Gramatyka historyczna języka polskiego 3003-1143GH
1. Pochodzenie języka polskiego. Miejsce polszczyzny wśród innych
języków słowiańskich.
2. Periodyzacja dziejów języka polskiego. Źródła do dziejów języka polskiego. Chronologizacja procesów językowych - chronologia względna i bezwzględna.
3. Grafia. Początki ortografii polskiej. Próby reform /najstarsze traktaty ortograficzne/. Normalizacja pisowni w dobie średniopolskiej i nowopolskiej.
Najważniejsze zmiany fonetyczne w rozwoju języka polskiego.
A. System wokaliczny polszczyzny /podstawa rozwojowa, zmiany na gruncie polskim.
4/5. Przegłos polski /istota procesu, chronologia, konsekwencje, odstępstwa od przegłosu/. Przegłos a apofonia.
6. Ewolucja jerów /pozycja jerów, wokalizacja mocnych i zanik słabych jerów, chronologia, konsekwencje. Wzdłużenie zastępcze.
7. Wokalizacja sonantów.
8. Rozwój samogłosek nosowych.
9. Rozwój iloczasu polskiego.
a. Pochodzenie samogłosek długich w języku polskim.
b. Zanik iloczasu.
c. Losy samogłosek ścieśnionych w języku polskim.
10. Akcent w polszczyźnie.
B. System konsonantyczny polszczyzny /podstawa rozwojowa, zmiany na gruncie polskim/.
11. Palatalizacje prasłowiańskie /powtórzenie/.
12. Palatalizacje polskie.
13. Dyspalatalizacje spółgłosek.
14. Rozwój grup spółgłoskowych.
15. Nowe polskie fonemy spółgłoskowe /pochodzenie spółgłoski f, rozwój r'.
Rodzaj przedmiotu
Literatura
-podstawowa:
1. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1998 i wyd. nast.
2. Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego w testach, ćwiczeniach i tematach egzaminacyjnych, Gdańsk 1999.
3. Gramatyka historyczna języka polskiego. Materiały do ćwiczeń, wybór H. Karaś, Warszawa 1994.
4. Zenon Klemensiewicz, Tadeusz Lehr-Spławiński, Stanisław Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1965.
5. Nauka o języku polskim dla polonistów, red. S. Dubisz, Warszawa 1991 i wyd. nast.
6. Stanisław Rospond, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1973 i wyd. nast.
7. Ewa Siatkowska, Rodzina języków zachodniosłowiańskich, Warszawa 1992.
8. Janusz Strutyński, Elementy gramatyki historycznej języka polskiego, Kraków 1991 i wyd. nast.
9. Encyklopedia języka polskiego, red. S. Urbańczyk, Warszawa 1991.
10. Teksty staropolskie. Analizy i interpretacje, red. W. Decyk-Zięba i S. Dubisz, Warszawa 2003.
-uzupełniająca:
1. Stanisław Dubisz, Rozwój polskiego systemu fonologicznego, [w:] Studia z historii języka polskiego, red. W. Kupiszewski, Warszawa 1994, s. 9-19.
2. Leszek Moszyński, Wstęp do filologii słowiańskiej, Warszawa 1984.
3. Halina Koneczna, Charakterystyka fonetyczna języka polskiego na tle języków
słowiańskich, Warszawa 1965.
5. Ewa Ostrowska, Z dziejów języka polskiego i jego piękna, Kraków 1978.
6. Krystyna Pisarkowa, Historia składni języka polskiego, Wrocław 1984.
7. Zdzisław Stieber, Historyczna i współczesna fonologia języka polskiego, Warszawa 1966.
8. Stanisław Urbańczyk, Szkice z dziejów języka polskiego, Warszawa 1968.
9. Stanisław Urbańczyk, Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979.
10.Wiesław Wydra, Wojciech Ryszard Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do 1543 roku, Wrocław 1984 i wyd. nast.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: