Od Prusa do Prousta. Powieść drugiej połowy XIX w. 3001-OPD-OG

Wykład monograficzny ogólnouniwersytecki poświęcony przemianom powieści w drugiej połowie XIX wieku.

1. Rysowanie mapy: wiek XIX - stulecie powieści; powieść a poznawanie świata - sytuacja podmiotu, sytuacja percepcji; wielkie tematy powieści XIX w. (miłość, tożsamość, przemiana czyli nowoczesność, miasto, świadomość i nieświadomość); wielka literatura i "powieść-flądra".
2. Nauczyciele Prusa: Dickens, Balzac, Kraszewski - kierunki inspiracji; Prus i odkrywanie codzienności.
3. Prus wobec projektu Emila Zoli: teoria "powieści eksperymentalnej"; Rougon-Macquartowie - reguły cykliczności; człowiek Zoli; przygody narracji; naturalizm tragiczny; Zola - uczniowie i zdrajcy (przypadek J.Huysmansa); Prus i Zola.
4. Prus w szkole Gustawa Flauberta: flaubertowski "naturalizm psychologiczny"; Flaubert na tropie nowoczesnego pragnienia; przygody narracji; problem kompozycji; Słówko o krytyce pozytywnej jako manifest "ex post" realizmu. Prus i twórcy "Wędrowca".
5. Wielcy Rosjanie: kłopotliwy autorytet - Dostojewski; nowoczesne pragnienie wedle Dostojewskiego; Tołstojowska wizja rozwoju a powieść; "mali ludzie" Prusa i Czechowa.
6. Prusowski realizm: kształtowanie się teorii i praktyki powieści; z Tainem i przeciw Taine'owi; miejsce Carlyle'a - filozofia "szaty"; codzienność - Prus i Stifter; Notatki o kompozycji; dwie perspektywy - "mikroskop" i "teleskop"; mistyk realizmu.
7. Bohaterowie Prusa w poszukiwaniu tożsamości: pragnienia i iluzje; człowiek na rynku komunikacji; poszukiwanie Boga; Prus a modernizm katolicki; powieści nieukończone.
8. Powieść młodopolska: główne tendencje rozwojowe; inspiracje filozoficzne; problem "wrażenia"; Bergson i powieść. formy pośrednie.
9. Od naturalizmu do psychologizmu: Żeromski i Reymont; synkretyzm powieściowy; liryzacja i dramatyzacja;; Żeromski i Reymont w poszukiwaniu nowoczesności.
10. Conrad - spotkanie, do którego nie doszło: Conrad i generacja polskich pozytywistów; Orzeszkowa o Conradzie; obowiązki pisarza wedle Conrada; choroby nowoczesności.
11. Świat powieści Berenta: Nietzsche i berentowski "nietzscheanizm"; bohaterowie i mechanizm pragnienia; narracje o kulturze; polifoniczność i symultaneizm; walka o styl.
12. Próby powieści kobiecej: od Orzeszkowej do Zapolskiej; Nałkowska i nietzscheański indywidualizm; Komornicka o powieści; Komornickiej próby prozy; Wielopolska.
13. Modernistyczne eksperymenty: młodopolskie "powieści niemożliwe"; Pałuba Irzykowskiego; Nietota Micińskiego; hiperteksty przed hipertekstem; od Prusa do Irzykowskiego.
14. Modernistyczna rewolucja - James Joyce i Virginia Wolf: znaczenie Dujardina; metoda Joyce'a - przygody percepcji i narracji; Woolf i "potok rzeczywistości"; "splash effect".
15. Światy Marcela Prousta: literackie inspiracje; w poszukiwaniu zasady cykliczności świata "utraconego czasu"; powieść i pamięć; na tropach podświadomości; od Prusa do Prousta - możliwości interpretacji; powieść i "strona Prusa".

Wykład będzie zaliczany na podstawie obecności.