Antropologia genealogii. Wyobrażenia i praktyki 3002-KON2024K23
Zajęcia koncentrują się na badaniu praktyk genealogicznych jako narzędzi analizy tożsamości jednostkowej i zbiorowej. Zajęcia zachęcają do refleksji nad współczesnym fenomenem coraz popularniejszych badań genealogicznych jako odpowiedzi na globalne przemiany społeczne i poczucie „wykorzeniania”. Analiza przypadków polskich i zagranicznych praktyk genealogicznych pozwoli dostrzec ich zróżnicowanie społeczno-kulturowe oraz znaczenie dla współczesnych i historycznych sporów tożsamościowych. Równie istotne będzie przyjrzenie się hipotezom genealogicznym w odniesieniu do tzw. źródeł polskości, w tym obecnym polemikom z badaczami z kręgu tzw. ludowej historii Polski.
1. Genealogiczna analiza w humanistyce
2. Genealogie polskości: spory tożsamościowe
3. Genealogie wyobrażone
4. Praktyki genealogiczne: cyfrowe serwisy genealogiczne, genealogia genetyczna, turystyka genealogiczna
5. Genealogia w popkulturze
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
Osoba studiująca zna i rozumie:
– pojęcie genealogicznej analizy w humanistyce w kontekście historycznym,
– teorie dotyczące tzw. źródeł polskości i ich zróżnicowanie w kontekście społeczno-historycznym,
– wybrane polskie i zagraniczne praktyki genealogiczne w kontekście społeczno-kulturowym.
UMIEJĘTNOŚCI
Osoba studiująca potrafi:
– wykorzystać zdobytą w czasie zajęć wiedzę i umiejętności, by analizować i interpretować wybrane praktyki genealogiczne, uwzględniając szerszy kontekst historyczny, społeczny i polityczny,
– potrafi syntetycznie, poprawnie językowo i spójnie merytorycznie zaprezentować wybrany materiał analityczny w formie ustnej, używając pojęć zapoznanych w trakcie zajęć.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Osoba studiująca gotowa jest do:
– dyskusji o praktykach badań genealogicznych w różnych kontekstach kulturowych i społecznych,
– przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk w obszarze szeroko rozumianych poszukiwań genealogicznych,
– dostrzegania wagi refleksji kulturoznawczej nad praktykami genealogicznymi dla współczesnego życia społecznego.
Kryteria oceniania
Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u osoby prowadzącej. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach (30%) w semestrze skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć. Jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50% w semestrze.
Podstawą wystawienia oceny końcowej jest wygłoszenie referatu (do 10 min) prezentującego wybraną przez siebie praktykę genealogiczną. Referat będzie można wygłosić w trakcie trwania semestru na wybranych zajęciach.
Ocena końcowa może zostać podwyższona ze względu na dużą aktywność podczas zajęć (zabieranie głosu w dyskusjach, formułowanie pytań, wykazywanie się bardzo dobrą znajomością lektur) w trakcie całego semestru.
Szacunkowy nakład pracy osoby uczestniczącej w zajęciach:
udział w zajęciach 30h (1 ECTS), przygotowanie do zajęć 45h (1,5 ECTS), przygotowanie referatu 15h (0,5 ECTS). Łącznie 3 ECTS (90h).
Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pisemnych w prezentacjach określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do korekty i redakcji tekstów.
Literatura
Pełna lista lektur zostanie przedstawiona na początku semestru, wszystkie teksty będą udostępniane w formie elektronicznej na platformie Classroom.
Wybór literatury:
Friedrich Nietzsche, Z genealogii moralności, przeł. G. Sowiński, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
Rafał Smoczyński, Tomasz Zarycki, Totem inteligencki. Arystokracja, szlachta i ziemiaństwo w polskiej przestrzeni społecznej, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa 2017.
Przemysław Czapliński, Plebejski, populistyczny, posthistoryczny. Formy polityczności sarmatyzmu masowego, „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” 2015, nr 1 s. 21–45.
Adam Leszczyński, Ludowa historia Polski. Historia wyzysku i oporu, mitologia panowania, Wydawnictwo WAB, Warszawa 2020.
Tradycja wynaleziona, red. Eric Hobsbawm i Terence Ranger, przekł. M. Godyń, F. Godyń, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
Maria Janion, Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006.
Roman Żuchowicz, Wielka Lechia. Źródła i przyczyny popularności teorii pseudonaukowej okiem historyka, Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, Warszawa 2018.
K.B. Hackstaff, Who Are We? Genealogists Negotiating Ethno-Racial Identities “Qualitative Sociology” 2009, nr 32, s. 173–194.
Jerome De Groot, The genealogy boom: Inheritance, family history, and the popular historical imagination, [w:] The Impact of History? Histories at the Beginning of the 21st Century, Ed. Pedro Ramos Pinto, Bertrand Taithe London & New York, Routledge 2015.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: