Teorie płci 3000-PISB1-TP

W zakresie wiedzy:

- zna w stopniu pogłębionym klasyczne i współczesne teorie płci;
- rozumie kontekst powstawania tych teorii - ich związki z różnymi nurtami filozofii, a także z ruchami społecznymi i projektami emancypacyjnymi;
- rozumie kluczowe spory wewnątrz teorii gender i polityczne konsekwencje różnych teorii.
- rozumie, na czym polega współczesny spór wokół “ideologii gender”

W zakresie kształcenia:

- umie czytać i interpretować teksty teoretyczne;
- potrafi porównać różne teorie, rozpoznać różnice między nimi i ich konsekwencje;
- umie wyjaśnić i stosować kluczowe pojęcia myśli feministyczne (jgender, intersekcjonalność, esencjalizm/konstrukcjonizm, feminizm postkolonialny/uniwersalizm).
- rozpoznaje zależności między płcią a innymi osiami nierówności społecznej

W zakresie kompetencji społecznych:

- potrafi pracować w małej grupie,
- umie zająć i uzasadnić swoje stanowisko w debatach na temat płci i seksualności;
- potrafi brać udział w dyskusji o seksualności i płci z poszanowaniem stanowisk i opinii innych osób uczestniczących

Warunki zaliczenia:
Obecność na zajęciach (dopuszcza się 2 nieobecności, bez podania przyczyny). Osoba mająca 3 lub 4 nieobecności w semestrze musi nadrobić je w sposób określony przez osobę prowadzącą.
Aktywny udział w dyskusji podczas zajęć;
Praca w małej grupie - przygotowanie 2 krótkich prezentacji
Udział w forum na platformie na platformie google classroom (min. 2 wpisy po 200 słów)
Zaliczenie testu końcowego;

Szacunkowy nakład pracy osoby uczestniczącej w zajęciach:
udział w zajęciach 30h (1 ECTS),
bieżące przygotowanie do zajęć, w tym wpisy na forum - 60h (3 ECTS),
Praca w małej grupie 30h (1 ECTS)
Przygotowanie się do testu końcowego 30h (1 ECTS).
Łącznie 5 ECTS (150h)

Joan Wallach Scott, Gender jako przydatna kategoria analizy historycznej [1987] 2009 (think tank)
Emily Martin, Jajo i Plemnik. Naukowy Romans (antologia gender tom 2)
Karolina Krasuska, Gender (Encyklopedia Gender)
Agata Czarnacka, Konstruktywizm społeczny (Encyklopedia Gender)
Agata Czarnacka, Esencjalizm (Encyklopedia Gender)
Aleksandra Derra, «Meandry biologii płci. Badania feministyczne poza podziałem na sex i gender», Teksty Drugie, 4 | 2017, 13-35.
Mary Wollstonecraft, Wołanie o Prawo Kobiety (1792) (fragment)
John Stuart Mill, Poddaństwo Kobiet (1869) (fragment)
Deklaracja Praw i Nastrojów, Seneca Falls (1848) (LINK)
Sylwia Kuźma Markowska, Pierwsza fala (Encyklopedia Gender)
Barbara Grabowska, Mary Wollstonecraft, czyli oświeceniowe początki feminizmu, Kultura i Wartości 16 (2015) s. 63–81.
Justyna Wodzik, “Mary Wollstonecraft i feministyczna krytyka Emila J.J. Rousseau,” Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria, R. 21: 2012, Nr 4 (84)
Rosemarie Putnam Tong, Myśl Feministyczna. Wprowadzenie, Warszawa 2002, s. 19-35 (Feminizm Liberalny).
Simone de Beauvoir, Druga płeć (Wstęp i rozdział 12)
Magdalena Środa, Wstęp do polskiego wydania
Justyna Wodzik, "Czy Simone de Beauvoir była samodzielną myślicielką?." (Przegląd Filozoficzny, 2009).
Betty Friedan, Mistyka Kobiecości ( rozdzial 1 i 5)
Agnieszka Graff, Wstęp do polskiego wydania
Agnieszka Graff, Mistyka, mistyfikacja, lustracja, czyli kilka słów o Feminine Mystique Betty Friedan RES PUBLICA NOWA Vol. 21 Nr 4 yr. 2008, pp. 138-144
Wybrane teksty z antologii Nikt nie rodzi się Kobietą (red. Teresa Hołówka):
Teoria polityki płciowej - Kate Millett
Czy kobieta ma się tak do mężczyzny, jak "natura" do "kultury"? - Sherry B. Ortner
Wewnętrzny wróg - Susan Brownmiller
Polityka pracy domowej - Pat Mainardi
Umowa małżeńska - Alix Shulman
Sylwia Kuźma Markowska , Druga fala (Encyklopedia Gender)
Agnieszka Graff, “Jesteś urocza, kiedy się złościsz. Radykalny feminizm drugiej fali a media głównego nurtu.” W: Kobiety, feminizm i media, edited by I. Kowalczyk and E. Zierkiewicz. Poznań: Konsola, 2005, 35-55.
Luce Irigaray, Rynek Kobiet, przeł. A. Araszkiewicz, Przegląd Filozoficzno-Literacki 1(3) 2003: 15-30.
Cixous, Śmiech Meduzy, Teksty Drugie 4/5/6 1993: 147-156.
Anna Nasiłowska, Śmiech meduzy (Encyklopedia Gender)
Anna Nasiłowska, Ecriture feminine (Encyklopedia Gender)
Katarzyna Szumlewicz, Rynek Kobiet (Encyklopedia Gender)
Elementy kultury politycznej dla tego, co kobiece. Rozmowa Katarzyny Szopy z Luce Irigaray. Śląskie Studia Polonistyczne, Tom 13 Nr 1 (2019)
Agata Araszkiewicz,. Subwersja dziewictwa w filozofii Luce Irigaray. Śląskie Studia Polonistyczne, 13(1), 2019: 35–48.
Joanna Bator, "Dwoje ust Luce Irigaray." Teksty Drugie 5 (1999): 93-116.
Carole Pateman, Kontrakt płci (obszerne fragmenty)
Iris Marion Young, „Bezstronność i obywatelska sfera publiczna.” (Think Tank)
Anna Titkow, Kontrakt płci (Encyklopedia Gender)
Ewa Majewska. Wstęp do polskiego wydania Pateman
Ewa Majewska, Feministyczna filozofia polityczna (Encyklopedia Gender)
Carol Gilligan, Innym głosem (fragmenty)
Susan Faludi, Reakcja, wstęp i fragment o Gilligan
Ann Snitow, Dziennik Rodzaju (z książki: feminizm niepewności)
Angela Y. Davis, Kobiety, rasa, klasa (wybrane eseje)
Kristen R Ghodsee, Feminism’s forgotten ‘red grandmothers’
When the women’s movement went global https://mondediplo.com/2021/07/07women-socialism
bell hooks, Teoria feministyczna. Od marginesu do centrum (fragmenty)
Karolina Krasuska, Intersekcjonalność (Encyklopedia Gender)
Joan Acker, Przeobrażanie kategorii klasy, rasy i płci. Feministyczne przemyślenia (Think Tank)
Johnson Rebecca (2009 [2005]), Gender, rasa, klasa i seksualna orientacja. Teoretyczne ujęcia intersekcjonalności (Think Tank)
Agnieszka Graff “Więcej niż kontekst – kwestia rasowa a feminizm w Stanach Zjednoczonych.” W: Gender-konteksty, edited by M. Radkiewicz. Kraków: Rabid, 2004, 53-70.
Katarzyna Szopa, Krytyczne ujęcie feminizmu intersekcjonalnego z perspektywy feministycznej teorii społecznej reprodukcji, teksty Drugie 2023.
​​Floya Anthias i Nira Yuval-Davis “Kobiety, naród, państwo” (Think Tank)
Maria Janion, Polonia powielona (z Niesamowitej Słowiańszczyzny)
Agnieszka Graff, Nacjonalizm (Encyklopedia Gender)
Françoise Vergès, Feminizm Dekolonialny (fragment)
Monika Bobako, Gender jako Technologia Kolonialnej Władzy, 2013 ( think tanku)
Karolina Krasuska, Postkolonializm (Encyklopedia Gender)
Judith Butler, Imitacja i nieposłuszeństwo płciowe (Przegląd fil-lit, 2003, tł. Ewa Majewska)
Judith Butler, Koniec różnicy seksualnej? (Fragmenty), przeł. Anna Kowalcze-Pawlik (TEORIE WYWROTOWE)
Bożena Chołuj, Performatywność (Encyklopedia Gender)
Joanna Mizielińska. Płeć jako kategoria filozoficzna. Znaczenie prac Judith Butler dla feministycznej refleksji o „kobietach”. (Przegląd fil-lit, 2003)
Wojciech Śmieja, Po męstwie (fragmenty)
Connell Raewyn, Obmapywanie męskości. Rozmawiają Wojciech
Śmieja, Dawid Matuszek, Filip Mazurkiewicz, Tomasz Kaliściak, Krystyna Kłosińska Przeł. Adam Dziadek. Formy męskości. Antologia przekładów. 3 Red. Adam Dziadek. Warszawa: IBL. 2018.
Eric Anderson, Teoria męskości inkluzywnej, „Teksty Drugie” (2), 2015, s. 432.
Agnieszka Graff, Elżbieta Korolczuk, Kto się Boi Gender (wybrane rozdziały)
Finn Mackay, Feministyczna rewolucja teraz! Czy feminizm radykalny jest transinkluzywny? Machina Myśli 22/02/202314/03/2025

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 3000-PISB1-TP w USOSweb