Podstawy ochrony własności intelektualnej 3002-1L1POWI
W ramach zajęć omówieniu podlegają podstawowe źródła powszechnie obowiązującego prawa z zakresu ochrony własności intelektualnej, to jest prawa autorskiego, jak również własności przemysłowej oraz ochrony baz danych, a także przewidziane w tych aktach normatywnych zasadnicze pojęcia i konstrukcje. Spośród powyższych zagadnień priorytetowe znaczenie, z uwagi na kierunek studiów oraz doniosłość praktyczną, ma problematyka prawa autorskiego. Mechanizmy ochrony własności intelektualnej podlegają omówieniu na tle szerszego kontekstu systemowego, to jest jako część obszaru szeroko pojętego prawa prywatnego, jak również, w niezbędnym zakresie, z uwzględnieniem kontekstu prawnohistorycznego oraz prawnomiędzynarodowego a także procesów harmonizacyjnych wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student/ka:
• rozumie i zna
- pojęcie własności intelektualnej oraz jej przedmiotu z punktu widzenia podlegających ochronie dóbr prawnych, jak również podstawowe źródła prawa obejmujące unormowania z zakresu ochrony tej własności;
- przedmiot praw zaliczanych do własności intelektualnej zarówno na gruncie unormowań prawnoautorskich, jak i należących do obszaru własności przemysłowej oraz ochrony baz danych na tle dychotomii pomiędzy prawem prywatnym i prawem publicznym;
- pojęcie utworu z punktu widzenia podstawowych kryteriów definicyjnych, jak również unormowań wyłączających określonej kategorie wytworów myśli ludzkiej z pola semantycznego definicji legalnej tego pojęcia;
- podstawowe aspekty podmiotowe praw zaliczanych do własności intelektualnej;
- zagadnienie dualizmu prawa autorskiego oraz różnicę między systemami prawnymi, w których konstrukcja ta występuje oraz tzw. systemami monistycznymi;
- treść oraz podstawowe cechy autorskich praw majątkowych: korzystanie z utworu, pola eksploatacji, zbywalność, dziedziczność, temporalność;
- treść oraz podstawowe cechy autorskich praw osobistych: niezbywalność, niemożność zrzeczenia się, permanentność oraz praktyczne konsekwencje kształtu normatywnego tej kategorii praw;
- podstawowe zasady regulujące czynności prawne związane z autorskimi prawami majątkowymi, to jest normujące umowy przenoszące te prawa oraz umowy licencyjne z uwzględnieniem różnych systemów tzw. licencji otwartych;
- pojęcie dozwolonego użytku chronionych utworów: główne typy licencji ustawowych (dozwolony użytek osobisty, dozwolony użytek instytucji dziedzictwa kulturowego, prawo cytatu), korzystanie z utworów osieroconych, korzystanie z utworów niedostępnych w handlu;
- pojęcie domeny publicznej;
- pojęcie, podstawowe typy oraz zasady ochrony praw pokrewnych;
- niebędące utworami ani przedmiotami praw pokrewnych dobra prawne podlegające ochronie w ramach systemu prawa autorskiego: tajemnica korespondencji, wizerunek człowieka;
- podstawowe zasady ochrony cywilnoprawnej i karnoprawnej własności intelektualnej ze szczególnym uwzględnieniem roszczeń z tytułu naruszenia autorskich praw majątkowych i osobistych;
- zagadnienie globalizacji oraz europeizacji własności intelektualnej;
- zagadnienie wpływu rewolucji cyfrowej na procesy przemian własności intelektualnej, w tym problem prawnoautorskich aspektów rozwoju generatywnej sztucznej inteligencji;
• potrafi:
- rozróżniać podstawowe obszary własności intelektualnej (prawo autorskie, własność przemysłowa, ochrona baz danych) oraz przedmioty praw zaliczanych do tej kategorii;
- kwalifikować, w podstawowym zakresie, wytwory myśli ludzkiej ustalone tak w nośnikach fizycznych, jak i w postaci cyfrowej, do kategorii utworów, jak również przedmiotów praw pokrewnych oraz innych praw chronionych w ramach systemu własności intelektualnej;
- stosować w praktyce, w podstawowym zakresie, przepisy normujące termin wygaśnięcia autorskich praw majątkowych;
- dokonywać, w podstawowym zakresie, kwalifikacji prawnoautorskiej różnych materiałów zarówno utrwalonych w nośnikach tradycyjnych jak i mających postać cyfrową, w tym studenckich prac dyplomowych oraz innych materiałów tworzonych przez siebie w związku z tokiem studiów;
- ocenić, w podstawowym zakresie, legalność różnych czynności korzystania z utworu oraz związane z tym ryzyko prawne;
• jest gotów:
- skorzystać, w podstawowym zakresie, z aktów normatywnych regulujących ochronę własności intelektualnej, ze szczególnym uwzględnieniem ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
- samodzielnie rozszerzyć, w miarę potrzeby, wiedzę praktyczną z obszaru zajęć sięgając zarówno do materiału normatywnego, jak i podstawowej literatury;
- samodzielnie ocenić podstawowe konstrukcje i mechanizmy zglobalizowanego systemu ochrony własności intelektualnej z punktu widzenia wartości, jaką jest kultura.
Kryteria oceniania
Zaliczenie odbywa się w formie testu jednokrotnego wyboru, obejmującego pytania teoretyczne oraz kazusy.
Literatura
(1) Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2021 (wybrane fragmenty)
(2) Sieńczyło-Chlabicz J. (red.), Prawo własności intelektualnej: teoria i praktyka, Warszawa 2021 (wybrane fragmenty)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: