Teoria literatury 3001-1313TL

I. Przegląd głównych kierunków w badaniach literackich XX wieku i głównych problemów, jakie stanowią ich miejsca wspólne, zmierza do uwrażliwienia słuchaczy na kontrowersyjność i historyczny charakter proponowanych rozstrzygnięć. Zwraca uwagę na nieoczywistość pojęć i terminów oraz ich filozoficzne i metodologiczne zaplecze. Skupia się na takich kluczowych kwestiach, jak pojmowanie tekstu (literackiego i nieliterackiego), jego referencji, powiązania z osobą autora i odbiorcy oraz relacji wobec kontekstu (językowego, artystycznego, kulturowego, ideologicznego). Eksponuje odmienność teoretycznych konceptualizacji tych kwestii od ich ujęć w innych dyscyplinach badań literackich.

II. Student winien osiągnąć umiejętność krytycznej lektury i interpretacji tekstu literaturoznawczego, osadzenia go w kontekście metodologicznym oraz powiązania z propozycjami naukowymi w innych dyscyplinach i z praktykami artystycznymi. Powinien także opanować pojęcia i terminy kluczowe dla poszczególnych teorii i umieć je poprawnie zastosować we własnych studiach nad literaturą oraz innymi odmianami tekstów kultury.

III.
1. Antypozytywistyczne propozycje filozoficznoliterackie w Europie zachodniej i środkowo-wschodniej.
2. Powstanie i rozwój hermeneutyki.
3. Fenomenologiczna teoria dzieła literackiego w kontekście koncepcji ekspresjonistycznych i lingwistycznych.
4. Od koncepcji konkretyzacji do pragmatycznej koncepcji lektury (rola odbiorcy w poznawaniu-konstruowaniu znaczenia w różnych nurtach literaturoznawstwa XX wieku).
5. Fikcja i fikcjonalność.
6. Mimesis, referencja zawieszona, modelowanie (relacja tekst - kontekst).
7. Metodologiczne problemy historii literatury.
8. Poetyka w świetle różnych nurtów współczesnego językoznawstwa.
9. Interpretować - rekonstruować - konstruować.
10. Socjologia literatury a socjologia form literackich.
11. Mit i mitologizm. Krytyka mitograficzna.
12. Psychologizm redivivus: o psychoanalizie i poetyce kognitywnej
13. Dekonstrukcja i jej znaczenie dla badań literackich.
14. Narracje i narratywistyka.
15. Kulturalizm i/czy postpozytywizm.

IV. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń i przystąpienia do egzaminu jest aktywny udział w zajęciach, podczas których analizowane są rozprawy i artykuły wybrane z listy lektur obowiązkowych, uzupełniających bądź wskazanych przez prowadzącego. Formy wymaganej aktywności (np. przygotowanie referatu, analiza wskazanej rozprawy, interpretacja tekstu literackiego wykorzystująca metody danej szkoły, przekład rozprawy obcojęzycznej) ustala prowadzący informując o tym na początku semestru. Prowadzący ma prawo do przeprowadzenia ustnych lub pisemnych kolokwiów.

Egzamin ustny składa się z dwóch części. Część I (podstawowa i obowiązkowa) jest przeprowadzana na podstawie jednolitego i jawnego zestawu pytań, który znajduje się na stronie internetowej Instytutu Literatury Polskiej UW (http://www.ilp.uw.edu.pl) w zakładce "Aktualności". Pytania w zestawach dotyczą wiedzy wyniesionej z wykładu, podręczników i lektur obowiązkowych. Część II (rozszerzona i nieobowiązkowa) dotyczy wiedzy z wykładu oraz lektur fakultatywnych pochodzących z działu wybranego przez studenta. Najwyższą oceną, którą może uzyskać student, przystępując tylko do części I egzaminu, jest czwórka. Uzyskanie oceny dobrej z I części egzaminu uprawnia do przystąpienia do części II. Ocenę bardzo dobrą można uzyskać tylko przy złożeniu egzaminu na poziomie rozszerzonym.