Teorie estetyczne - zarys dziejów kultury muzycznej 3002-1KM4EOW

Tematyka wykładów: -Muzyka w kulturze starożytnej Grecji i Rzymu: tradycja homerycka, liryka i dramat; muzyka na olimpiadach i podczas sympozjonów. Źródła muzyczne, pojęcia i koncepcje teoretyczno-filozoficzne muzyki (ethos, katharsis).-Średniowiecze: muzyka w kościołach, klasztorach, na uniwersytetach i dworach: poetycko-muzyczna rycerska i miłosna sztuka trubadurów i truwerów.- Kultura muzyczna renesansu: rozkwit polifonii niderlandzkiej i „dwudziestokrotne działanie muzyki”. Muzyczne ceremoniały Republiki Weneckiej – polichóralność i narodziny stylu koncertowego. -Muzyka na dworze Jagiellonów i Wazów; muzyka w służbie króla i reformacji (Gomółka, Szamotulczyk , Mielczewski, Jarzebski).- Program Cameraty Florenckiej: dramma per musica - barok w muzyce (na przykładzie Orfeusza C.Monteverdiego). Różne „style muzyczne”: muzyka kościelna, kameralna i teatralna (pierwsze publiczne sceny i karnawał operowy w Wenecji).- Rozkwit muzyki wokalno-instrumentalnej (kantata i oratorium) oraz instrumentalnej (na przykładzie koncertów A.Vivaldiego)-Muzyka na dworze Ludwika XIV: twórca w służbie króla; rozkwit baletu dworskiego i spory o narodową operę; J-B. Lully jako reformator dworskiego życia muzycznego (narodziny nowoczesnej orkiestry, komedio-balety Moliera/Lully’ego i opera francuska) - Synteza muzyki baroku: J.S.Bach – kompozytor i organista w Weimarze, Kothen i Lipsku: wpływ okoliczności i mecenatu na dzieła i poszukiwanie niezależności twórczej. - G.Haendel między dworem angielskim a samodzielnym przedsiębiorstwem operowym.- „Klasycy wiedeńscy”: J. Haydn – twórca klasycznej symfonii: od biedowania w Wiedniu przez stabilizację na dworze Esterhazych po samodzielność w Londynie.- WA Mozart– klasyk doskonały (koncerty, symfonie, sonaty) i prekursor nowych nurtów opery buffa (Wesele Figara) oraz singspielu (Czarodziejski flet). - L.v.Beethoven - przełom romantyczny w muzyce: artysta jako przewodnik duchowy narodu (symfonie: III Eroika i IX z Odą do radości).- Teatr Narodowy w Warszawie: muzyka w służbie narodu i polityki S. A. Poniatowskiego. W.Bogusławski – twórca polskiego teatru operowego (jako przedsiębiorca operowy, reżyser, twórca przekładów i „kultowych ról”).- Romantyzm: emocja i indywidualizm w muzyce; środowiska artystyczne: inspiracje i spory (muzyka dla wszystkich i walka z filisterstwem w muzyce; kompozytor „w służbie idei” i „w niewoli uczuć”; współzależność sztuk (muzyka, poezja, dramat): pieśni F. Schuberta (osobista liryka, inspirowana folklorem epika), opera Wolny strzelec K. Webera (baśniowość i groza), Symfonia fantastyczna H.Berlioza (wyznanie tragicznej miłości - na wielką orkiestrę).– F.Chopin: nowatorska twórczość fortepianowa między stylem brillant a idiomem narodowym w muzyce narodowym- S.Moniuszko jako twórca opery narodowej i „śpiewnika domowego”. - Neoromantyzm: „sztuka totalna” i mitologizowanie idei narodowej w dramatach muzycznych Wagnera: zmierzch tradycyjnego języka muzycznego; poematy symfoniczne Liszta i Straussa – muzyka na rozszerzoną orkiestrę inspirowana literaturą, historią i folklorem. -Program rosyjskiej „Potężnej Gromadki” i Musorgskiego pieśni oraz opery jako uosobienie muzyki europejskiej (poziom) i rosyjskiej w treści i formie. - Impresjonizm i symbolizm w muzyce Debussego i Ravela; nowa poetyka, kolorystyka orkiestrowa i język muzyczny.-Balety rosyjskie Diagilewa w Paryżu i Strawińskiego rewolucja w muzyce. -Wiedeń i awangarda muzyczna: atonalizm i dodekafonia Schonberga oraz punktualizm Weberna – zerwanie z melodyką. -Karol Szymanowski:- od niemieckiego postromantyzmu i ekspresjonizmu przez francuski impresjonizm i wpływy „Orientu” po „okres narodowy” (Harnasie, Piesni kurpiowskie, Stabat Mater)-„Socrealizm i formalizm” w muzyce środkowo-wschodniej Europy; twórczość Prokofiewa i Szostakowicza. - Awangarda muzyczna i zmiana paradygmatu: muzyka konkretna, elektroniczna, aleatoryzm. J. Cage: twórcze poszukiwania czy prowokacje?- Pendereckiego, Góreckiego i Szymańskiego różne nawiązania do awangardy i tradycji muzycznej.