Dekonstrukcje prawa autorskiego 3002-2KON2025K23
Wątki prawne funkcjonują w tekstach kultury od epoki archaicznej. Od eposów homeryckich, przez tragedię attycką, dialogi platońskie, narrację ewangelii Nowego Testamentu, przez wielką powieść XIX wieku, po współczesną kulturę masową, w której tzw. dramat prawniczy wykształcił się jako osobny gatunek literacki i filmowy. Szereg wątków i motywów prawnych obecnych w literaturze wszedł w skład imaginarium pojęciowego współkształtującego cywilizację zachodnią na różnych jej etapach. Tytułem przykładu można wskazać na procesy Jezusa z Nazaretu, Sokratesa, Joanny z Arc, czy Alfreda Dreyfusa. To samo dotyczy kultury polskiej. Dość wspomnieć, że prawny wątek sporu o własność nieruchomości należy do zasadniczych motywów takich tekstów jak "Pan Tadeusz", "Zemsta", czy "Chłopi". W naukach o kulturze od dawna obecny jest interdyscyplinarny nurt badawczy określany jako "Law & Literature", w ramach którego analizuje się wątki jurydyczne w tekstach kultury, stosując metody charakterystyczne tak dla literaturoznawstwa, czy antropologii społecznej, jak i nauk prawnych. Takie podejście proponuje się uczestnikom konwersatorium. W ramach zajęć analizowane będą wybrane teksty kultury z obszaru literatury i filmu, w kontekście obecnych w nich motywów, wątków i narracji prawnych i prawniczych. Poszczególne zajęcia będą poświęcone najczęstszym toposom jurydycznym występującym w literaturze i filmie, które będą omawiane na przykładach konkretnych tekstów kultury. Omówieniu zostanie poddany m.in. wątek postępowania sądowego, przede wszystkim procedury karnej, w tym problem pomyłki sądowej oraz niesprawiedliwego wyroku, wątek praw majątkowych, motyw relacji między prawem naturalnym a stanowionym, motyw prawa w ustroju totalitarnym, oraz figura prawnika. Uczestnicy konwersatorium będą, wraz z prowadzącym, poszukiwać odpowiedzi na pytania o funkcje motywów jurydycznych, wiarygodność odzwierciedlenia przez nie aktualnej dla tekstu rzeczywistości prawnej, problem wzajemnego oddziaływania narracji prawnej i metaprawnej oraz dominujące odczytanie tej drugiej w kontekście zasadności jej krytyki. Ostateczna lista motywów prawnych i prawniczych podlegających omówieniu zostanie ustalona na początku semestru, wobec konieczności uwzględnienia liczebności uczestników zajęć. Prowadzący legitymuje się stopniem naukowym doktora w dyscyplinie nauk prawnych i jest praktykującym adwokatem, co pozwala zaoferować uczestnikom zarówno perspektywę teoretycznoprawną jak i tę która wynika z rzeczywistych doświadczeń zawodowych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie
- typowe wątki prawne i prawnicze w literaturze i filmie, ich rolę w tekstach kultury;
- metody analizy i interpretacji wątków prawnych i prawniczych w tekstach kultury, w tym sięgające do metodologii nauk prawnych
- rolę prawa jako motywu w dziedzictwie antycznym i biblijnym w historii kultur
Umiejętności: absolwent potrafi
- określać znaczenie wątków jurydycznych w literaturze i filmie oraz dokonać ich krytycznego odczytania
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do
- dostrzegania wagi wątków prawnych i prawniczych w ramach refleksji kulturoznawczej
Kryteria oceniania
Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u prowadzącego zajęcia. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą zajęcia. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć - jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50%.
Warunkiem zaliczenia zajęć jest aktywność na zajęciach oraz przygotowanie krótkiego (15-20 minut) wprowadzenia do lektury przewidzianej dla danych zajęć. Wprowadzenie nie musi mieć formy pisemnej z uwagi na konwersatoryjny charakter zajęć. W zależności od liczebności uczestników konwersatorium oraz ostatecznej listy lektur, na poszczególnego uczestnika może przypadać konieczność przygotowania wprowadzenia do więcej niż jednych zajęć, tak aby każde z nich rozpoczynały się do wprowadzenia dokonywanego przez osobę studiującą.
Ocena na zaliczenie zostanie wystawiona na podstawie oceny z przygotowanego wprowadzenia do zajęć (80%) i oceny z aktywności w ich toku (20%)”.
Szacunkowy nakład pracy osoby studiującej: łącznie 3 ECTS (90h):
- udział w zajęciach 30h (1 ECTS),
- przygotowanie do zajęć 30h (1 ECTS)
- przygotowanie wprowadzenia do lektury przewidzianej dla zajęć 30h (1 ECTS)
Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach dyplomowych, pisemnych pracach zaliczeniowych i prezentacjach określają postanowienia § 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do korekty i redakcji tekstu.
Literatura
Pełna lista lektur zostanie ustalona na początku semestru. Wszystkie lektury z obszaru literatury będą dostępne jako należące do domeny publicznej albo zostaną udostępnione przez prowadzącego w stosownych fragmentach za pośrednictwem platformy Google Classroom. Wśród lektur planowane są we fragmentach utwory literackie, w tym Ajschylos "Oresteja", "Król Edyp", Platon "Apologia", "Kriton", Ewangelia wg św. Jana, List do Rzymian, A. Koestler "Światłość w Południe", M. Nowakowski "Dwa dni z Aniołem" oraz wybrane filmy i odcinki seriali, w tym "Adwokat diabła" ("The Devil’s Advocate"), "Dekalog V", "Zabić Drozda" ("To Kill a Mockingbird"), "W Garniturach" ("Suits") oraz "Magda M."
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: