Polska XV-XVI wieku. Społeczeństwo – kultura – gospodarka 2900-SD21ABART
Tematyka seminarium obejmuje różne zagadnienia związane z życiem mieszkańców późnośredniowiecznego i wczesno nowożytnego Królestwa Polskiego. Niemniej jednak wykraczamy poza ten obszar geograficzny w przypadkach, gdy wymagają tego projekty realizowane przez uczestników seminarium. Przedmiotem naszego zainteresowania są różne kręgi społeczne, zarówno te biorące w interesującym nas okresie aktywny udział w życiu społeczno-politycznym i kulturalnym (dwór królewski, elity szlacheckie, wielkomiejski patrycjat, duchowieństwo), jak i ludzie pozostający na marginesie społeczeństwa, np. środowiska przestępcze. Wybór zagadnień analizowanych w poszczególnych semestrach zależy od zainteresowań uczestników seminarium i tematyki podejmowanej w przygotowywanych przez nich pracach licencjackich i magisterskich.
Dotychczas wśród poruszanych problemów najczęściej znajdowały się zagadnienia związane z:
- kulturą mieszczańską i jej specyfiką wynikającą z charakteru sieci miejskiej Królestwa Polskiego oraz zmianami roli i pozycji miast;
- z rolą kobiet w rodzinie i szerzej w życiu społecznym, kulturalnym i politycznym;
- rolą władców i życiem dworów królewskich (kontakty monarchy ze społeczeństwem, relacje z dworami innych władców, gra dyplomatyczna, uroczystości dworskie, życie codzienne i kultura materialna dworu);
- przemianami społeczno-kulturowymi związanymi ze zwiększającym się udziałem społeczeństwa w kulturze pisma i tworzeniem się struktur biurokratycznych;
- kulturą religijną i kultami świętych patronów;
- emocjami i sposobami ich okazywania;
- problemami i konfliktami, z jakimi zmagało się społeczeństwo (przestępczość, klęski elementarne).
Uczestnicy seminarium poznają metodologię badań nad społeczeństwem i jego kulturą oraz różnorodną bazę źródłową. Przedmiotem analiz i podstawą dyskusji są zarówno źródła literackie i narracyjne, jak i korespondencja, akty normatywne oraz protokoły sądowe. Poza źródłami pisanymi analizie są także poddawane źródła ikonograficzne i kartograficzne. Przynajmniej raz w semestrze odbywają się zajęcia poza Wydziałem - w Muzeum Narodowym, Archiwum Głównym Akt Dawnych, Muzeum Warszawy, Gabinecie Rękopisów BUW, Bibliotece Narodowej itp.
Większość zajęć jest poświęcona analizie tekstów źródłowych w większym lub mniejszym stopniu związanych z tematami prac magisterskich i licencjackich realizowanymi przez poszczególnych uczestników seminarium. Ponadto odbywają się dyskusje nad koncepcjami prac magisterskich i licencjackich, niekiedy prezentowane są także rozdziały powstających prac.
Uczestnikom zajęć nie są stawiane żadne wymogi wstępne, mile widziana jest znajomość łaciny w stopniu podstawowym i j. angielskiego w stopniu umożliwiającym czytanie literatury przedmiotu. Podczas zajęć seminaryjnych będzie analizowany materiał źródłowy w j. polskim bądź tłumaczeniu na j. polski.
W cyklu 2024Z:
Szczegółowy program i plan pracy, zwłaszcza w drugiej części semestru, zostanie ustalony w październiku i będzie uwzględniał zainteresowania i potrzeby badawcze uczestników seminarium, przede wszystkim tematy przygotowywanych prac licencjackich i magisterskich. |
W cyklu 2024L:
Tematyka seminarium będzie się koncentrować wokół zagadnień związanych z kulturą i życiem codziennym różnych grup obecnych w społeczeństwie późnego średniowiecza i nowożytności. Podjęty zostanie temat wykształcenia i formacji intelektualnej m.in. dworzan oraz przedstawicieli służby dyplomatycznej, analizowany na podstawie relacji i instrukcji poselskich, korespondencji, a także źródeł kronikarskich i literackich. Interesować nas będą również relacje międzykulturowe i stosunek do obcych, m.in. stosunki polsko-tureckie w XVI-XVII w. |
W cyklu 2025Z:
Szczegółowy program i plan pracy, zwłaszcza w drugiej części semestru, zostanie ustalony w październiku i będzie uwzględniał zainteresowania i potrzeby badawcze uczestników seminarium, przede wszystkim tematy przygotowywanych prac licencjackich i magisterskich. |
W cyklu 2025L:
Tematyka seminarium będzie się koncentrować wokół zagadnień związanych z kulturą i życiem codziennym różnych grup obecnych w społeczeństwie późnego średniowiecza i nowożytności. Podjęty zostanie temat wykształcenia i formacji intelektualnej m.in. dworzan oraz przedstawicieli służby dyplomatycznej, analizowany na podstawie relacji i instrukcji poselskich, korespondencji, a także źródeł kronikarskich i literackich. Interesować nas będą również relacje międzykulturowe i stosunek do obcych, m.in. stosunki polsko-tureckie w XVI-XVII w. |
Rodzaj przedmiotu
seminaria licencjackie
seminaria magisterskie
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student zna:
- wybrane zagadnienia badanej epoki
- złożone uwarunkowania wybranych zjawisk i procesów historycznych
- specyfikę przedmiotową i metodologiczną historii oraz związany z nimi dorobek historiografii i aktualny stan badań dla wybranych zagadnień z danej epoki
- standardy obowiązujące w pracy naukowej, w tym zasady ochrony własności intelektualnej
- metody samodzielnego poszerzania wiedzy
Student potrafi:
- pracować w zespole badawczym
- przeprowadzić krytykę źródeł przy wykorzystaniu metodologii i nauk pomocniczych historii na różnym stopniu zaawansowania
- przeprowadzić wnioskowanie historyczne oraz zrealizować poszczególne etapy postępowania badawczego właściwego dla danej epoki i problemu badawczego
- poszukiwać, gromadzić, przeprowadzać selekcję i porządkowanie źródeł historycznych i opracowań właściwych dla wybranej epoki
- definiować problemy badawcze, dobierać narzędzia i metody służące rozwiązaniu tych problemów oraz zdobywać umiejętność ich innowacyjnego modyfikowania w zmieniających się warunkach
- opracowywać wnioski z własnych badań w postaci ustnej i pisemnej, z wykorzystaniem specjalistycznej terminologii
- prowadzić i podsumowywać dyskusję naukową
- recenzować prace naukowe
Student rozumie:
- problemy etyczne związane z badaniem danego zagadnienia
- konieczność samodzielnego rozszerzania wiedzy
- rolę relacji mistrz-uczeń
- uwarunkowania własnej postawy badawczej i postaw badawczych innych osób
- konieczność wykorzystania wiedzy historycznej w projektach na rzecz otoczenia społecznego
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia jest pozytywna ocena ciągłej aktywności studenta oraz wywiązanie się przez studenta z przewidzianych przez prowadzącego zadań w realizacji projektów seminaryjnych; złożenie przez studenta pracy dyplomowej i zatwierdzenie jej przez promotora, w przypadku ostatniego semestru seminarium, na którym student przygotowuje pracę.
Literatura
Literatura jest uzależniona od konkretnych zajęć i na bieżąco podawana uczestnikom zajęć.
W cyklu 2024L:
Literatura przedmiotu będzie podawana na bieżąco. Materiały źródłowe będą umieszczane sukcesywnie na platformie Kampus. |
W cyklu 2025L:
Literatura przedmiotu będzie podawana na bieżąco. Materiały źródłowe będą umieszczane sukcesywnie na platformie Kampus. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: