Dwie tajemnice Haiti: vodou i zonbi 3002-KON2023K16
zym są kulty posesywne?
afrohaitański kult vodou a czarna magia voodoo;
vodou w historii Haiti – voodoo w kulturze popularnej;
muzyka – taniec – trans – owładnięcie przez ducha;
trans rytualny a ekstaza mistyczna;
film Mai Deren "Divine Horsemen: The Living Gods of Haiti";
klasyczne monografie vodou: Mai Deren (tancerki, awangardystki) i Alfreda Métraux (etnologa);
obrzędy vodou: widowiska czy performanse?
zombie czy zonbi: demoniczne wampiry czy zniewoleni nieumarli?
haitańskie tajne stowarzyszenia - społeczeństwo alternatywne
książka Wade'a Davisa i film Wesa Cravena
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
- student zna podstawowe pojęcia z zakresu antropologii kulturowej, religioznawstwa i performatyki;
- student zna wybrane metodologie w obszarze kulturoznawstwa;
- student ma pogłębioną wiedzę na temat kultury afrohaitańskiej;
- student ma pogłębioną wiedzę na temat wybranego widowiska/performansu.
Umiejętności
- student potrafi w krytyczny sposób analizować zjawiska z obszaru kultury widowiskowej i performatywnej;
- w analizie zjawisk i tekstów kultury wykorzystuje teorie semiologiczne i performatyczne;
- samodzielnie interpretuje zjawiska kultury, uwzględniając ich kontekst społeczny i medialny;
- potrafi zabrać głos w dyskusji;
- potrafi korzystać z literatury przedmiotu.
Kompetencje społeczne
- dostrzega wagę refleksji z zakresu kulturoznawstwa dla myślenia o problemach społecznych;
- wykazuje troskę o dziedzictwo kulturowe, rozumiejąc istotę i znaczenie dziedzictwa niematerialnego;
- prezentuje postawę szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury;
- wykazuje i stara się upowszechnić postawę tolerancji wobec kulturowej odmienności;
- potrafi ze zrozumieniem i empatią angażować się w dialog społeczny i międzykulturowy.
Kryteria oceniania
Podstawą zaliczenia jest aktywny udział w zajęciach.
Zaliczenie na stopień na podstawie pisemnej pracy semestralnej albo przygotowanego referatu ustnego – w jednym i drugim wypadku na temat uzgodniony z prowadzącym.
Nieobecność na więcej niż 1/3 zajęć w semestrze uniemożliwia uzyskanie zaliczenia.
Literatura
Vincent Crapanzano, Mary L. Keller: Spirit possession, w: Encyclopedia of Religion, 2nd ed., ed. in chief: Lindsay Jones, vol. 13, Detroit: Macmillan Reference USA, 2005, s. 8687-8699.
Wade Davis: Wąż i tęcza. Voodoo, zombie i tajne stowarzyszenia na Haiti, przeł. Jan Dzierzgowski, Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2022.
Maya Deren: Divine Horsemen: The Living Gods of Haiti, London – New York: Thames & Hudson [1953].
Maya Deren: Taniec nieba i ziemi. Bogowie haitańskiego wudu, przeł. Małgorzata Wiśniewska, Zbigniew Zagajewski Kraków: Wydawnictwo A, 2000.
Maya Deren: Jak opętała mnie Ezyli, przeł. Leszek Kolankiewicz, Maciej Tański, „Dialog” 1989, nr 9, s. 115-125.
Laënnec Hurbon: Les mystères du vaudou, Paris: Gallimard, 1993.
Leszek Kolankiewicz: Zombie czy zonbi? Fantazmat kina popularnego a haitańskie wyobrażenie zbiorowe, w: Nekroprzemoc. Polityka, kultura i umarli, red. Jakub Orzeszek, Stanisław Rosiek, Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2022, s. 150-230.
Louis Mars: Atak opętania przez loa, przeł. Maria Zofia Berwid, „Dialog” 1989, nr 9, s. 106-114.
Karen McCarthy Brown: Vodou, w: Encyclopedia of Religion, 2nd ed., ed. in chief: Lindsay Jones, vol. 14, Detroit: Macmillan Reference USA, 2005, s. 9634-9639.
Alfred Métraux: Le Vaudou haïtien [1958], préface de Michel Leiris, Paris: Éditions Gallimard, 2003.
Alfred Métraux: Opętanie w wodu, przeł. Katarzyna Ławniczak [Leżeńska], „Dialog” 1987, nr 9, s. 125-137.
Ksenia Olkusz: Narracje zombiecentryczne. Literatura - teoria - antropologia, Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2019.
Adam Węgłowski: Żywe trupy. Prawdziwa historia zombie, Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2016.
Filmografia:
Divine Horsemen: The Living Gods of Haiti [1947-1954], realizacja Maya Deren, montaż Teiji Itō, Cherel Itō, prod. USA, 1977, 52 min.
Noc żywych trupów, reż. George A. Romero, prod. USA, 1968, 96 min.
Wąż i tęcza, reż. Wes Craven, prod. USA, 1988, 98 min.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: