Gry z dyskursem i kontekstem filozoficznym w literaturze polskiej XX i XXI wieku 3001-B8K-LK1
Konwersatorium wprowadza słuchaczy w sposób systematyczny w problematykę relacji literatury polskiej XX oraz XXI wieku i filozofii za pośrednictwem kategorii takich jak kontekst i dyskurs. Wskazuje na tradycje tych relacji, omawia je w ujęciu empirycznym, teoretycznym i metodologicznym. Ukazuje ich obecność na płaszczyznach leksykalnej, stylistycznej oraz konstrukcyjno-gatunkowej tekstów. Prezentuje pisanie tekstów filozoficzno-literackich jako nowoczesną formę refleksji antropologicznej. Omawia strategie filozofowania za pośrednictwem literatury, systematyzuje rodzaje gier z dyskursem i kontekstem filozoficznym. Pogłębia refleksję nad związkami gatunku literackiego o światopoglądu, wreszcie prezentuje formę literacką jako nośnik treści filozoficznych na przykładzie takich gatunków jak: powieść filozoficzna, esej, baśń, powiastka filozoficzna, poezja neotranscendentalna, farsa, aforyzm
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
- student zna tradycje związków literatury i filozofii
- rozumie ich znaczenie
- potrafi sproblematyzować je w ujęciu teoretycznym i metodologicznym
- umie scharakteryzować gry z kontekstem i dyskursem filozoficznym w literaturze polskiej XX i XXI wieku
- potrafi wymienić i omówić strategie filozofowania w literaturze współczesnej i najnowszej
- jest w stanie wskazać i scharakteryzować gatunki literackie, które bywają nośnikami treści filozoficznych
Kryteria oceniania
- ocena ciągła
Literatura
Bieńczyk M., Melancholia. O tych co nigdy nie odnajdą straty, Warszawa 2000.
Burton R., Anatomia melancholii, przeł. T. Sławek, "Literatura na Świecie" 1995, nr 3 (284).
Gombrowicz W., Dziennik 1961–1969, Kraków 2004, s. 282-283 (i inne passusy na temat egzystencjalizmu)
Gombrowicz W., Kosmos, Kraków .2012
Grobler, Filozoficzne przygody Pędrka Wyrzutka, [w:] Filozofia i literatura. Antologia tekstów, pod red. A. Gołąb, Warszawa 2011.
Iskra-Paczkowska A., Egzystencjalizm: między filozofią a literaturą, [w:] Filozofia w literaturze. Literatura w filozofii, pod red. naukową A. Iskry-Paczkowskiej, S. Gałkowskiego, M. Stanisza, Rzeszów 2013.
Kasperski E., Poezja a filozofia : cztery filary tradycji : (komparatystyka dyskursów), „Tekstualia” 2007, nr 3 (10).
Kasperski E., Poezja i filozofia. Dwuznaczne relacje [w:] idem, Metody i metodologia (metodologia ogólna, nauki humanistyczne, wiedza o literaturze). Podręcznik akademicki, pod red. naukową Ż. Nalewajk, Warszawa 2017.
Kasperski E., Współczesny neotranscendentalizm? (Wisława Szymborska: Platon, czyli dlaczego?) [w:] Komparatystyka dzisiaj, t. 2, Interpretacje, pod red. E. Kasperskiego i E. Szczęsnej, Warszawa 2011.
Kołakowski L., 13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych, Warszawa 2010
Kołakowski L., Poezja filozoficzna Stanisława Jachowicza, Pochwała niekonsekwencji. Pisma rozproszone sprzed roku 1968, t. III, Londyn 2002.
Kołakowski L., System księdza Jensena albo Wejście i wyjście. Farsa w dwóch aktach naśladowana z różnych autorów, nieoryginalna. Polemika optymistyczna z Beckettem, „Dialog” 1965, nr 6.
Lec S.J., Myśli nieuczesane, Warszawa 2017.
Markowski M.P., O filozofii i literaturze, [w:] idem, Anatomia ciekawości, Kraków 1999.
Michalski M., Dyskurs, apokryf, parabola. Strategie filozofowania w prozie współczesnej, Gdańsk 2003.
Miciński B., Dyliżans filozoficzny, [w:] idem, Podróże do piekieł i inne eseje, Kraków 1994.
Nalewajk Ż, Możliwość i konieczność jako kategorie literacko-filozoficzne (rekonesans), [w:] Możliwość i konieczność w kulturze. Idee – narracje – interpretacje, pod red. B. Pawłowskiej-Jądrzyk, Warszawa 2017.
Nalewajk Ż., Gry z dyskursem i kontekstem filozoficznym na wybranych przykładach z polskiej literatury pięknej XX i XXI wieku, [w:] Między dyskursami, sztukami, mediami.
Komparatystyka jutra, pod red. E. Szczęsnej, M. Leszczyńskiego, P. Kubińskiego, Warszawa 2017.
Nalewajk Ż., Problematyka kontekstów i metod badań w komparatystyce, [w:] eadem, Leśmian międzynarodowy – relacje kontekstowe. Studia komparatystyczne, Kraków 2015.
Nalewajk, Leszka Kołakowskiego eksperymenty z Beckettem, „Pamiętnik Literacki” 2017, nr 4.
Nalewajk, Literatura – literaturoznawstwo – filozofia. Problemy relacji, języków, komunikacji, [w:] „Tekstualia” 2007, nr 3 (10).
Nowak W.M., Filozofia i literatura – powinowactwa z wyboru, [w:] Filozofia w literaturze.
Literatura w filozofii, pod red. naukową A. Iskry-Paczkowskiej, S. Gałkowskiego, M. Stanisza, Rzeszów 2013.
Okołowski P., Dwieście tez z filozofii Leca, „Edukacja filozoficzna” 2016, numer specjalny; online: http://www.edukacja-filozoficzna.uw.edu.pl/index_pliki/efspec/16.%20Okołowski.pdf
Platon, Państwo, Platon, Ion, Gorgiasz [różne wydania]
Sławek T., Saturniczny pątnik. Robert Burton i jego Anatomia melancholii, "Literatura na Świecie" 1995, nr 3 (284).
Sławiński J., Wypowiedź literacka a wypowiedź filozoficzna. Trzy kwestie i jedna ponadto [w:] idem, Prace wybrane, t. IV, Próby teoretycznoliterackie, Kraków 2000.
Stanisz M., Pytanie o światopogląd gatunków literackich [w:] Filozofia w literaturze. Literatura w filozofii, pod red. naukową A. Iskry-Paczkowskiej, S. Gałkowskiego, M. Stanisza, Rzeszów 2013.
Szymborska W., wiersze m.in: Wszystko, Platon, czyli dlaczego [w:] eadem, Chwila, Kraków 2002.
Themerson S., Przygody Pędrka Wyrzutka, Warszawa 2010.
Voltaire, Kandyd, czyli optymizm, Warszawa 1961.
Występne rozważania o szaleństwie. O terapii przez sztukę, melancholii oraz ponowoczesnych dyskursach szaleństwa. Wywiad z Michałem Pawłem Markowskim (rozmawiają Ż. Nalewajk i K. Krowiranda), "Literacje" 2004 z. 4-5.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: