Współczesna polska leksyka 3003-C562KJ1
Język jako sposób ujmowania świata; rola języka w kreowaniu świata, językowy obraz świata; kategoryzacja, wartościowanie.
Sposoby uzupełniania zasobu leksykalnego oraz potrzeby użytkowników języka z tym związane
Związki między językiem a kulturą; relatywizm językowy i kulturowy; gramatyka kulturowa Anny Wierzbickiej.
Potoczność jako sposób doświadczania świata.
Sposoby opisu słownictwa z uwzględnieniem aspektu kulturowego: definicja otwarta, konotacje, profilowanie.
Pola semantyczne jako obraz ludzkiego postrzegania świata.
Postrzeganie rzeczywistości w socjolektach; polszczyzna ogólna a odmiany środowiskowe.
Płeć a język – czy polszczyzna jest językiem „maskulinocentrycznym” (antyfeministycznym)?
Magia słowa – magiczna funkcja języka na przykładzie rytualnych zachowań językowych (w religii, polityce, reklamie, kulturze ludowej); język polityki jako przykład specyficznego ujęcia świata; kwestia perswazji językowej.
Oprócz tego: zasady pisania pracy magisterskiej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po ukończeniu seminarium magisterskiego student
- ma pogłębioną wiedzę o sposobie konceptualizacji rzeczywistości przez język
- ma pogłębioną wiedzę o zróżnicowaniu współczesnej polszczyzny
- umie analizować słownictwo pod kątem jego związków z kulturą
- umie tworzyć pola semantyczne, definicje znaczeń słów, tworzyć kategoryzacje, opisywać mechanizmy metaforyzacyjne, odnajdować wartościowanie przynoszone przez leksykę
- jest bacznym obserwatorem zjawisk zachodzących we współczesnej polszczyźnie,
- wyjaśnia mechanizm procesów językowych z uwzględnieniem procesów globalizacji, internacjonalizacji, wpływu kultury masowej i innych zjawisk zachodzących we współczesnym świecie,
- ma ukształtowaną postawę racjonalistyczną w podejściu do języka i zjawisk w nim zachodzących,
Kryteria oceniania
1. Kontrola obecności (wymagana obecność na 80% zajęć).
2. Kontrola bieżącego przygotowania do zajęć (czytanie zadanych lektur), potwierdzonego aktywnością na seminarium.
3. Przygotowanie przez studenta na zajęcia materiału leksykalnego z portalu www.nowewyrazy.uw.edu.pl
4. Przygotowanie minianaliz jednostek leksyklanych.
5. Końcowa rozmowa z promotorem.
Literatura
R. Tokarski 2013: Światy za słowami, Lublin.
R. Grzegorczykowa 1990: Pojęcie językowego obrazu świata [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin
J. Bartmiński 2013: Rola etymologii w rekonstrukcji językowego obrazu świata [w:] LingVaria VIII, nr 2 (16)
G. Lakoff, M. Johnson 1988: Metafory w naszym życiu, Warszawa
A. Markowski 1992: Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, , Wrocław
A. Wierzbicka 1991: Uniwersalne pojęcia ludzkie i ich konfiguracje w różnych kulturach [w:] Etnolingwistyka 4, red. J. Bartmiński, Lublin
K. Dejna (1980), Ile mamy języków polskich?, „Język Polski” LX
A. Wierzbicka 1999: Emocje. Język i „skrypty kulturowe” [w:] tejże: Język – umysł – kultura, Warszawa
J. Szpyra-Kozłowska, M. Karwatowska 2005: Jak Polka z Polakiem – językowe bariery w komunikacji między płciami [w:] Bariery i pomosty w komunikacji językowej Polaków, red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska, Lublin 2005, s. 91-118
M. Łaziński 2005: Czy gramatyka może przeszkadzać w rozmowie kobiety i mężczyzny? [w:] Bariery i pomosty w komunikacji językowej Polaków, red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska, Lublin 2005, s. 119-148
S. Grabias 1997: Język w zachowaniach społecznych, Lublin1997
E. Kołodziejek 2005: Człowiek i świat w języku subkultur, Szczecin 2005
E. Kołodziejek 1991: Ekspresywność i emocjonalność słownictwa marynarzy [w:] „Język a Kultura”, t. 4.: Funkcje języka i wypowiedzi, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, Wrocław
E. Kołodziejek (2004), Struktura języka współczesnych subkultur, "Studia Językoznawcze", t. 3, Szczecin
T. Piekot 2001: System aksjologiczny w słownictwie kulturystów, „Poradnik Językowy” 5
T. Piekot 2008: Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do analizy socjolektu, Wałbrzych
W. Pisarek 978: Zróżnicowanie języka narodowego [w:] Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S. Urbańczyk, Wrocław
A. Pajdzińska 1990: Antropocentryzm frazeologii potocznej [w:] Etnolingwistyka 3, Lublin
A. Oryńska 1988: Zasady komunikowania w gwarze więziennej – tabu i eufemizmy [w:] Język a kultura, t. I, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, Wrocław
B. Walczak 1988: Magia językowa dawniej i dziś [w:] Język zwierciadłem kultury czyli nasza codzienna polszczyzna, red. H. Zgółkowa, Poznań
A. Engelking 1991: Rytuały słowne w kulturze ludowej. Próba klasyfikacji [w:] Język a kultura 4,, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, Wrocław
A. Engelking 1988: Magiczna moc słowa w polskiej kulturze ludowej [w:] Język a kultura, t. I, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, Wrocław
K. Pisarkowa 1976: Konotacje semantyczne nazw narodowości [w:] Zeszyty Prasoznawcze 1
J. Bartmiński, J. Panasiuk 1993: Stereotypy językowe [w:] [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX w., t. II Współczesny język polski, red. J. Bartmiński
J. Bartmiński 1993: O profilowaniu i profilach raz jeszcze [w:] O definicjach i definiowaniu, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin
R. Grzegorczykowa 1996: Filozoficzne aspekty kategoryzacji [w:] Językowa kategoryzacja świata, red. R. Grzegorczykowa, A. Pajdzińska, Lublin
J. Puzynina 1984: O elementach ocen w strukturze znaczeniowej wyrazów [w:] Biuletyn PTJ XV
K. Kłosińska 2012: Wolność, godność, własność, siła – różne konceptualizacje [w:] tejże, Etyczny i pragmatyczny. Polskie dyskursy polityczne po 1989 roku, Warszawa 2012, s. 194-197
A. Dąbrowska, Językowe ujęcie problemu aborcji […] [w:] Język a kultura, t. 11
R. Łobodzińska, Językowe ujęcie problemu aborcji […][w:] Język a kultura, t. 11
M. Seiffert, Językowe ujęcie problemu aborcji […][w:] Język a kultura, t. 11
J. Bartmiński, Podstawy lingwistycznych badań nad stereotypem [w:] Język a kultura, t. 12
K. Pisarkowa 1975: Konotacje semantyczne nazw narodowości [w:] Zeszyty Prasoznawcze 1
E. Jędrzejko 1994: Kobieta w przysłowiach, aforyzmach i anegdotach polskich [w:] Język a kultura 11, Wrocław
J. Anusiewicz 1992: Potoczność jako sposób doświadczania świata i jako postawa wobec świata [w:] Potoczność w języku i w kulturze, pod red. J. Anusiewicza i F. Nieckuli, Wrocław
R. Tokarski 2013: Światy za słowami, Lublin.
R. Grzegorczykowa 1990: Pojęcie językowego obrazu świata [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin
J. Bartmiński 2013: Rola etymologii w rekonstrukcji językowego obrazu świata [w:] LingVaria VIII, nr 2 (16)
G. Lakoff, M. Johnson 1988: Metafory w naszym życiu, Warszawa
A. Markowski 1992: Leksyka wspólna różnym odmianom polszczyzny, , Wrocław
A. Wierzbicka 1991: Uniwersalne pojęcia ludzkie i ich konfiguracje w różnych kulturach [w:] Etnolingwistyka 4, red. J. Bartmiński, Lublin
K. Dejna (1980), Ile mamy języków polskich?, „Język Polski” LX
A. Wierzbicka 1999: Emocje. Język i „skrypty kulturowe” [w:] tejże: Język – umysł – kultura, Warszawa
J. Szpyra-Kozłowska, M. Karwatowska 2005: Jak Polka z Polakiem – językowe bariery w komunikacji między płciami [w:] Bariery i pomosty w komunikacji językowej Polaków, red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska, Lublin 2005, s. 91-118
M. Łaziński 2005: Czy gramatyka może przeszkadzać w rozmowie kobiety i mężczyzny? [w:] Bariery i pomosty w komunikacji językowej Polaków, red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska, Lublin 2005, s. 119-148
S. Grabias 1997: Język w zachowaniach społecznych, Lublin1997
E. Kołodziejek 2005: Człowiek i świat w języku subkultur, Szczecin 2005
E. Kołodziejek 1991: Ekspresywność i emocjonalność słownictwa marynarzy [w:] „Język a Kultura”, t. 4.: Funkcje języka i wypowiedzi, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, Wrocław
E. Kołodziejek (2004), Struktura języka współczesnych subkultur, "Studia Językoznawcze", t. 3, Szczecin
T. Piekot 2001: System aksjologiczny w słownictwie kulturystów, „Poradnik Językowy” 5
T. Piekot 2008: Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do analizy socjolektu, Wałbrzych
W. Pisarek 978: Zróżnicowanie języka narodowego [w:] Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S. Urbańczyk, Wrocław
A. Pajdzińska 1990: Antropocentryzm frazeologii potocznej [w:] Etnolingwistyka 3, Lublin
A. Oryńska 1988: Zasady komunikowania w gwarze więziennej – tabu i eufemizmy [w:] Język a kultura, t. I, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, Wrocław
B. Walczak 1988: Magia językowa dawniej i dziś [w:] Język zwierciadłem kultury czyli nasza codzienna polszczyzna, red. H. Zgółkowa, Poznań
A. Engelking 1991: Rytuały słowne w kulturze ludowej. Próba klasyfikacji [w:] Język a kultura 4,, red. J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa, Wrocław
A. Engelking 1988: Magiczna moc słowa w polskiej kulturze ludowej [w:] Język a kultura, t. I, red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, Wrocław
K. Pisarkowa 1976: Konotacje semantyczne nazw narodowości [w:] Zeszyty Prasoznawcze 1
J. Bartmiński, J. Panasiuk 1993: Stereotypy językowe [w:] [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX w., t. II Współczesny język polski, red. J. Bartmiński
J. Bartmiński 1993: O profilowaniu i profilach raz jeszcze [w:] O definicjach i definiowaniu, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin
R. Grzegorczykowa 1996: Filozoficzne aspekty kategoryzacji [w:] Językowa kategoryzacja świata, red. R. Grzegorczykowa, A. Pajdzińska, Lublin
J. Puzynina 1984: O elementach ocen w strukturze znaczeniowej wyrazów [w:] Biuletyn PTJ XV
K. Kłosińska 2012: Wolność, godność, własność, siła – różne konceptualizacje [w:] tejże, Etyczny i pragmatyczny. Polskie dyskursy polityczne po 1989 roku, Warszawa 2012, s. 194-197
A. Dąbrowska, Językowe ujęcie problemu aborcji […] [w:] Język a kultura, t. 11
R. Łobodzińska, Językowe ujęcie problemu aborcji […][w:] Język a kultura, t. 11
M. Seiffert, Językowe ujęcie problemu aborcji […][w:] Język a kultura, t. 11
J. Bartmiński, Podstawy lingwistycznych badań nad stereotypem [w:] Język a kultura, t. 12
K. Pisarkowa 1975: Konotacje semantyczne nazw narodowości [w:] Zeszyty Prasoznawcze 1
E. Jędrzejko 1994: Kobieta w przysłowiach, aforyzmach i anegdotach polskich [w:] Język a kultura 11, Wrocław
J. Anusiewicz 1992: Potoczność jako sposób doświadczania świata i jako postawa wobec świata [w:] Potoczność w języku i w kulturze, pod red. J. Anusiewicza i F. Nieckuli, Wrocław
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: