Maska w kulturze europejskiej 3002-1KON2025K8
Konwersatorium poświęcone będzie rozpoznaniu i interpretacji funkcji oraz form obecności maski we współczesnej kulturze europejskiej i polskiej. W pierwszej części zajęć zaprezentowane zostaną najnowsze teorie maski, druga część składać się będzie ze studiów przypadków (case studies) - omówienia i opisania konkretnych sposobów wykorzystania masek we współczesnych praktykach kulturowych (w karnawale i innych neoobrzędach, performansie artystycznym, teatrze, sztuce, demonstracjach politycznych). Założeniem wyjściowym jest przeciwstawienie się utartym poglądom o marginalizacji maski we współczesnej kulturze europejskiej. Prezentacja wyników najnowszych badań w tym zakresie będzie oparta nie tylko na literaturze przedmiotu i studiach ikonograficznych, ale też na sprawozdaniu prowadzącego zajęcia z własnych badań terenowych i doświadczeń zdobytych w trakcie realizacji projektu naukowego zwieńczonego dwiema publikacjami (zob. Literatura). W dyskusjach o współczesnej masce akcent położony będzie na dorobku performatyki (rozumienie maski jako przedmiotu performatywnego, stymulującego zachowanie jej nosiciela), kulturoznawstwa i antropologii widowisk, podczas gdy tradycyjne dotychczasowe ujęcia miały zazwyczaj charakter etnograficzny i etnologiczny.
Tematy zajęć:
Maska a twarz// Definicje maski // Maska jako przedmiot performatywny // Maska karnawałowa // Maska w protestach politycznych // Maska teatralna // Maska w performansie i w sztuce //Maska w galerii i muzeum // Maska w kulturze popularnej // Maska w pandemii
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza - student (-ka) zna i rozumie:
wybrane metodologie nauk o kulturze, strategie poznawcze i stosowane metody badawcze;
podstawowe media i środki transmisji kultury (słowo, obraz, widowisko) oraz ich wpływ na kształt procesu kulturowego;
wybrane aspekty kultury literackiej i twórczości słownej, widowisk kulturowych i kultury teatralnej, kultury wizualnej i filmowej oraz relacjach między nimi;
podstawową terminologię nauk o kulturze;
wybrane nurty i narzędzia historii literatury, teatru, widowisk oraz sztuk wizualnych i filmu;
mechanizmy działania współczesnych instytucji kultury i organizacji pozarządowych działających w kulturze.
Umiejętności - student (-ka) potrafi:
wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych;
wykorzystywać metodologię badawczą oraz narzędzia (także cyfrowe) nauk humanistycznych oraz prezentować i syntetyzować uzyskane tymi metodami dane;
pisać rozprawy, samodzielnie dobierając literaturę oraz zaprezentować ustnie wyniki swych dociekań badawczych, a także wygłosić referat będący rezultatem samodzielnej analizy literatury przedmiotu;
w swych wypowiedziach pisemnych i ustnych stosować w sposób poprawny terminologię z zakresu nauk o kulturze;
samodzielnie prowadzić pracę badawczą pod kierunkiem opiekuna naukowego;
inicjować i prowadzić badawcze prace zespołowe; współdziałać w zespole z innymi osobami; organizować pracę indywidualną i zespołową.
Kompetencje społeczne - student(-ka) jest gotów do:
krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści;
angażowania się w prace zespołowe ze świadomością wagi wspólnego działania i etyczną odpowiedzialnością ;
dążenia do upowszechniania i otwartości zasobów wiedzy.
Kryteria oceniania
Podstawowym warunkiem zaliczenia semestru jest uczestniczenie w zajęciach. Nieobecności należy usprawiedliwiać u prowadzącej/prowadzącego zajęcia. Osoba studiująca ma prawo do dwóch usprawiedliwionych lub nieusprawiedliwionych nieobecności w semestrze. Osoba mająca od trzech do pięciu nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą zajęcia. Nieobecności (nawet usprawiedliwione!) na więcej niż pięciu zajęciach skutkują niedopuszczeniem do zaliczenia zajęć - jedynie osoby z przyznaną Indywidualną Organizacją Studiów w oparciu o opinię BON mogą mieć zwiększony limit nieobecności, jednak nie więcej niż do 50%
Podstawą zaliczenia będzie prezentacja przygotowana w trakcie semestru i przedstawiona na zajęciach. Dodatkowo premiowane będzie fakultatywne zgłoszenie do przedstawienia na zajęciach sprawozdania z lektury w języku obcym.
Sposób wykorzystania narzędzi sztucznej inteligencji w pracach pisemnych pracach zaliczeniowych i prezentacjach określają zapisy § 3 i 4 uchwały nr 98
Uniwersyteckiej Rady ds. Kształcenia z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z narzędzi sztucznej inteligencji w procesie kształcenia.
Praktyki zawodowe
Praktyki nie są wymagane.
Literatura
Pełna lista lektur ustalona zostanie na zajęciach po dyskusji z osobami uczestniczącymi w konwersatorium.
Podstawowa literatura:
- Belting, Hans, "Faces. Historia twarzy", Gdańsk 2014 (fragmenty);
- Dudzik, Wojciech (red.), "Paradoksy maski. Antologia", Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2018 (wybrane teksty z antologii);
- Dudzik, Wojciech, "Maska w kulturze współczesnej Europy. Teorie i praktyki", Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2020 (lektura towarzysząca);
- Głażewska, Ewa / Karwatowska, Małgorzata, "Maska w czasach zarazy, Lublin 2021;
-Jarmułowicz, Małgorzata / Kręglewska, Katarzyna (red.), Ogród sztuk. Maska, Gdańsk 2017.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: