Miasta w literaturze polskiej i obcej XX i XXI wieku 3001-C3N-LW1
Konwersatorium ma na celu przedyskutowanie ze studentami różnych teoretycznych projektów językowego ujmowania przestrzeni miejskiej oraz zastosowanie ich do analizy i interpretacji polsko- i obco-języcznych dzieł literackich.
Szczególną uwagę zwrócimy na przemieszczenie zainteresowań badaczy ostatnich lat z poetyki przestrzeni imaginacyjnych na interakcje literatury z przestrzeniami rzeczywistymi. Wykorzystując propozycje teoretyczne powstałe na gruncie zwrotu topograficznego, będziemy śledzić różne sposoby literackiego i kulturowego wytwarzania przestrzeni miejskiej.
Przedmiotem interpretacji, dokonywanej w oparciu o polskie i zagraniczne teksty teoretyczne, będzie polsko- i obcojęzyczna literatura prezentująca miasta szeroko rozumianych pograniczy, przede wszystkim tzw. Europy Środkowej, ale również Zachodniej i USA. Czytać będziemy zarówno teksty wysokoartystyczne, jaki i te bliskie literaturze popularnej. Komparatystyczne podejście oraz semiotyczne rozumienie tekstów kultury pozwoli nam zestawiać teksty należące do różnych kręgów kulturowych i różnych obiegów, a nawet teksty i filmy.
Podstawowe kierunki naszego zainteresowania, a zarazem interpretacji utworów literackich wyznaczą: nowy regionalizm, spacjologia tematyczna, badania nad relacjami miejsca i nie-miejsca z jednej strony oraz literatury z drugiej, studia nad polityką miejsca i nie-miejsca.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza
Student zna zasadniczą terminologię i orientuje się w zagadnieniach przedstawienia rzeczywistości w utworze literackim.
-orientuje się w zagadnieniach konstrukcji fabularnych, zna rozmaite gatunki prozatorskie i poetyckie.
-rozpoznaje różne strategie obecności autora w utworze literackim.
-posiada podstawową wiedzę na temat miejsca wypowiedzi literackiej w dwudziestowiecznej formacji kulturowej.
Umiejętności
Student rozróżnia i analizuje zjawiska literackie charakterystyczne dla XX wieku, zwłaszcza jego drugiej połowy, i umieszcza je w kontekstach historycznych.
-umie sporządzić plan własnych badań literackich i zrealizować je na poziomie prezentacji licencjackiej.
-interpretuje utwory literackie, rozpoznaje ich związki z tłem historycznym i kulturowym epoki.
-potrafi ocenić różne metody i procedury badawcze.
-korzysta z bardzo różnych źródeł – historycznych i kulturowych.
-umie dokonać prezentacji licencjackiej opartej o własne pomysły interpretacyjne oraz umocować je w wybranych metodologiach badawczych.
Kompetencje społeczne:
Student wskazuje w literaturze XX wieku obszary problemowe (z zakresu tematów, form i stylów) domagające się nowych rozstrzygnięć.
Kryteria oceniania
Zaliczenie konwersatorium (na ocenę) odbywa się na podstawie:
- obecności na zajęciach oraz aktywnego udziału w dyskusji (student na prawo do dwóch nieobecności w semestrze; każdą następną nieobecność może zaliczyć na dyżurze prowadzącego pod warunkiem, że uczestniczył w przynajmniej 50% spotkań +1 spotkanie).
- projektu studenckiego (przygotowywanego w małych grupach) prezentującego wybrane miasto w literaturze polskiej lub obcej.
UWAGA: jeśli liczebność grupy będzie duża, na prezentację projektów studenckich zostaną przeznaczone dodatkowe zajęcia.
Praktyki zawodowe
-
Literatura
1. Zajęcia wprowadzające
2. Geopoetyka. Przestrzenie hybrydyczne, heterotopie, nie-miejsca
a) E. Rybicka, Geopoetyka (o mieście, przestrzeni i miejscu we współczesnych teoriach i praktykach kulturowych) [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, pod red. M. P. Markowskiego, R. Nycza, Kraków 2006.
b) M. Foucault, Inne przestrzenie, przeł. A. Rejniak-Majewska, „Teksty Drugie” 2005 nr 6.
c) M. Augé, Nie-Miejsca. Wprowadzenie do antropologii nadnowoczesności: fragmenty, „Teksty Drugie” 2008, nr 4 (112).
3. Warszawa I
P. Gojawiczyńska, Dziewczęta z Nowolipek, wydanie dowolne.
4. Warszawa II
L. Tyrmand, Zły, wydanie dowolne.
5. Warszawa III
Sz. Twardoch, Król, wydanie dowolne.
6. Lwów
a) A. Döblin, Lwów [w:] tegoż, Podróż po Polsce, przeł. A. Wołkowicz, Kraków 2000;
b) J. Wittlin, Mój Lwów [w:] tegoż, Orfeusz w piekle XX wieku, wydanie dowolne.
c) J. Andruchowycz, Miasto okręt [w:] tegoż, Erz-herz-perc, wydanie dowolne.
Dla chętnych: A. Kurkow, Jimi Hendrix we Lwowie, Warszawa 2021.
7. Drohobycz
B. Schulz, Ulica Krokodyli, Sklepy cynamonowe [w:] tegoż, Sklepy cynamonowe, wydanie dowolne.
8. Gdańsk – Gdynia
a) S. Żeromski, Wiatr od morza, wydanie dowolne (fragment).
b) M. Dąbrowska, reportaże z Pomorza.
c) Wybrane reportaże z Pomorza [w:] Wiadomości Literackie (Zbigniew Uniłowski, Gdynia na co dzień, „Wiadomości Literackie” 1937, nr 27, s. 16; Józef Łobodowski, Notatki gdyńskie, „Wiadomości Literackie” 1937, nr 27, s. 18; Jerzy Wyszomirski, Szczedrinowskie motywy, „Wiadomości Literackie” 1937, nr 27, s. 17).
9. Berlin
Thomas Brussig, Aleja Słoneczna, wydanie dowolne;
Tegoż, Odczuwamy nostalgię, bo jesteśmy ludźmi, w: Nostalgia. Eseje o tęsknocie za komunizmem, Czarne 2002.
10. Wiedeń
Elfriede Jelinek Elfriede, Pianistka, wydanie dowolne.
11. Nowy Jork
Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku, wydanie dowolne.
12. Wenecja
a) J. Brodski, Znak wodny, wydanie dowolne.
b) J. Andruchowycz, Perwersja, Wołowiec 2003.
13. Prezentacja projektów studenckich.
14. Prezentacja projektów studenckich.
15. Prezentacja projektów studenckich.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: