Diwy i kompozytorzy. Muzyka klasyczna w filmie 3002-KON2023K14
Celem zajęć jest przyjrzenie się, w jaki sposób muzyka klasyczna jest prezentowana w filmie, zwłaszcza w kinie artystycznym. Będą nas interesowały dzieła, które w ciekawy sposób problematyzują temat muzyki poważnej w kontekście kultury współczesnej. Zajęcia skupione będą wokół pojawiających się często w twórczości filmowej dwóch figur: śpiewaczki oraz kompozytora.
Tematy:
- muzyka klasyczna w filmie i kulturze współczesnej
- opera jako przestrzeń eksperymentu: Aria (film nowelowy)
- opera a kolonializm: Fitzcarraldo Wernera Herzoga
Śpiewaczki
- opera – między opresją a emancypacją kobiet: Terror at the Opera Dario Argento, Medea Piera Paola Pasoliniego
- opera a relacje rodzinne: Księżyc Bernardo Bertolucciego
- blaski i cienie gwiazdorstwa: Boska Florence Stephena Frearsa
Kompozytorzy
- Ludwig van Beethoven – życie uczuciowe kompozytora: Wieczna miłość Bernarda Rose’a
- Fryderyk Chopin – artysta romantyczny: Błękitna nuta Andrzeja Żuławskiego
- Franz Liszt – muzyka klasyczna a kultura popularna: Lisztomania Kena Russella
- Gustav Mahler – kompozytor przełomu: Mahler Kena Russella
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
K_W08 metody analizy oraz interpretacji praktyk i tekstów kultury
absolwent_ka potrafi:
K_U01 wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych
K_U02 interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny
K_U03 określać znaczenie medialnego charakteru praktyk i przekazów kulturowych dla ich treści i funkcji
K_U05 pisać rozprawy, samodzielnie dobierając literaturę oraz zaprezentować ustnie wyniki swych dociekań badawczych, a także wygłosić referat będący rezultatem samodzielnej analizy literatury przedmiotu; w swych wypowiedziach pisemnych i ustnych stosuje w sposób poprawny terminologię z zakresu nauk o kulturze
absolwent_ka jest gotów_owa do:
K_K01 krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści
K_K02 przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury w tym używania zdobytej wiedzy do rozwiązywania zaobserwowanych problemów oraz zasięgania opinii ekspertów
K_K03 dostrzegania wagi refleksji kulturoznawczej dla życia społecznego i dostrzegania konieczność jej rozwoju
Kryteria oceniania
obecność i aktywność na zajęciach, esej lub prezentacja końcowa. Możliwe 2 nieusprawiedliwione nieobecności. Nieobecności przekraczające 1/3 liczby zajęć są podstawą niezaliczenia.
Literatura
Wybrane lektury:
Marcia J. Citron, When Opera Meets Film, Cambridge–New York 2010;
Catherine Clément, Dead Women, w: tejże, Opera, or the Undoing of Women, transl. by Betsy Wing, foreword by Susan McClary, Minneapolis 1988, s. 43-59;
Nicholas Cook, Muzyka, przeł. Mateusz Łuczak, Warszawa 2000;
L. Andrew Cooper, Dario Argento, Champaign 2012;
Tia DeNora, Beethoven and Social Identity, w: tejże, Beethoven and the Construction of Genius: Musical Politics in Vienna 1792-1803, Berkeley – Los Angeles 1997;
Ronald H. Dolkart, Civilization’s Aria: Filma as Lore and Opera as Metaphor in Werner Herzog’s „Fitzcarraldo”, „Journal of Latin American Lore” 1985, vol. 11, no. 2;
Jens Malte Fischer, What Did Mahler Look Like An Attempt at a Description, w: tegoż, Gustav Mahler, przeł. Stewart Spencer, New Haven - London 2011;
Alicja Helman, Ekscentryczne biografie Kena Russella, w: Muzykolog wobec dzieła muzycznego. Zbiór prac dedykowanych Elżbiecie Dziębowskiej w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, Kraków 1999;
Piotr Kletowski, Oblicza Medei, „Ruch Muzyczny” 2015, nr 8;
T. Jefferson Kline, “…Perforce to Dream”: Oneiric Projection and Protection in „Luna”, w: tegoż, Bertolucci’s Dream Loom: A Psychoanalytic Study in Cinema, Amherst 1987, s. 147-16
Jeongwon Joe, Opera as Soundtrack, Farnham–Burlington 2003;
Richard Leppert, Opera, Aesthetic Violence, and the Imposition of Modernity: „Fitzcarraldo”, w: Beyond the Soundtrack: Representing Music in Cinema, ed. by Daniel Goldmark, Lawrence Kramer, Richard Leppert, Berkley 2007;
Anotine Lilti, The Invention of Celebrity, tłum. Lynn Jeffress, Cambridge 2017;
Ralph P. Locke, Musicology and/as Social Concern: Imagining the Relevant Musicologist, w: Rethinking Music, ed. by Nicholas Cook, Mark Everist, Oxford – New York 2001.
Lewis Lockwood, Film Biography as Travesty: Immortal Beloved and Beethoven, „The Musical Quarterly” 1997, vol. 81, no. 2;
Eftychia Papanikolaou, Trauma as Memory in Ken Russell's "Mahler", w: After Mahler's Death, red. Gerold Gruber, Morten Solvik, Jan Vičar, Olomouc 2013;
David Schroeder, Surrogate Voice: Maria Callas as Medea, w: tegoż, Cinema’s Illusions, Opera’s Allure: The Operatic Impulse in Film, London 2016;
Iwona Sowińska, Chopin idzie do kina, Kraków 2013;
Violetta Szostak, Najgorsza śpiewaczka, w: Kobiety, które igrały z bogami, Warszawa 2010.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: