Projekt Buczkowski: archiwum, muzeum, literatura 3002-2K1PE-MTI3
Choć Leopold Buczkowski był jednym z najważniejszych polskich pisarzy XX wieku, korpus jego prac wykracza daleko poza literaturę, obejmując fotografię, malarstwo, rzeźbę, rysunek, muzykę, a nawet rodzaj scenariuszy filmowych. Każda próba sprostania tej twórczości musi więc ujmować ją przede wszystkim jako złożony interdyscyplinarny i intermedialny projekt (work in progress). Taki namysł nad twórczością Buczkowskiego podejmiemy też na naszych zajęciach. Planujemy m.in. prezentację filmów oraz analizę relacji między dorobkiem literackim a plastycznym pisarza.
Centralną kategorią naszych zajęć będzie „Archiwum”. To – obok „Muzeum”, któremu poświęcimy również uwagę – jedno z pojęć kluczowych w słowniku samego pisarza. Posiada w nim wymiar metaforyczny (jako figura refleksji teoretycznej nad historią), jak i konkretny (jako miejsce składowania dokumentów i innych śladów przeszłości). Korzystając z tych okoliczności, podstawą zajęć pragniemy uczynić liczne archiwalia (literackie, wizualne, dźwiękowe), udostępniane w ramach naszej współpracy z takimi instytucjami kultury jak np. Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie i Muzeum Sztuki w Łodzi, gdzie przechowywanych jest wiele źródeł do badania twórczości Buczkowskiego. Zajęcia mają więc na celu zapoznanie grupy zarówno z książkowymi dziełami pisarza, jak i archiwami: studenci i studentki zyskają więc cenne kompetencje związane z funkcjonowaniem instytucji literatury i sztuki, specyfiką działań edytorskich, a także pracą z rękopisami, maszynopisami czy innymi materiałami archiwalnymi.
Po prezentacji i omówieniu dorobku i biografii Buczkowskiego (część I) studenci i studentki będą mieli / miały za zadanie przygotować własny projekt (część II) poświęcony wybranemu aspektowi tej twórczości (twórczość plastyczna, diarystyka, literatura, historia kultury XX wieku, archiwum i in.) i zrealizować go w trakcie trwania zajęć, prezentując efekty cząstkowe na konwersatorium oraz dyskutując o nich z grupą (część III).
Część spotkań odbędzie się w trybie warsztatowym, z nastawieniem na przygotowywanie przez studentów i studentki ich własnych referatów i komunikatów konferencyjnych. Dorobek osób uczestniczących w konwersatorium zamierzamy włączyć w przygotowywane w projekcie archiwum internetowe Leopolda Buczkowskiego, a także w inne planowane ewentualnie publikacje zespołu.
Rodzaj przedmiotu
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA
Osoba studiująca zna i rozumie:
- w stopniu zaawansowanym wybrane aspekty historii kultury i literatury polskiej XX wieku;
- najważniejsze zjawiska charakteryzujące sztukę polską XX wieku – zwłaszcza w obszarze literatury i sztuk wizualnych (m.in. realizm, kubizm, awangarda);
- koncepcje teoretyczne służące interdyscyplinarnemu badaniu literatury (geokrytyka, intermedialność);
- metody analizy oraz interpretacji praktyk i tekstów w perspektywie studiów nad pamięcią i historii kultury XX wieku.
UMIEJĘTNOŚCI
Osoba studiująca potrafi:
- wykorzystać wiedzę na temat literatury i kultury polskiej XX wieku, by samodzielnie opracować problemy badawcze będące punktem wyjścia do przygotowania i przeprowadzenia dyskusji i/lub napisania krótkiego artykułu naukowego lub popularnonaukowego;
- wykorzystać zdobytą w czasie zajęć wiedzę i umiejętności, by w pracy samodzielnej i grupowej analizować i interpretować wybrane praktyki i teksty literackie, uwzględniając szerszy kontekst historyczny, społeczny i polityczny;
- posługiwać się narzędziami teoretycznymi wprowadzonymi podczas zajęć do analitycznej i interpretacyjnej pracy z wybranymi tekstami;
- zabierać głos w dyskusji i formułować pytania, wykorzystując wiedzę zdobytą podczas zajęć oraz czerpaną z dodatkowej literatury naukowej;
- przygotowywać zagadnienia do wybranych zajęć w oparciu o udostępnione przez prowadzących teksty i/lub materiały wizualne;
- samodzielnie rozwijać swoją wiedzę i zainteresowania literackie poprzez przygotowanie i przeprowadzenie projektu badawczego lub popularnonaukowego.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
Osoba studiująca jest gotowa do:
- weryfikacji i rozwijania posiadanej wiedzy na temat wybranych aspektów kultury i literatury polskiej XX wieku oraz krytycznej oceny przekonań opartych na stereotypach rasowych i narodowych;
- przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury polskiej - zarówno historycznych, jak i współczesnych;
- dostrzegania wagi refleksji historycznokulturowej dla rozumienia procesów zachodzących we współczesnej kulturze;
- zainteresowania europejskim dziedzictwem kulturowym i zrozumienia, że wyrazem troski o jego zachowanie może być również ćwiczenie umiejętności analizy i interpretacji tekstów kultury
- umiejętność współpracy z instytucjami kultury i organizowania wydarzeń naukowych i popularnonaukowych
Kryteria oceniania
Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestnictwo w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u prowadzących. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez prowadzących. Nieobecności na więcej niż pięciu zajęciach (30%) skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia – jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50%.
Ocena zaliczająca zostanie wystawiona na podstawie efektów projektu prowadzonego indywidualnie lub w grupie.
Nakład pracy:
1 ECTS – udział w zajęciach
1 ECTS – przygotowanie do zajęć
1 ECTS – przygotowanie efektu projektu zaliczeniowego
Literatura
Wybrana literatura
Literatura zostanie dostosowana do charakteru prowadzonych projektów i będzie dobierana indywidualnie. W części I skupimy się na lekturze dzieł Buczkowskiego i wybranych opracowań, np.
- Archiwum Leopolda Buczkowskiego, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie (wybrane korpusy);
- Przebłyski historii, przelotne obrazki, red. A. Karpowicz, P. Polit, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 2021 (wybrane rozdziały),
- wybrane teksty z monograficznych numerów czasopism, tj. „Konteksty” 2015, nr 3: Antropologia literatury. Leopold Buczkowski – In memoriam; „eleWator” 2023, nr 38: Leopold Buczkowski; „Prace Polonistyczne” 2024, nr 79: Mapowanie Buczkowskiego.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: