Literatura jako zapis doświadczenia wewnętrznego czyli duchowe i filozoficzne rozterki romantyzmu 3001-B753LR1
Tematy seminarium zostały dobrane w taki sposób, by zapoznać studentów z najważniejszymi zjawiskami historiozofii, myśli religijnej, antropologii i wiążącej się z tym estetyki romantyzmu polskiego, a także ukazać promieniowanie kultury romantycznej na teksty współczesne. Mają także „przebudować” stereotypowe widzenie romantyzmu, ukazując go jako kierunek wieloprądowy, dynamiczny, zdialogizowany wewnętrznie, nowoczesny.
Zajęcia mają na celu także rozwinąć umiejętności studentów w zakresie analizy oraz interpretacji tekstów romantycznych z uwzględnieniem kontekstów ideowo-filozoficznych, a także pokazać polskich poetów romantycznych jako współtwórców filozoficznych i kulturowych prądów epoki, ale jednocześnie ważnych ze względu na naszą współczesność
Zakres przedmiotu uwzględnia indywidualne zainteresowania i projekty studentów.
Zajęcia mają także na celu przygotowanie studentów do napisania pracy licencjackiej oraz zdania egzaminu licencjackiego.
Treść zajęć wiąże się z poznawaniem takich zjawisk jak np. mesjanizm, romantyczna duchowość (romantyczne orto i heterodoksje, wadzenia z Bogiem i kościołem), romantyczny historyzm, charakterystykę ideowych motywów tematycznych związanych z tym form gatunkowych oraz koncepcji estetycznych.
W sposób szczególny przedmiotem analiz i interpretacji będzie twórczość Mickiewicza, Słowackiego i Krasińskiego po roku 1830r. oraz zjawisk tzw. romantyzmu mistycznego po roku 1840
I. II. Zajęcia poświęcone są w dużej mierze analizie i interpretacji utworów romantycznych. Ze względu na interdyscyplinarny charakter omawianych zjawisk (pogranicze filozofii, filozofii religii, historii idei) ważną pozycję wśród lektur zajmą pozycje z różnych dziedzin humanistyki. Ważnym celem seminarium jest przygotowanie studentów do samodzielnej lektury różnych tekstów humanistycznych, a przede wszystkim pokazanie narzędzi służących interpretacji szczególnego tekstu, jakim jest tekst romantyczny.
II. III. Tematy:
1. Zakres znaczeniowy pojęcia romantyzm - różne ujęcia i kłopoty definicyjne
2. Antropologia III części Dziadów,
3. Teologia w Dziadach Mickiewicza- między częścią II a III dramatu
4. Orientalizm („Dywan Zachodu i Wschodu” Goethego – „Sonety krymskie” A. Mickiewicza)
5. Figuratywna wizja historii w Dziadach i Księgach narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego
6. Mesjanizm parakletyczny Cieszkowskiego i Hoene- Wrońskiego-analiza wybranych fragmentów
7. Mesjanizm – klasyczne formy zjawiska w kulturze, geneza mesjanizmu romantycznego
8. Mesjanizm mickiewiczowski ( Dziady, Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego)
9. Mesjanizm Z. Krasińskiego – analiza Przedświtu i wybranych pism politycznych poety
10. Eschatologia Anhellego Słowackiego
11. Współczesne interpretacje romantycznego mesjanizmu (A.Walicki, A. Sikora, M. Masłowski)
12. Mistycyzm- charakterystyka zjawiska
13. Różne propozycje interpretacji wiersza Widzenie A. Mickiewicza (problem ekspresji doświadczenia wewnętrznego)
14. Widzenie A. Mickiewicza wobec wiersza Zachwycenie Słowackiego- próby analizy porównawczej
15. Analiza Ułamka naśladowanego…Z. Kraińskiego- jako przykład reinterpretacji tekstu mistycznego Teresy z Avila
16. Filozofia człowieka w Traktacie o Trójcy Z. Krasińskiego
17. Motywy chrystologiczne w polskim romantyzmie – powrót do lektury Dziadów
18. Jaka to mistyka?– Biesiada A. Towiańskiego –próby lektury przedziwnego tekstu.
19. Towianizm mickiewiczowski- analiza fragmentów pism i przemówień A. Mickiewicza do braci w wierze…
20. Koncepcja sztuki Mickiewicza-towiańczyka (analiza Lekcji XVI z IV kursu Prelekcji paryskich )
21. Interpretacja towianizmu Mickiewicza w Legionie Wyspiańskiego
22. Literatura z towianizmu- Słowacki poprawia Mickiewicza i się z niego śmieje…
23. Literatura z towianizmu…K. Rutkowski Mistrz. Widowisko
24. Literatura z towianizmu…G. Spiro, Mesjasze
25. Książę Niezłomny Słowackiego jako dramat Sprawy Bożej
26. Historiozofia Króla Ducha Słowackiego
27. ”Wizja ognista” i jej artykulacje w dziele genezyjskim Słowackiego
28. Zajęcia poświęcone pisaniu pracy licencjackiej
IV. Studenci oceniani są w trybie rocznym. Kryteria – ocena za aktywność na zajęciach (uwzględniająca umiejętności w zakresie analizy i interpretacji tekstu romantycznego) oraz ocena za systematyczność i zaangażowanie w pisania pracy licencjackiej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Literatura
(wybrane pozycje)
A. Mickiewicz, Dziady, Sonety krymskie, Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego, Widzenie, przemówienia towianistyczne
Z. Krasiński, Przedświt, Ułamek naśladowany…, Traktat o Trójcy (fragmenty), Eter, wybrane fragmenty korespondencji
J. Słowacki Anhelli, Książę Niezłomny liryka genezyjska, wybrane fragmenty korespondencji
A.Towiański Biesiada,
K. Rutkowski Mistrz. Widowisko
G. Spiro, Mesjasze
M. Masłowski, Gest, symbol i rytuały polskiego teatru romantycznego, Warszawa 1998,
M. Masłowski, Problemy tożsamości. Szkice Mickiewiczowskie i (post)romantyczne, Lublin 2006
A. Sikora, Towiański i rozterki romantyzmu, Warszawa 1969
M. Saganiak, Drogi człowieka wewnętrznego, Warszawa 2011
A. Bagłajewski, Poezja trzeciej epoki, Warszawa 2009
Dziady nasze mają to szczególnie…pod red. A. Fabianowskiego i E. Hoffmann-Piotrowskiej, Warszawa 2013
Mickiewicz mistyczny, pod red. A. Fabianowskiego i E. Hoffmann-Piotrowskiej, Warszawa 2005
Słowacki mistyczny. Propozycje i dyskusje, pod red. M. Janion, M. Żmigrodzkiej, Warszawa 1980
J. G. Pawlikowski, Mistyka Słowackiego, Kraków
J. Tomkowski, Dom chińskiego mędrca. Esej o samotności, Warszawa 2000
Z. Stefanowska, Historia i profecja, Kraków 1998
J. A. Kłoczowski, Drogi człowieka mistycznego, Kraków 2001
M. Cieśla- Korytowska, O romantycznym poznaniu, Kraków 1997,
J. Sochoń, Bóg i język, Warszawa 2000
E. Szczeglacka - Pawłowska, Romantyzm brulionowy, Warszawa 2015
W. Szturc, Teoria dramatu romantycznego w Europie XIX wieku, Kraków 1999,
M. Troszyński, Austeria „Pod Królem-Duchem”, Warszawa 2001
B. Dopart, Romantyzm i wiek XIX, Kraków 2014
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: