Kultura wizualna i codzienne praktyki pocztowe w epoce modernizmu 3002-KON2023K6-OG

Na przełomie XIX i XX wieku istniał już telegraf, telefon i kinematograf,
ale – wbrew potocznym ujęciom medioznawczym – znaczenie tych
wynalazków w życiu codziennym było minimalne. Realne życie –
indywidualne i społeczne – toczyło się „w” i „dzięki” analogowej SIECI
komunikacji pocztowej, która zaczęła też masowo wykorzystywać
fotograficzne karty ilustrowane.
Zajęcia opierać się będą na rzeczywistych, archiwalnych materiałach z
epoki (głównie francuskich). Ich analiza pozwoli, jak sądzę, na istotną
„rekonfigurację” wielu aspektów „modernizmu na co dzień”, zwłaszcza
zaś charakterystycznych dla tego okresu praktyk obrazowych.
Omówione zostaną m.in. popularne gatunki ówczesnych wydawnictw
pocztowych (w następnych dopiero dekadach wyparte przez film):
wieloodcinkowe, składające się niekiedy z kilkudziesięciu kart foto-
reportaże z aktualnych wydarzeń; inscenizowane w studiu, także
wieloodcinkowe foto-opowieści o zróżnicowanej tematyce. Należy jednak
podkreślić, że głównym celem badawczym, podjętym na zajęciach, nie
będą same te wydawnictwa, ale przede wszystkim realne sposoby ich
wykorzystania przez użytkowników „sieci” (jak powiedziałby Michel de
Certeau: ich „wtórnie wytwarzane”). Podobnie przeanalizowane zostaną
inne obszary praktyk korespondencyjnych. Jednym z nich jest uprawiana
wówczas na co dzień „sztuka pocztowa” (Mail Art), polegająca m.in. na
szczególnej personalizacji strony widokowej wysyłanych kart.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

w sali

Koordynatorzy przedmiotu

Wojciech Michera

Efekty kształcenia

Absolwent zna i rozumie w zaawansowanym stopniu wybrane metodologie nauk o
kulturze, strategie poznawcze i stosowane metody badawcze; metody analizy oraz
interpretacji praktyk i tekstów kultury; wybrane nurty i narzędzia historii sztuk
wizualnych i filmu.
Absolwent potrafi interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst
historyczny, społeczny i polityczny; wykorzystywać metodologię badawczą oraz
narzędzia nauk humanistycznych;

Kryteria oceniania

Obecność i aktywność na wszystkich zajęciach. Końcowa praca pisemna.
Zaliczenie ustne.

Literatura

Wybrana literatura:

– Małgorzata Baranowska, Posłaniec uczuć, Warszawa 2003.
– Paweł Banaś, Orbis pictus. Świat dawnej karty pocztowej, Wydawnictwo
Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2005
– Michel de Certeau, Wynaleźć codzienność. Sztuki działania, przeł.
Katarzyna Thiel-Jańczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego,
Kraków 2008
– Rafał Drozdowski, Wokół społecznych badań nad codziennością, w: Życie
codzienne [w] archiwum, Poznań 1019.
– Wojciech Michera, „Cras leges”. Pocztowe jutro, „Konteksty” 2022, nr 1–2.
– Wojciech Michera, Brakujące ogniwo w historii modernizmu: poczta,
„Konteksty” 2022, nr 3
– Aline Ripert, Claude Frère, La carte postale, son histoire, sa fonction sociale,
CNRS Éditions, Paris 1983 (2001)
– Naomi Schor, Cartes Postales: Representing Paris 1900, „Critical Inquiry”
1992, t. 18, nr 2
– David Scott, European Stamp Design. A Semiotic Approach To Designing
Messages, Academy Editions, London 1995
– Zef Segal, Postal Communication as a Social Network, [w:] tenże, The Political
Fragmentation of Germany, Palgrave MacMilan 2019

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 3002-KON2023K6-OG w USOSweb