Media i nauka: obrazy reprodukcji 3002-2K1ANM3
Jedną z najważniejszych praktyk medialnych związanych z reprodukcją jest USG prenatalne. W ultrasonografii położniczej medialna reprezentacja działa w służbie medycyny, mając za zadanie pomoc w ocenie i opisie ciąży w zgodzie z aktualnie uznawaną wiedzą naukową. Rozpatrując USG prenatalne jako praktykę kulturową, spróbujemy przyjrzeć się specyfice relacji mediów wizualnych i nauki oraz zastanowić się nad zmedykalizowanym, a zarazem zmediatyzowanym doświadczeniem współczesnej ciąży.
Podczas zajęć zajrzymy do podręczników medycznych oraz do relacji z zakresu antropologii i historii medycyny, próbując zrekonstruować medyczny i pozamedyczny kontekst badań ultrasonograficznych. W tym punkcie interesować nas będzie między innymi sposób, w jaki badania ultrasonograficzne i same sonogramy stają się nośnikami medycznej informacji o ciąży i płodzie, a także - w jaki sposób ich funkcja medyczna daje się (lub nie) wyodrębnić na tle szerszego kontekstu roli kulturowej.
Kolejnym zagadnieniem będzie historia badań ultrasonograficznych. Postaramy się umieścić ją zarówno wobec historii przedstawień ludzkiego ciała (w szczególności, rzecz jasna, obrazów reprodukcji, ciąży i płodu), jak i pośród innych mediów wizualnych. W ten sposób będziemy w stanie sprawdzić, czy teorie rozwijane wokół wideo i obrazów cyfrowych mogą być użytecznym narzędziem do badania medium, jakim jest ultrasonografia.
Wreszcie zaś umieścimy praktyki ultrasonografii wobec ucieleśnionego doświadczenia osób w ciąży: wobec doświadczenia reprodukcyjnego sukcesu i porażki, medykalizacji ciąży i strategii radzenia sobie z nią, ciążowych lęków i nadziei, wobec szczególnego doświadczenia obrazowych badań prenatalnych, a także w kontekście aborcji czy poronienia.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Osoby uczestniczące w zajęcia będą znać i rozumieć podejścia i perspektywy badań kulturoznawczych wobec rozwoju współczesnej medycyny reprodukcyjnej i jej związków z nowymi technologiami
Uczestniczki i uczestnicy będą potrafili określać znaczenie obrazów ultrasonograficznych w kulturze, ze względu na ich medialną tożsamość i na praktyki z nimi związane
Uczestnicy i uczestniczki będą gotowe do dostrzegania społecznych zobowiązań nauk humanistycznych, wobec postępów nauk medycznych i nowych technologii medialnych.
Kryteria oceniania
Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u prowadzącej. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez prowadzącą. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach (30%) skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć - jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50%.
Ocena na zaliczenie zostanie wystawiona na podstawie krótkiej prezentacji osadzonej w tematyce zajęć i uzgodnionej z prowadzącą (40%) oraz krótkiej pracy pisemnej - 5-7 stron (60%). Aktywność podczas zajęć jest czynnikiem podwyższającym ocenę końcową.
Szacunkowy nakład pracy osoby uczestniczącej w zajęciach: udział w zajęciach 30h (1 ECTS), przygotowanie do zajęć 15h (0,5 ECTS), przygotowanie prezentacji 15h (0,5 ECTS), przygotowanie pracy końcowej 30h (1 ECTS). Łącznie 90h (3 ECTS).
Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w prezentacjach określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98 Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia. W związku z tym, że jedną z podstawowych umiejętności zdobywanych na kierunkach studiów organizowanych na Wydziale Polonistyki jest sprawne i profesjonalne posługiwanie się polszczyzną pisaną, a w szczególności stylem naukowym, zabrania się wykorzystywania systemów sztucznej inteligencji do korekty i redakcji tekstu w sposób wykraczający poza ustalenia z osobą prowadzącą zajęcia.
Literatura
Wybrana bibliografia
(Wszystkie teksty będą udostępniane w formie cyfrowej na platformie Classroom)
Donna J. Haraway, Fetus: The Virtual Speculum in the World New Order w: tejże Modest_Witness @ Second Millenium_Female Man©_Meets_Onco_MouseTM. Feminism and Technoscience, Second Edition, Routledge New York 2018
Flis Henwood, "In/differnt screening: contesting medical knowledge in an antenatal setting" w: "Cyborg lives? Women's technobiographies", red. Tejże, H. Kennedy, N. Miller, Raw Nerve Books, York 2001
Amanda Hess, "Second Life. Having a Child in the Digital Age", Doubleday, New York 2025 (fragmenty)
Tsipy Ivry, "The Ultrasonic Picture Show and the Politics of Threatened Life", „Medical Anthropology Quarterly” 2009, nr 3 (23)
Sharon Lehner, "My Womb, the Mosh Pit", w: "The Feminism and Visual Culture Reader", red. A. Jones, Routledge, London–New York 2003
Rosalind Pollack Petchesky, "Fetal Images. The Power of Visual Culture in the Politcs of Reproduction", w: The Gender/Sexuality Reader. Culture, History, Politcal Economy, red. R. N. Lancaster, M. di Leonardo, Routledge, New York–London 1997
Rayna Rapp, "Waiting and Watching" i "The Disabled Fetal Imaginary" w: Tejże "Testing Women, Testing the Fetus. The Social Impact of Amniocentesis in America", Routledge, New York and London 2000
Janelle S. Taylor, "The Public Life of the Fetal Sonogram. Technology, Conspumption and the Politcs of Reproduction", Rutgers University Press, New Brunswick–New Jersey–London 2008 (fragmenty)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: