Współczesne słownictwo polskie. Wybrane zagadnienia 3003-B753KJ1
• Leksyka jako podsystem języka. Struktura polskiej leksyki. Pojęcia: jednostka leksykalna, leksem, frazeologizm, przysłowie.
• Terytorialne i społeczne zróżnicowanie języka. Socjolekty. Profesjolekty. Gwary ludowe. Słownictwo wspólne.
• Specyfika języka potocznego na tle innych odmian polszczyzny. Różne rozumienia potoczności.
• Sposoby powiększania zasobu leksykalnego (zapożyczenia zewnętrzne i wewnętrzne, neologizmy, neofrazeologizmy, neosemantyzmy).
• Znaczenie słowa i jego definiowanie. Pojęcie konotacji semantycznej.
• Sposoby semantycznego porządkowania leksyki. Pola leksykalne. Relacje semantyczne między jednostkami języka.
• Pojęcie językowego obrazu świata. Relacje między językiem a kulturą.
• Pojęcie metafory i jej roli w tworzeniu językowego obrazu świata.
• Słownictwo jako nośnik wartości.
• Normatywna ocena innowacji leksykalnych.
• Metodologia pisania pracy licencjackiej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po ukończeniu seminarium licencjackiego student:
- ma podstawową wiedzę o zróżnicowaniu współczesnej polszczyzny
- rozpoznaje typowe cechy poszczególnych odmian i stylów języka
- umiejętnie posługuje się podstawową terminologią z zakresu leksykologii
- wyjaśnia i interpretuje zjawiska leksykalne współczesnej polszczyzny
- ma świadomość kulturowych uwarunkowań rozwoju leksyki
- przyporządkowuje słowa do odpowiednich kategorii semantycznych
- rozpoznaje rodzaje relacji znaczeniowych między wyrazami
- zna tendencje rozwojowe współczesnej leksyki
- przygotowuje pracę licencjacką z zakresu tematyki omawianej na seminarium
Kryteria oceniania
1. Kontrola obecności (wymagana obecność na 80% zajęć).
2. Kontrola bieżącego przygotowania do zajęć, potwierdzonego aktywnością na seminarium i współprowadzeniem przez studenta co najmniej jednych zajęć.
3. Złożenie pracy licencjackiej (w semestrze letnim).
Literatura
• A. Markowski, Wykłady z leksykologii, Warszawa 2012..
• A. Markowski, Kategoria potoczności w języku i w opisie języka [w:] Język a kultura, tom 5, Potoczność w języku i kulturze, pod red. J. Anusiewicza i F. Nieckuli, Wrocław 1992.
• J. Bartmiński, Styl potoczny [w:] tegoż (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Tom 2, Współczesny język polski, Wrocław 1993, s. 115–134.
• T. Piekot, Co trzeba wiedzieć? [w:] tegoż, Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do badań socjolektów, Wałbrzych 2008, s. 11–16.
• T. Piekot, Typy socjolektów [w:] tegoż, Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do badań socjolektów, Wałbrzych 2008, s. 17–36.
• S. Dubisz, Rozwój słownictwa polszczyzny ogólnej w jej najnowszych dziejach [w:] A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska (red.), 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska. Procesy. Tendencje. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, Lublin 2013, s. 109–130.
• A. Małyska, Zjawisko neosemantyzacji we współczesnym języku polskim [w:] A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska (red.), 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska. Procesy. Tendencje. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, Lublin 2013, s. 165–191.
• A. Dunin-Dudkowska, Zapożyczenia angielskie w języku polskim ostatniego siedemdziesięciolecia [w:] A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska (red.), 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska. Procesy. Tendencje. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, Lublin 2013, s. 191–204.
• B. Kudra, Słowotwórstwo w ostatnim siedemdziesięcioleciu – uwagi bardzo ogólne [w:] A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska (red.), 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska. Procesy. Tendencje. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, Lublin 2013, s. 231–238.
• H. Pelcowa, Dynamika zmian w polskich gwarach i dialektach w ostatnim siedemdziesięcioleciu [w:] A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska (red.), 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska. Procesy. Tendencje. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, Lublin 2013, s. 373–398.
• U. Żydek-Bednarczuk, Komunikacja internetowa [w:] A. Dunin-Dudkowska, A. Małyska (red.), 70 lat współczesnej polszczyzny. Zjawiska. Procesy. Tendencje. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Mazurowi, Lublin 2013, s. 439–462.
• R. Tokarski, Konotacja jako składnik treści słowa [w:] J. Bartmiński (red.), Konotacja, Lublin 1988, s. 35–55.
• A. Pajdzińska, Udział konotacji leksykalnej w motywacji frazeologizmów [w:] J. Bartmiński (red.), Konotacja, Lublin 1988, s. 67–82.
• R. Grzegorczykowa, Pojęcie językowego obrazu świata [w:] J. Bartmiński (red.) Językowy obraz świata, Lublin 1990, s. 41–50.
• R. Tokarski, Językowy obraz świata w metaforach potocznych [w:] J. Bartmiński (red.) Językowy obraz świata, Lublin 1990, s. 69–87.
• J. Bartmiński, Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata [w:] tenże (red.) Językowy obraz świata, Lublin 1990, s. 109–128.
• K. Kłosińska, Metafora w tekście użytkowym, „Poradnik Językowy” 1997, z. 10, s. 1–23.
• G. Lakoff, M. Johnson, Pojęcia w naszym życiu. Systematyczność pojęć metaforycznych [w:] tychże, Metafory w naszym życiu, Warszawa 1988 (lub późniejsze), s. 25–31.
• T. Krzeszowski, Wstęp [w:] G. Lakoff, M. Johnson, Metafory w naszym życiu, Warszawa 1988 (lub późniejsze).
• J. Puzynina, O elementach ocen w strukturze znaczeniowej wyrazów [w:] Biuletyn PTJ XV, 1983, s 121–128.
• R. Tokarski, Słownictwo jako interpretacja świata [w:] J. Bartmiński (red.), Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Tom 2, Współczesny język polski, Wrocław 1993, s. 335–362.
• A. Markowski, Zagadnienia poprawności leksykalnej – najważniejsze kwestie [w:] tegoż, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa 2006, s. 156–275.
• L. Korzeniowski, Jak wytłumaczyć Marsjaninowi, co to znaczy pies, czyli o języku (polskim i nie tylko) inaczej i ciekawiej, Kraków 2014.
• J. Maćkiewicz, Jak pisać teksty naukowe?, Gdańsk 1995.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: