990.
- A. Markowski, Polszczyzna końca XX wieku, Warszawa 1992.
- A. Markowski, Wykłady z leksykologii, Warszawa 2012.
- A. Moroz, Strukturalna charakterystyka konstrukcji składniowych zawierających składnik zerowy, Toruń 2002.
- A. Moroz, Parenteza ze składnikiem czasownikowym we współczesnym języku polskim, Toruń 2010.
- D. Ochman, Nowe wyrazy złożone o podstawie zdezintegrowanej w języku polskim, Kraków 2004.
- Odmiany i style, [w:] Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, wyd. 1., Wrocław 1993, s. 87-241 (lub wyd. następne).
- D. Ostaszewska, R. Cudak, red., Polska genologia lingwistyczna, Warszawa 2008. (wybrane teksty)
- K. Pisarkowa, O spójności tekstu mówionego, w: Tekst i język. Problemy semantyczne, red. M. R. Mayenowa, Wrocław 1974, s. 41-71.
- Podstawy językoznawstwa korpusowego, red. B. Lewandowska-Tomaszczyk, Łódź 2005.
- A. Przepiórkowski, Korpus IPI PAN (wersja wstępna) Warszawa 2004.
- Z. Saloni, O możliwościach elipsy określenia czasownika w polskim tekście wielozdaniowym, w: Tekst i język. Problemy semantyczne, red. M. R. Mayenowa, Wrocław 1974, s. 73-84.
- Z. Saloni, M. Świdziński, Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. 4., Warszawa 1998.
- Z. Saloni, W. Gruszczyński, M. Woliński, R. Wołosz, Słownik gramatyczny języka polskiego, Warszawa 2007.
- Słownik gniazd słowotwórczych współczesnego języka polskiego, t.1-2., red. H. Jadacka, Kraków 2001, t.3-4, red. M. Skarżyński, Kraków 2005.
- T. Smółkowa, Neologizmy we wspólczesnej leksyce polskiej, Kraków 2001.
- P. Stalmaszczyk, red. [cztery tomy z tekstami z łódzkich seminariów metodologicznych], Łódź 2005, 2007, 2009, 2011 (wybrane artykuły).
- J. Tokarski, Schematyczny indeks a tergo polskich form wyrazowych, red. Z. Saloni, wyd. 1 Warszawa 1993 (lub wyd. następne).
- Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. I-IV, Warszawa 2003.
- M. Świdziński, Własności składniowe wypowiedników polskich, Warszawa 1996.
- J. Warchala, Kategoria potoczności w języku, Katowice 2003.
- K. Waszakowa, Przejawy innowacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, Warszawa 2006.
- J. Wawrzyńczyk, Nowe słownictwo polskie. Fikcje i fakty, Semiosis Lexicographica II, 1999.
- A. Wilkoń, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice 1987.
- A. Wierzbicka, Semantyka, Lublin 2006.
- E. Wierzbicka-Piotrowska, Polskie zaimki nieokreślone, Warszawa 2011.
- A. Wilkoń, Język mówiony a pisany, „Socjolingwistyka”, t. 4, 1982, s. 19-33.
- A. Wilkoń, Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice 1987.
- A. Wilkoń, Spójność i struktura tekstu. Wstęp do lingwistyki tekstu, Kraków 2002.
- M. Wiśniewski, Charakterystyka strukturalna polskich wypowiedzeń niezdaniowych, Toruń 1994.
- D. Zdunkiewicz-Jedynak, Wykłady ze stylistyki, Warszawa 2008.
- P. Żmigrodzki, Wprowadzenie do leksykografii polskiej, wyd. 1., Katowice 2003 (lub wyd. następne).
- P. Żmigrodzki, Słowo, słownik, rzeczywistość, Kraków 2008.
- U. Żydek-Bednarczuk, Wprowadzenie do lingwistycznej analizy tekstu, Kraków 2005.
Ponadto:
- listy nowych wyrazów publikowane przez Obserwatorium Językowe IJP PAN;
- słowniki zawierające nowsze wyrazy potoczne, młodzieżowe, itp.
- www.nkjp.pl
- www.wsjp.pl
- www.leksykografia.uw.edu.pl
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: