Historia kultury obcej (czeska) 3002-1HKOC4FCE
1) Zerwana ciągłość. Tradycje czeskiej reformacji. Jan Hus i jego XX-wieczne wcielenia. Klęska pod Białą Górą i jej konsekwencje dla czeskiej kultury. Czesi pod władzą Habsburgów. Skutki kontrrefromacji i rekatolizacji.
2) Odrodzenie narodowe i jego paradoksy. W poszukiwaniu własnego języka. Językowa utopia. Kształtowanie się czeskiej tożsamości narodowej wobec kultury niemieckiej – i związane z tym paradoksy. „Buditele” i ich biografie. Kultura ludowa jako źródło inspiracji.
3) Czeski barok. Perypetie recepcji baroku w czeskiej kulturze. Barok jako „doba temna” czy klucz do zrozumienia czeskiej kultury?
3) Przygody dobrego wojaka Szwejka jako klucz do czeskiej duszy? O różnych sposobach czytania dzieła Jaroslava Haška. Przygody.. jako jedno z najważniejszych dzieł czeskiego modernizmu; jako powieść antywojenna (i kontestująca porządek społeczny); Szwejk jako trickster; stereotyp „szwejkowszczyzny“, folklor miejski jako źródło inspiracji i zaplecze XX-wiecznej czeskiej literatury, pamięć I wojny światowej
4) Czechosłowacja w okresie międzywojennym. T.G.Masaryk jako ikona czeskiej polityki, tradycje czeskiej demokracji. Czeska lewica. W poszukiwaniu nowoczesności.
5) Tradycje czeskiej awangardy: od Devětsilu do Vladimíra Boudníka i dalej. Awangarda jako twała tendencja czeskiej kultury XX wieku. Między tym, co lokalne a tendencjami europejskimi. Próba lektury Hrabala jako pisarza awangardowego
II wojna światowa i pamięć o niej we współczesnej czeskiej kulturze:
6) Wielkie traumy: Monachium, „Heydrichiada“. Ruch oporu w Czechach. Zamach na Heydricha i represje na czeskim społeczeństwie. Lidice jako symbol (wielokrotnego użytku). Problem kolaboracji z niemieckim okupantem. Wizualne reprezentacje, czyli o tym, jak walijska osada górnicza solidaryzowała się z Lidicami
7) Zagłada czeskich Żydów i Romów. Theresienstadt. Nieistniejące obozy, czyli problemy z upamiętnieniem miejsc zagłady Romów. Przywracanie pamięci we współczesnej czeskiej literaturze
8) Odsun. Stosunki czesko-niemieckie po II wojnie światowej. Dekrety Beneša. Wypędzenia czeskich Niemców w kontekście środkowoeuropejskim. Współcześni artyści wobec „odsunu”.
9) Początki ČSSR. Powojenna Czechosłowacja. Luty 1948. Proces Slansky’ego i stalinizm. „Heglowskie ukąszenie“ po czesku.
10) Rok 1968 jako punkt zwrotny w czeskiej historii. Praska wiosna, inwazja wojsk Układu Warszawskiego, normalizacja. Od karnawału wolności do radzieckiej okupacji. Ikonografia i mitologia 1968. Jana Palach. Czeska kultura na emigracji. Samizdat i kultura niezależna. Charta 77.
11) Mit roku 1968 we współczesnej czeskiej kulturze (i popkulturze). Rok 1968 jako źródło inspiracji artystów młodszego pokolenia. Spojrzenie nostalgiczne i demitologizujące. Słodko-gorzka młodość w latach 60tych. Wyobrażone lata 60. Ikonografia roku 1968
12) Czeski underground. Nietypowe początki czeskiej opozycji. Związki między muzyką rockową i dysydentami. Estetyka brzydoty i obsceny. Kultowe postaci czeskiego undergroundu: Egon Bondy i Ivan Jirous „Magor“, młodsze pokolenie: wokół Revolver Revue.
13) Czeska Europa Środkowa. Czechy jako środek Europy. Europa Środkowa jako powracający wątek w czeskich dyskusjach. "Środkowoeuropejskość" jako próba odpowiedzi na „českou otázku”
14) Życie duchowe w „najbardziej ateistycznym kraju świata”
15) Prowincja oswojona czy egzotyczna? Czeska wieś jako źródło nowoczesnej kultury, raj utracony, skansen, przestrzeń obcości
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Student będzie orientował się w najważniejszych dla współczesnej czeskiej kultury wydarzeniach i procesach. Będzie potrafił wskazać na relacje między wybranymi tekstami kultury a kontekstem historycznym, w którym powstały
Kryteria oceniania
Obecność i aktywny udział w zajęciach, praca roczna poświęcona wybranemu zjawisku z obszaru czeskiej kultury.
Literatura
Wybrana literatura
• Jerzy Sosnowski, Wyobraźnia barokowa jako ghetto dwudziestowiecznego artysty?, w: „Ogród”,1991, nr. 2.
• Janusz Pelc, Barok - epoka przeciwieństw, Kraków: Wydawnictwo Literackie
• Jaroslav Hašek, Przygody dobrego wojaka Szwejka, wyd. różne
• Krystyna Kardyni-Pelikánová, Hospodská historka jako gatunek i tworzywo literackie, „Pamiętnik Słowiański” 1983, t. 33
• Antoni Kroh, O Szwejku i o nas, Warszawa 2002
• Devětsil. Czeska awangarda artystyczna lat dwudziestych, Łódź 1989
• Bohumil Hrabal, Czuły barbarzyńca, wyd. różne
• Mark Slouka, Widzialny świat, Wołowiec 2010
• The silent village
• Tomasz Łubieński, Zwyczajna śmierć. Warszawa, Oradour, Paryż, w: Ani tryumf, ani zgon, Warszawa 2004 i następne
• Arnošt Lustig, Niekochana: (z dziennika siedemnastoletniej Perły Sch.), Kraków 2004
• Jáchym Topol, Nocna praca, Warszawa 2004
• Jáchym Topol, Siostra, Warszawa 2002
• Bohumil Hrabal, Zbyt głośna samotność, wyd. różne
• Biały Potok. Powieść graficzna. W roli głównej Alois Nebel, Jaroslav Rudiš, Jaromír 99, Poznań 2007
• Pamięć wypędzonych. Grass, Beneš i środkowoeuropejskie rozrachunki, red. Piotr Buras, Warszawa: Więź, 2003
• Milan Kundera, Żart lub Życie jest gdzie indziej, wyd. różne
• Milan Kundera, Nieznośna lekkość bytu, wyd. różne
• Milan Kundera, Zachód porwany albo tragedia Europy Środkowej, "Zeszyty literackie", 1984,
• Milan Kundera, Księgi śmiechu i zapomnienia, wyd. różne
• Václav Havel, Siła bezsilnych, w tegoż, Siła bezsilnych i inne eseje, Warszawa 2011
• Andrzej Krawczyk, Praska wiosna 1968, Warszawa 1998
• Aleksander Kaczorowski, Europa z płaskostopiem, Wołowiec 2006
• Jíří Lederer, Czeskie rozmowy, Warszawa 1987
• Mariusz Szczygieł, Gottland, Wołowiec 2006 i następne
• Mariusz Szczygieł, Zrób sobie raj, Wołowiec 2011
• Pelišky, reż. Jan Hřebejk
• wybór piosenek Karela Kryla, Plastic People of the Universe i Psí Vojací
• Czeski underground: wybór tekstów z lat 1969-1989, oprac. Martin Machovec, Wrocław 2008
• Josef Kroutvor, Europa Środkowa. Anegdota i historia, Izabelin 1998
• Joanna Królak, Hus na trybunie : tradycje narodowe w czeskiej powieści historycznej okresu realizmu socjalistycznego, Warszawa 2004
• Jan Patočka, Kim są Czesi?, Kraków 1997
• Dzikie pszczoły, reż. Bohdan Sláma
• Bohumil Hrabal, Taka piękna żałoba (wyd. różne)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: