Antropologia tańca 3002-2K1CH-APS1
Taniec – jak może żadna inna dziedzina sztuki – stawia opór teoriom antropologicznym czy socjologicznym. Kłopot stanowi już najbardziej
podstawowa definicja przedmiotu badań. Amerykańska badaczka Joan Kealiinohomoku proponuje na przykład taką definicję: „Taniec jest
ulotną, ograniczoną w czasie formą ekspresji wykonywaną w danej formie i danym stylu przez ciało człowieka poruszające się w
przestrzeni. Taniec powstaje z celowo wybranych i kontrolowanych rytmicznych ruchów; fenomen, który wyłania się z tego wyboru, jest
rozpoznawany jako taniec przez wykonawcę oraz przez obserwujących członków danej grupy”. W trakcie zajęć mamy zamiar przyglądać
się tańcowi w różnych kulturach i z różnych perspektyw – jako praktyce społecznej, gałęzi sztuki, metodzie pracy nad świadomością ciała,
technice, jego funkcjom i definicjom. Praktyczna część zajęć miałaby pomóc w poszukiwaniach teoretycznego języka rozmowy o tym, co
różne gatunki tańca łączy, a co dzieli. Bliskie nam perspektywy teoretyczne to antropologia teatru Eugenio Barby, poszukującego
uniwersaliów sztuki aktora, dalej – somaestetyka Richarda Shustermana, który wielokrotnie podkreślał konieczność powiązania
teoretycznej refleksji o ciele z praktyką, a wreszcie – metodologia practice as research.
Podstawowe zagadnienia:
1. Próba definicji
2. Jak się ma taniec artystyczny do gatunków tańca towarzyskiego?
3. Czy taniec ma płeć?
4. Melpomena w tenisówkach czyli krótka historia tańca scenicznego.
5. Walc, salsa, tango czy disco? Krótki przegląd popularnych gatunków towarzyskich.
6. Rola kanonu tanecznego dla konstruowania i podtrzymywania tożsamości
7. Autoetnograficzny wymiar badań nad tańcem
8. Specyfika perspektywy badawczej antropologii tańca
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: absolwent zna i rozumie
– swoistość nauk o kulturze – w tym badań nad tańcem – i ich rozległe związki z innymi naukami humanistycznymi i społecznymi także w perspektywie historycznej
– w stopniu pogłębionym współczesne teorie dotyczące tańca i związanych z nimi praktyk kulturowych
– metodologie nauk o kulturze i antropologii tańca i powiązane z nimi metody badawcze
– główne tendencje rozwojowe nauk o kulturze w Polsce i na świecie
Umiejętności: absolwent potrafi
– wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać,
selekcjonować, integrować informacje na temat tańca z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych oraz właściwie i twórczo prezentować ich wyniki
– interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny
– określać znaczenie medialnego charakteru praktyk i przekazów kulturowych dla ich treści i funkcji
– wykorzystywać posiadaną wiedzę by formułować i testować hipotezy z zakresu nauk o kulturze i antropologii tańca
-– zabierać głos w dyskusji wobec różnorodnych odbiorców, mówiąc zrozumiale i poprawnie; samodzielnie poprowadzić debatę naukową lub dyskusję publiczną
– korzystać z wybranej literatury przedmiotu w języku obcym
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do
– krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści
– przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnych gatunków tańca i różnorodnych praktyk tanecznych
– zaangażowania w dialog społeczny i międzykulturowy ze zrozumieniem i empatią
– dążenia do upowszechniania i otwartości zasobów wiedzy na temat znaczenia i funkcji tańca w kulturze
– wykazywania troski o dziedzictwo taneczne i świadomości jego znaczenia dla życia społecznego; aktywnego działania na rzecz jego zachowania
Kryteria oceniania
Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u prowadzącej/prowadzącego zajęcia. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą zajęcia. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć - jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50%. Podstawą wystawienia oceny końcowej jest kolokwium ustne na koniec semestru. Ocena końcowa może zostać podwyższona ze względu na dużą aktywność podczas zajęć (zabieranie głosu w dyskusjach, formułowanie pytań, wykazywanie się bardzo dobrą znajomością lektur) w trakcie całego semestru.
Literatura
– Anya Peterson Royce, Antropologia tańca, przeł. Jacek Łumiński, WUW, Warszawa 2014
– Świadomość ruchu. Teksty o tańcu współczesnym, wyb. i red. Jadwiga Majewska, Korporacja
Ha!Art, Kraków 2013
– Wojciech Klimczyk, Wirus mobilizacji. Taniec a kształtowanie się nowoczesności (1455-1795),
Universitas, Kraków 2015
– Richard Shusterman, Świadomość ciała. Dociekania z zakresu somaestetyki, przeł. Wojciech
Małecki, Sebastian Stankiewicz, Universitas, Kraków 2016
– Eugenio Barba, Nicola Savarese, Sekretna sztuka aktora. Słownik antropologii teatru, Ośrodek
Badań Twórczości Jerzego Grotowskiego i Poszukiwań Teatralno-Kulturowych, Wrocław 2005.
(Pełna lista lektur zostanie przedstawiona na pierwszych zajęciach)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: