Język polski dawny i współczesny 3003-C5TN-HJ1
Tematy:
1. Język i zmiany w nim zachodzące. Periodyzacja dziejów języka polskiego.
2. Jak kształtuje się język literacki? Początki polskiego języka ogólnego.
3. Słowniki, kompendia i korpusy - gdzie szukać informacji o dawnym i współczesnym języku.
4. Słownictwo polskie i jego ewolucja. Jak możemy badać wyrazy?
5. Leksyka odziedziczona z prasłowiańszczyzny i jej losy w polszczyźnie. Dlaczego słowa giną?
6. Rozwój słownictwa w staropolszczyźnie - przyczyny i rezultaty. Dlaczego wyrazy zmieniają znaczenie?
7-8. Historia Polski i kontakty polszczyzny z innymi językami. Czym są zapożyczenia?
9. Biblia i jej wpływ na rozwój języka polskiego - frazeologizmy biblijne we współczesnej polszczyźnie.
10. Rola twórców i prądów kulturalnych na rozwój języka.
11. Grzeczność językowa i kultura języka dawniej i dziś (na przykładzie tekstów).
12. Polskie imiona i nazwiska - historia i współczesność.
13. Polskie nazwy miejscowe, ich geneza i zróżnicowanie.
14. Polska ortografia - początki i rozwój.
15. Podsumowanie zajęć.
Celem zajęć jest poszerzenie wiedzy i rozwój słownictwa specjalistycznego osób w nich uczestniczących. Studentki i studenci zdobędą podstawowe wiadomości na temat czynników, które wpływały na język polski oraz umiejętność interpretacji zjawisk zachodzących w polszczyźnie.
W cyklu 2025Z:
Dla cyklu 2025/2026 aktualny jest opis z sekcji "Informacje ogólne". |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
w sali
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zajęciach Student:
WIEDZA:
- rozumie podstawowe pojęcia i terminy dotyczące historii języka polskiego, potrafi ich używać i wykorzystuje je do opisu zjawisk językowych,
- zna podstawowe metody badawcze właściwe dla językoznawstwa diachronicznego i synchronicznego,
- ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu językoznawstwa historycznego,
- rozpoznaje najważniejsze zmiany, jakie zaszły w polszczyźnie.
UMIEJĘTNOŚCI
- czyta, rozumie i interpretuje proste i nieco trudniejsze teksty dotyczące historii języka polskiego,
- potrafi mówić o zmianach językowych w języku polskim w taki sposób, by rozumiały go inne osoby mówiące w tym języku,
- sprawnie posługuje się różnego rodzaju słownikami,
- wiąże fakty językowe z faktami kulturowymi.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
- jest gotów do wchodzenia w rozmaite interakcje społeczne, które wiążą się z historią Polski i języka polskiego,
- umie współpracować w grupie i jest gotów do dyskusji i zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów,
- traktuje język jako integralną część kultury danego narodu,
- ma świadomość świadomość znaczenia europejskiego i narodowego dziedzictwa kulturowego dla rozumienia wydarzeń społecznych i kulturalnych.
Kryteria oceniania
Metody nauczania:
praca z tekstem, referaty i prezentacje ustne, krótkie prace pisemne i testy, zadania na platformie Kampus, praca w grupach, pogadanka i in.
Warunki zaliczenia zajęć:
- udział w zajęciach,
- praca na konwersatorium,
- zaliczenie testów i wykonanie zadawanych prac.
Na zajęciach będzie stosowana metoda oceny ciągłej (continuous assessment). Zaliczenie zajęć wymaga uzyskania co najmniej 55% sumy punktów możliwych do uzyskania w całym semestrze.
PODZIAŁ PRACY STUDENTA NA PUNKTY ECTS (ŁĄCZNIE: 7 ECTS):
- obecność i aktywność na zajęciach: 30 godzin (1 ECTS),
- przygotowywanie się do zajęć i testów bieżących w domu: 60 godzin (2 ECTS),
- przygotowywanie prezentacji ustnych: 60 godzin (2 ECTS),
- wykonywanie zadań domowych: 60 godz. (2 ECTS),
NIEOBECNOŚCI NA ĆWICZENIACH:
1. Studenci mają prawo do dwóch nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze.
2. Jeśli studenci ma więcej nieusprawiedliwionych nieobecności, nie otrzymują zaliczenia z zajęć.
3. Jeśli studenci chcą usprawiedliwić nieobecności, muszą w ciągu tygodnia udokumentować ich obiektywne przyczyny (np. zwolnieniem lekarskim).
4. Studenci ma obowiązek odrobić nadprogramowe usprawiedliwione nieobecności w sposób wskazany przez osobę prowadzącą zajęcia.
Podstawa: Regulamin studiów na Uniwersytecie Warszawskim:
a. pkt 17 par. 2,
b. pkt 4.5 par. 17,
c. par 33.
ZASADY WYKORZYSTYWANIA NARZĘDZI SI:
1. Jeśli student chce na potrzeby prezentacji lub zadań skorzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, musi:
a. uzyskać na to zgodę osoby prowadzącej zajęcia,
b. uzgodnić z osobą prowadzącą zajęcia cele i zakres wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji.
2. Student nie może korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, aby redagować prace w języku polskim, chyba że osoba prowadząca zajęcia się na to zgodzi.
3. Jeśli student wykorzysta narzędzia sztucznej inteligencji:
a. bez zgody osoby prowadzącej zajęcia lub
b. w sposób z nią nieuzgodniony,
osoba prowadząca zajęcia stosuje procedury analogiczne do tych stosowanych w procedurze antyplagiatowej. Procedury te opisała Uniwersytecka Rada ds. Kształcenia w uchwale nr 14.
Podstawa:
1. Uchwała nr 170 Rady Dydaktycznej dla kierunków studiów: filologia bałtycka, filologia klasyczna i studia śródziemnomorskie, filologia polska, filologia polskiego języka migowego, kulturoznawstwo – wiedza o kulturze, logopedia ogólna i kliniczna, slawistyka, sztuka pisania, sztuki społeczne z dnia 27 lutego 2024 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia na Wydziale Polonistyki.
2. Uchwała nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia.
3. Uchwała nr 14 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 13 lipca 2020 r. w sprawie wytycznych dotyczących standardów i procedur postępowania w przypadku przygotowywania prac zaliczeniowych i dyplomowych z naruszeniem prawa na Uniwersytecie Warszawskim.
W wypadkach uzasadnionych - po konsultacji z kierownikiem jednostki dydaktycznej - jednorazowo zajęcia mogą być przeprowadzone zdalnie z wykorzystaniem platform uniwersyteckich.
Praktyki zawodowe
Brak.
Literatura
Źródła naukowe i popularnonaukowe wskazane przez prowadzącą zajęcia (np. fragmenty podręczników, rozdziałów, artykułów, tekstów źródłowych dostosowanych do poziomu znajomości języka polskiego przez grupę).
Wszelkie teksty i materiały będą udostępniane uczestnikom przez prowadzącą na platformie Kampus.
W cyklu 2025Z:
Dla cyklu 2025/2026 aktualny jest opis z sekcji "Informacje ogólne". |
Uwagi
W cyklu 2025Z:
Grupa dedykowana dla studentów cudzoziemców. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: