Inny Bachtin i inni Bachtina 3001-A965TL2
I.
Głównym bohaterami rozpoczętego w ub. roku akademickim seminarium był Michaił Bachtin - autor znany z obowiązkowej listy lektur z poetyki, a zarazem najzupełniej obcy, którego prace (literaturoznawcze? filozoficzne? lingwistyczne? antropologiczne?) stały się od lat 60-tych XX wieku najbardziej intrygującym fenomenem światowej humanistyki. Seminarium, otwarte nie tylko dla bachtinologów, lecz także dla zainteresowanych przemianami literaturoznawstwa XX wieku, w tym zwłaszcza badaczami rosyjskimi i polskimi, wciąż czekającymi na swoich odkrywców, w tym roku koncentruje się na bohaterach prac seminaryzstów (Norwidzie, Przybosiu-Sterzemińskim, Andrzejewskim, Różewiczu i innych pisarzach-myslicielach).
II. Uczestnik seminarium, wyposażony już w umiejętności analizy literaturoznawczych i antropologicznych tekstów z lat 20-30 XX w. z obszaru rosyjskiego i polskiego w ich macierzystym kontekście oraz wiedzę o ich kontynuacjach w badaniach literackich XX w., zdolność ich powiązania z nurtami malarstwa, muzyki i literatury Pierwszej Awangardy oraz kontekstem społeczno-politycznym, będzie w tym roku samodzielnie wykorzystywał uzyskane zdolności do analizy obranego materiału literackiego i literaturoznawczego. Główne zadanie seminarium to finalizacja pracy magisterskiej. Praca na seminariach będzie przebiegała w trybie prezentacji poszczególnych rozdziałów magisterium wraz z obudowującą je literaturą przedmiotu , w zespołowej dyskusji uczestników.
III. Spis tematów ogólnych (wspólnych dla wszystkich magistrantow):
1. Pisarz - życie i dzieła.
2. Biografia jako opowieść kulturowa.
3. Kalendarium jako gatunek literaturoznawstwa
5. U podstaw poetyki socjologicznej. Socjologia form literackich w Polsce.
6. Spór o marksizm w literaturiznawstwie.
7. Malarze i filozofowie malarstwa wobec myśli literaturoznawczej.
10. Literaturoznawstwo i nauki o przyrodzie.
11. Teoria literatury - fenomen miasta (Witebsk, Sankt Petersburg, Warszawa, Wilno, Praga).
12. Literaturoznazwcze inspiracje w literaturze..
13. Dialogowość - dialogizm - dialogiczność.
14. Gatunki wypowiedzi w świetle genologii lingwistycznej.
15. Problem tekstu.
16. Tekstowe hybrydy.
17. Powieść, powieściowość, upowieściowienie
18. Notatka i fragment jako formy wypowiedzi literackiej i literaturoznawczej.
19. Podmiot wypowiedzi kulturowej. Problem autora.
20. Karnawał i karnawalizacja.
21. List - gatunek użytkwy i literacki.
22. Intertesktualność i interdyskursywność.
23. Mowa i pismo. Usłyszeć głos (Białoszewski).
24. Zobaczyć głos (Różewicz).
25. Fragment - fragmentaryzm - fragmentaryzacja.
IV. Uczestnicy seminarium są oceniani na podstawie zreferowania wspólnej i indywidualnej literatury przedmiotu oraz prezentacji odcinków magisterium. Zaliczenie semestru wymaga złożenia połowy pracy magisterskiej , zaliczenie roku - jej ukończenia.
Rodzaj przedmiotu
Wymagania (lista przedmiotów)
Literatura
I Teksty Bachtina i/lub jego "kół"
/1/ Michaił M. Bachtin, Sobranije soczinienij : wybrane rozprawy z tomów: t. 1: Moskwa 2003; t. 2: Moskwa 2000; t. 5: Moskwa 1996; t. 6: Moskwa 2002;
/2/ M. M. Bachtin (Pod maskoj). Frojdizm. Formal'nyj mietod w litieraturowiedienii. Marksizm i fiłosofija jazyka. Stat'ti, Moskwa 2000;
/3/ Bachtin. Dialog - język - literatura, red. E. Czaplejewicz i E. Kasperski, Warszawa 1983;
/4/ M. M. Bachtin, Problemy poetyki Dostojewskiego, przeł. N. Modzelewska, Warszawa 1970;
/5/ M. M. Bachtin, Twórczość Francoisa Rabelais'go a ludowa kultura średniowiecza i renesansu, przeł. A. i A. Goreniowe, Kraków 1975;
/6/ M. M. Bachtin, Problemy literatury i estetyki, przeł. W. Grajewski, Warszawa 1984;
/7/ M. M. Bachtin, Estetyka twórczości słownej, przeł. D. Ulicka, Warszawa 1989;
/8/ W. W. Wołoszynow, Z historii form wypowiedzi w konstrukcjach języka, przeł. Z. Saloni, w: Rosyjska szkoła stylistyki, red. M. R. Mayenowa i Z. Saloni, Warszawa 1970;
/9/ P. N. Miedwiediew, Ważniejsze zadania literaturoznawstwa, przeł. E. Czaplejewicz, w: Marksizm i literaturoznawstwo współczesne, red. A. Lam i B. Owczarek, Warszawa 1979;
/10/Inne niepublikowane w Polsce teksty Bachtina, Wołoszynowa, Miedwiediewa, Kanajewa, których oryginałami i przekładami dysponuje prowadząca seminarium
II Rozprawy bachtinologiczne:
1/ The Bakhtin Circle: a Timeline, w: The Bakhtin Circle. In the Master's Absence, s. 250-275, ed. by Craig Brandist, David Shepherd, Galin Thaniov, Manchester 2004;
2/ K. Hirschkopf, Bakhtin Myths and Bakhtin History, w: jego, Mikhail Bakhtin. An Aesthetic for Democracy, s. 111-192, Oxford 1999;
3/S. Boczarow, Sobytije bytija, "Nowyj Mir" 1995, nr 11 (s. 211 -221); przedr. w: Michaił Bachtin: pro et contra. Licznost' i tworczestwo M. M. Bachtina w ocenke russkoj i mirowoj gumanitarnoj mysli. Antołogija, t. 2, s. 277-293, wyd. przygotował K. G. Isupov, Sank-Peterburg 2002;
4/ J. Miedwiediew, D. Miedwiediewa, Krug M. M. Bachtina kak "mysliaszczij kollektiw", "Zwiezda" 2006, nr 7, s. 194-206;
5/ C. Emerson, Outsideness, w; jej, Thw First Hundred Years of Mikhail Bakhtin (s. 221-242), Princeton, New Jersey, 1997;
6/ V. Liapaunov, Nieskol'ko niepritiazatiel'nych riekomendacii dlia czitajuszczich Bachtina, w: Bachtinskij sbornik V, s. 193-209, red. W. Machlin, Moskwa 2004;
7/ G. S. Morson, C. Emerson, Global Concepts: Prosaisc, Unfinalizibility, Dialogue, w: ich, Mikhail Bakhtin: Creation of a Prosaic, s. 15-37, Stanford Calif. 1990
8/ J. M. Curtis, Michael Bakhtin, Nietzsche, and Russian prerevolutionary thought, w: Nietzsche in Russia, s. 331-354, ed. Berenice Glatzer Rosenthal, Princeton 1986;
9/ N. Braginska, Słowianskoje wozrożdienije anticznosti, w: Russkaja tieorija 1920-1930 gody. Matieriały 10-ch Łotmanowskich cztienij. Moskwa diekabr' 2002, s. 49-80, Moskwa 2004;
10/ K. Clark, M. Holquist, Freudianism, w: ich, Mikhail Bakhtin, s. 171-185, Cambridge Mass. and London 1984;
11/ C. Brandist, The Vygotskii and Bachtin Circles: Explaining the convergence ( 21 stron maszyn.); artykuł niepublikowany, powstały w ramach projektu The rise of Sociological Linguistics in the Soviet Union, 1917-1938: Institutions, Ideas and Agendas, prowadzonego przez the Bakhtin Centre, Department of Russian and Slavonic Studies at the University of Sheffield, U.K.
12/ P. de Man, Dialogue and Dialogism, w: jego, The Resistance to theory, s. 106-114 (wg. wyd. 3 1993), foreword by Wlad Godzich, Minneapolis - London 1986;
13/ D. LaCapra, Bakhtin, Marxism and the carnivalesque, w: jego, Rethinking Intellectual History. Texts, Contexts, Language, s.291-324, Ithaca and London 1983;
14/D. Carroll, Narrative heterogenity, and the question of the political: Bakhtin and Lyotard, w: The Aims of Representation. Subject/Text/History, s. 69-105, ed. by Murray Krieger, New York 1987.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: