Taniec jako forma poznania 3002-2KON2025K5
Czy taniec może być nie tylko obiektem badań ale i również narzędziem badawczym? Na ile w ogóle możliwe i wiarygodne jest poznanie wybranych aspektów kultury za pomocą tańczącego ciała? Czy możliwe jest doświadczenie obcej kultury poprzez taniec? Te i inne pytania badawcze będą towarzyszyć uczestnikom konwersatorium, zostanie również podjęta wspólna próba sformułowania odpowiedzi na nie.
Celem zajęć będzie również zwrócenie uwagi początkujących badaczy nie tylko na efekt końcowy, czyli spektakl taneczny/performans, ale przede wszystkim na istotę procesu przygotowań i samej nauki tańca.
Obiektem badań i obserwacji będzie nie tylko sama technika taneczna, ale i tańczące ciało. Będzie podjęta również próba jego zdefiniowania.
Punktem wyjścia jest metoda badawcza practice as research, a także performance as research.
Inspiracją teoretyczną do rozważań o tańcu jest również somaestetyka Richarda Shustermana oraz pragmatyczna Antropologia teatru Eugenia Barby.
Konwersatorium łączy teoretyczną, antropologiczną/kulturoznawczą i performatywną refleksję nad tańcem z praktyką taneczną opartą na eksploracji i doświadczaniu różnych języków, form i technik tańca.
Doświadczanie odmiennej kultury za pomocą tańca, odbędzie się na przykładzie klasycznych tańców indyjskich (odissi i bharatanatjam) i nie tylko.
Wybrane tematy:
- Wstęp teoretyczny: czym jest taniec i jak go/nim badać? O wiedzy ucieleśnionej i innych rodzajach metod badawczych
- Powrót do korzeni. Techniki codzienne i pozacodzienne ciała i ich zastosowanie w tańcu
- Ciało w kontekście kulturowym
- Ciało, które tańczy. Próba zdefiniowania
- Ciało, które poznaje. Praca na wybranych przykładach
- Warsztat praktyczny
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
Osoba studiująca zna i rozumie:
pojęcia takie jak performance as research, practise as research
podstawową terminologię dotyczącą badań nad tańcem
różne rodzaje i sposoby badań technik performatywnych
istotę kontekstu kulturowego w badaniu tańca
UMIEJĘTNOŚCI
Osoba studiująca potrafi:
uznać taniec jako rodzaj narzędzia badawczego
wykorzystać nabytą podczas zajęć wiedzę, by samodzielnie analizować wybrane formy taneczne
wskazać istotne teksty dotyczące badań nad tańcem
przeczytać i zinterpretować samodzielnie tekst naukowy dotyczący badań nad tańcem
merytorycznie wypowiedzieć się na temat przeczytanych na zajęciach tekstów
korzystać z różnych narzędzi badawczych w badaniu tańca
korzystać ze Słownika tańca współczesnego
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
Osoba studiująca jest gotowa do:
samodzielnego i uważnego czytania tekstów naukowych
poszanowania i docenienia wartości niematerialnego dziedzictwa kulturowego ( m.in. technik tańca)
poszanowania odmiennego dziedzictwa kulturowego (pochodzącego z innych kultur)
wykazania się zrozumieniem wobec różnic kulturowych, a także przyjęcia odpowiedniej perspektywy i postawy badawczej
otwartości do zgłębiania technik tańca pochodzących z innych kręgów kulturowych
Kryteria oceniania
Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u prowadzącej/prowadzącego zajęcia. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą zajęcia. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć - jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50%.
Ocena na zaliczenie zostanie wystawiona na podstawie:
- aktywności na zajęciach w postaci zabierania głosu w dyskusji
- przygotowania prezentacji wykorzystującej materiał z zajęć do omówienia wybranej przez siebie techniki tanecznej. Prezentacja może odbyć się w wybranej formule (wypowiedź ustna, prezentacja w powerpoint itp.) lub napisania krótkiej pracy zaliczeniowej.
Uwaga: praktyczny udział w warsztatach tanecznych będzie dobrowolny (osoby studiujące, które z różnych przyczyn nie zdecydują się na praktyczny udział w lekcji tańca, będą mogły uczestniczyć w roli obserwatorek/ów). Nie ma wymagań co do określonych predyspozycji motorycznych czy umiejętności kwalifikujących do udziału w części praktycznej. Zajęcia będą dostosowane tak, by każda osoba mogła z nich skorzystać.
Warsztat praktyczny nie będzie poddany ocenie.
Szacunkowy nakład pracy osoby studiującej: 3 ECTS (90h) - udział w zajęciach 30h (1 ECTS), przygotowanie do zajęć 30h (1 ECTS), przygotowanie zaliczenia 30h (1 ECTS).
Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w prezentacjach określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 roku. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do korekty i redakcji tekstów a także generowania tekstu i slajdów.
Literatura
1. Tomasz Ciesielski: Taniec w badaniach performatywnych, wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, Łódź-Warszawa 2024.
2. Słownik tańca współczesnego, red. Małgorzata Leyko, Joanna Szymajda przy współpracy Tomasza Ciesielskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2022.
3. Eugenio Barba, Nicola Savarese: Sekretna sztuka aktora. Słownik antropologii teatru, Ośrodek Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, Wrocław 2005.
i/lub:
4. Eugenio Barba: Canoe z papieru. Traktat o Antropologii Teatru, przeł. Leszek Kolankiewicz i Dagmara Wiergowska-Janke, red. wyd. pol. Leszek Kolankiewicz, Wrocław: Instytut im. Jerzego Grotowskiego, 2007.
5. Shusterman Richard: Świadomość ciała. Dociekania z zakresu somaestetyki, przeł. Wojciech Małecki, Sebastian Stankiewicz, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków 2016.
6. Joann Kealiinohomoku: Antropolog przygląda się baletowi jako formie tańca etnicznego, przeł. Katarzyna Pastuszak, w: Świadomość ruchu. Teksty o tańcu współczesnym, red. Jadwiga Majewska, Kraków: Korporacja Ha!Art, 2013.
7. Ewa Kosowska: O kontekście kulturowym, w: Joga w kontekstach kulturowych, red. Anna Gomóła i Kamila Gęsikowska, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2017.
8. Rethinking Dance History: Issues and Methodologies, Ed. by: Larraine Nicholas, Geraldine Morris, Routledge, 2018.
9. East Meets West in Dance: Voices in the Cross-Cultural Dialogue, red. Solomon John, Solomon Ruth, Routledge, 2011.
10. Ben Spatz: What a Body Can Do: Technique as Knowledge, Practice as Research, Abington: Routledge, 2015.
11. Coorlawala Uttara Asha: The Sanskritized Body, “Dance Research Journal” 2004, Vol. 36 Nr 2.
12. Srinivasan Amrit: Why Sadir? Why Dance, „Seminar”, 2015, Nr 676.
13. Paweł Sakowicz: Boom Chica Boom, w: „Masakra The Book”, [e-book; format pdf], 2020.
Ostateczna lista lektur zostanie podana na pierwszych zajęciach - wszystkie teksty udostępniane będą w formie skanów na classroomie.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: