Wprowadzenie do antropologii medycznej 3002-1KON2016K22

zna szereg współczesnych interpretacji kulturowych dotyczących medycyny, choroby i ciała

- zna wybrane terminy określające najważniejsze zjawiska, jakie wiążą się z antropologią medyczną;

- potrafi wskazać i zanalizować najważniejsze zjawiska kulturowe związane z postrzeganiem choroby i medycyny w popularnych, szerokich obiegach wiedzy kulturowej;

- dostrzega kulturowe uwikłania i uwarunkowania medycyny;

- rozumie społeczny wymiar choroby, staje się wrażliwy na sposoby opisywania i naznaczania chorych.

Zaliczenie pisemne (esej), aktywność na zajęciach

1. Dyskusja: przedmiot antropologii medycznejD. Penkala- Gawęcka, Antropologia medyczna – dlaczego i jak?, „Op.cit.,”, nr 41, 2008. D. Penkala-Gawęcka, Antropologia medyczna i etnomedycyna. Rozwój, stan badań, perspektywy, „Lud”, 1983. K. Adamiak, M. Hekselman, Uchynięte, “op.cit.,” 2008, nr 41Kiedy dziecko jest uchyniete, „op.cit.”, 2008, nr 41, wywiad etnograficzny.2. Podstawowe pojęcia i kategorie.C. Helman, Culture, Health and Illness: An Introduction for Health Professionals, London, 2001, [fragmenty]Arthur Kleinman, P. Benson, Anthropology in the Clinic: The Problem of Cultural Competency and How to Fix it, “PLoS Med.”, nr 3/2006. 3. Ciało, wcielenie, fenomenologia.Ciało, M. Mauss, Sposoby posługiwania się ciałem [w:] tegoż, Socjologia i antropologia, Warszawa 2001M. Merleau-Ponty, Fenomenologia percepcji [fragmenty], Warszawa 2000.T. Csordas, Embodiment and Cultural Phenomenology, [w:] red. G. Weiss&H. Haber, Perspectives on embodiment, London 1999.G. Becker. Phenomenology of Health and Illness, [w:] Encyclopedia of Medical Anthropology, red. C. Ember, M. Kluwer 2004.4. Historia zdrowia i chorobyG. Vigarello, Historia zdrowia i choroby – od średniowiecza do współczesności, Warszawa1999. [fragmenty] T. Brzeziński, Historia medycyny. [fragmenty] Warszawa 2004.A. Wieczorkiewicz, Muzeum ludzkich ciał, Gdańsk 2000. [Rozdziały: „Spojrzenie na ciało” i „Wgląd w ciało”] M. Foucault, Narodziny kliniki, Warszawa 2000 [fragmenty].5. „Choroby ludowe” i etnomedycyna.A. Paluch, Etnologiczny atlas chorób i ciała ludzkiego, Wrocław 1995. H. Biegeleisen, Lecznictwo ludu polskiego, Warszawa 1986.Z. Libera, Medycyna ludowa. Chłopski rozsądek czy gminna fantazja?, Wrocław 1995. J. Jeszke, Lecznictwo ludowe w Wielkopolsce w XIX i XX wieku. Poznań 1996. 6. Choroby społeczne Avis Mysyk, Susto: An Illness of the Poor, “Dialectical Anthropology”, 23, 1998.Anna Wądołowska, Pigułki zamiast chleba, 2008, „op.cit.,”, nr 41.M. Sokołowska Społeczeństwo a zmieniający się obraz chorób, Społeczne przyczyny chorób [w:] Socjologia medycyny, 1986, Warszawa. 7. Medykalizacja, naturalizacja paradygmatu medycznego, system medyczny jako przedmiot badańZ. Słońska, Nowe oblicze medykalizacji: redefinicja i marginalizacja promocji zdrowia [w:] red. W. Piątkowski, B. Płonka-Syroka, Socjologia i antropologia medycyny w działaniu, Wrocław 2008.R. Amarasingham, Studing Biomedicine as Cultural System [w:] Medical Anthropology red. T. Johnson i C. F. Sargent, London 1990. Medicalization and the Naturalization of Social Control, [w: ] Encyclopedia of Medical Anthropology, red. C. Ember, M. Ember, Kluwer 2004.8. Zdrowie i choroba w kulturze konsumpcyjnejR. Dworkin Nowa Ewangelia zdrowia, [w:] Socjologia codzienności, red. M. Bogunia-Borowska, P. Sztompka, Kraków 2008.Ch. Schilling, Kultura, „rola chorego” i konsumpcja zdrowia, [w:] Socjologia codzienności, red. M. Bogunia-Borowska, P. Sztompka, Kraków 2008.M. Featerstone, The Body In Consumer Culture/Ciało w kulturze konsumpcyjnej (tłumaczenie I. Kurz) w: The Body. Social Process and Cultural Theory, pr. zb. London 1991.9. Choroba, tożsamość, „bezpieczeństwo ontologiczne”.A. Giddens, Nowoczesność i tożsamość, Warszawa 2001. [fragmenty].E. Goffman, Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości, Gdańsk 2005 [fragmenty] Ew. Film “Człowiek Słoń” reż. D. Lynch. 10. Choroba jako metaforaSusan Sontag, Choroba jako metafora, Warszawa 1999. S. Low, Embodied Metaphors: Nerves as Lived Experience, [w:] Embodiment and Experience. The Existential Ground of Culture and Self, (red.) Thomas Csordas London, 2001. Ew. J. Owczarzak, Epidemie znaczenia AIDS/HIV, „op.cit.”, 41, 2008.11. Choroba jako opowieśćT. Pasierski, Choroba jako opowieść, „Medycyna po Dyplomie”, 17/2008.G. Riemann, F. Schutze, „Trajektoria” jako podstawowa koncepcja teoretyczna w analizach cierpienia i bezładnych procesów społecznych, „Kultura i Społeczeństwo” 1992, nr 2.R. Thomas-MacLean, Understanding Breast Cancer Stories via Frank’s Narrative Types, “Social Science & Medicine”, nr 58, 2004.R. Loewe, Illness Narratives, [w: ] Encyclopedia of Medical Anthropology, red. C. Ember, M. Ember, Kluwer 2004.Film „Dowcip”, reż. M. Nichols 12. Choroba jako rytuał i widowiskoClaude Levi Strauss, Skuteczność symboliczna, w: Antropologia strukturalna, Warszawa 1970.Elena Nowik, Szamanizm syberyjski, Kraków 1999 [fragmenty]. M. Winkelman, Shamanism, [w: ] Encyclopedia of Medical Anthropology, red. C. Ember, M. Kluwer 2004.D. Sajewska, Histeria, wywiad, „op.cit.,” nr 41/2008; L. Kolankiewicz, Antropologia widowisk, „Kultura współczesna” 3/2007. 13. Medycyna komplementarna, pluralizm medyczny.D. Penkala-Gawęcka, Medycyna komplementarna w Kazachstanie. Siła tradycji i presja globalizacji, Poznań 2006.C. Helman, Culture, Health and Illness: An Introduction for Health Professionals, London, 2001. Rozdz. “Explanatory Models”Z. Grębecka, Słowo magiczne poddane technologii, [fragmenty] Kraków 2006.

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3002-1KON2016K22 w USOSweb