Wokół nowych słów. Współczesne sposoby wzbogacania leksyki 3003-A953KJ1
Tematy
1. Stan leksykalny polszczyzny na początku XXI wieku (charakterystyka zasobu leksykalnego, zjawiska i procesy o stałej dynamice, nowe tendencje).
2. Współczesne sposoby wzbogacania polszczyzny.
3. Nowe zapożyczenia w polszczyźnie (pochodzenie, sfera pojęciowa, sposoby adaptacji, funkcjonowanie w odmianach polszczyzny, status nowych jednostek leksykalnych).
4. Neosemantyzmy i ich miejsce w strukturze znaczeń leksemów.
5. Neofrazeologizmy w mediach, polszczyźnie potocznej i odmianach środowiskowych.
6. Neologizmy słowotwórcze (najczęściej wykorzystywane techniki słowotwórcze, przejawy tendencji do ekonomiczności, automatyzacji technik słowotwórczych i precyzji znaczeniowej, neologizmy nominatywne i ekspresywne, okazjonalizmy i formy potencjalne, nowe składniki systemu słowotwórczego, przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie).
7. System słowotwórczy współczesnej polszczyzny (hierarchia technik, aktywność elementów słowotwórczych, kerunki ewolucji systemu)
9. Ocena normatywna nowych słów.
10. Języki subkultur jako źródło nowych słów przenikających do polszczyzny potocznej.
11. Nowe słowa jako przejawy językowej gry nadawcy z odbiorcą.
12. Prezentacje samodzielnie zebranego materiału językowego - analiza neologizmów
Metody oceny pracy studenta:
Ocenie podlega:
a) obecność i aktywność na zajęciach,
b) znajomość lektur, potwierdzona aktywnością podczas zajęć,
c) w I sem. przygotowanie przez studenta własnego materiału leksykalnego i jego analiza językowa (samodzielna praca polegająca na opisie zebranych nowych słów i związków frazeologicznych).
d) w II sem. ustny egzamin komisyjny, obejmujący zakres tematyczny seminarium
Zaliczenia w formie ustnej wymaga też długa nieobecność studenta na zajęciach. Prawo to przysługuje studentom, którzy uczestniczyli w przynajmniej połowie liczby zajęć, a ich nieobecność spowodowana jest chorobą (wymagane udokumentowanie) bądź innymi istotnymi przyczynami.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
B. Chaciński, Wyczesany słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków 2005, (wybrane hasła);
B. Chaciński, Wypasiony słownik najmłodszej polszczyzny, Kraków 2003 (wybrane hasła);
M. Falkowska, Modyfikacja znaczeń wyrazów w dyskursie (na materiałach prasowych dotyczących integracji europejskiej, [w:] Na językoznawczych ścieżkach, pod red. A. Mikołajczuk, R. Pawelca, Warszawa 2007;
H. Jadacka, Czym stał się polski system słowotwórczy w wieku XX?, [w:] Polszczyzna XX wieku. Ewolucja i perspektywy rozwoju, pod red. S. Dubisza i S. Gajdy, Warszawa 2001, ss. 83-93;
H. Jadacka, O hierachizacji w słowotwórstwie i jej skutkach dla opisu systemu derywacyjnego (na marginesie książki Iwony Kaproń-Charzyńskiej "Derywacja ujemna we współczesnym języku polskim. Rzeczowniki i przymiotniki", LingVaria 2007, nr 1, ss. 9-20;
H. Jadacka, System słowotwórczy polszczyzny (1945-2000), Warszawa 2001;
W. Lubaś, Słownictwo potoczne w mediach, [w:] Język w mediach masowych, pod red. J. Bralczyka i K. Mosiołek-Kłosińskiej, Warszawa 2000, ss.83-95;
A. Markowski, Jawne i ukryte zapożyczenia leksykalne w mediach, [w:] Język w mediach masowych, pod red. J. Bralczyka i K. Mosiołek-Kłosińskiej, Warszawa 2000, ss.96-111;
A. Markowski, Miejsce neosemantyzmów w strukturze polisemu (na materiale najnowszych neosemantyzmów języka polskiego), Przegląd Humanistyczny 5/6, 2006, ss.239-249;
A. Markowski, O pojęciu i typach internacjonalizmów słowotwórczych, Por. Jęz. 2004, z. 6, ss.399-50;
J. Mazur, red., Słownictwo współczesnej polszczyzny w okresie przemian, Lublin 2000, ss. 33-38, 67-74, 95-100, 117-140, 171-190)
K. Mosiołek-Kłosińska, Ślady polskich przemian po 1989 roku w słownictwie ogólnym, [w:] Polszczyzna w komunikowaniu społecznym, pod red. W. Gruszczyńskiego, J. Bralczyka i G. Majkowskiej, Warszawa 1999, ss.37-62;
M. Paszko, "Help desk pilnie poszukiwany!" - współczesne anglicyzmy w nazwach zawodów (na podstawie anonsów prasowych), Prace Filologiczne 2007, t. LII, ss.263-268;
J. Podracki, Potoczne elementy językowe w polszczyźnie radia i telewizji, [w:] Język w mediach masowych, pod red. J. Bralczyka i K. Mosiołek-Kłosińskiej, Warszawa 2000, ss.135-138;
A. Skudrzyk, Zerwany kontrakt? Rozumienie wyrazów i tzw. luka pokoleniowa w kontekście współczesnych przemian kulturowych, Prace Filologiczne 2007. t. LIII, ss. 535-541;
T. Smółkowa, Nowe słownictwo w prasie, [w:] Język w mediach masowych, pod red. J. Bralczyka i K. Mosiołek-Kłosińskiej, Warszawa 2000, ss.67-78;
B. Walczak, Rozwój zasobu leksykalnego polszczyzny w XX wieku, [w:] Polszczyzna XX wieku. Ewolucja i perspektywy rozwoju, pod red. S. Dubisza i S. Gajdy, Warszawa 2001, ss.141-153;
K. Waszakowa, Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny, Warszawa 2005, ss. 170-207;
K. Wojtczuk, Najnowsza warstwa wykrzykników we współczesnej polszczyźnie młodzieżowej, [w:] Na językoznawczych ścieżkach, pod red. A. Mikołajczuk, R. Pawelca, Warszawa 2007. 2007, nr 1, ss.9-20;
H. Zgółkowa, Język subkultur młodzieżowych, [w:] Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, pod red. W. Pisarka, Kraków 1999;
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: