Polsko-ukraińskie narracje historyczne w XX i XXI wieku 2900-MK3-RPLUA
Przedmiot ukierunkowany na analizę i wyjaśnienie kontrowersyjnych momentów w stosunkach polsko-ukraińskich XX-XXI w., obalenie mitów i stereotypów, analizę relacji konfliktowych pomiędzy Ukraińcami a Polakami oraz narracji, powstałej wokół nich. A także kształtowanie umiejętności w zakresie specjalnych technologii przeciwdziałających propagandzie i manipulacji faktami historycznymi, tworzenie wysokiej jakości treści historycznych i nabywanie kompetencji w ich prezentacji z wykorzystaniem metod badań historii powszechnej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
W ramach studiowania dyscypliny studenci będą znać:
- specyfikę i problemy stosunków ukraińsko-polskich w XX – XXI wieku;
- specyfikę narracji historycznej dotyczącej relacji Ukraińców i Polaków, a także związanych z nią mitów i stereotypów;
- współczesne relacje ukraińsko-polskie;
- główne technologie zaznajamiania społeczeństwa z wydarzeniami historycznymi, przeciwdziałanie propagandzie i manipulacji faktami historycznymi, kształtowanie wysokiej jakości treści historycznych i ich dystrybucja.
Będą mogli:
- analizować współczesne stosunki ukraińsko-polskie i prognozować ich dalszy rozwój w przyszłości;
- uzyskać wiedzę wysokiej jakości, potrafić samodzielnie rozróżniać fakty decydujące, od drugorzędnych, a także od fikcyjnych i propagandowych;
- stworzyć profesjonalny produkt historyczny i popularyzować go przy pomocy nowoczesnych technologii (wykłady publiczne, dokumentalne audycje telewizyjne i radiowe, podcasty itp.)
Kryteria oceniania
Ocena dostateczna – obecność, okazjonalna aktywność, zaliczenie projektu twórczego
Ocena dobra – obecność, aktywność, zaliczenie projektu twórczego
Ocena bardzo dobra – obecność, ciągła aktywność, zaliczenie projektu twórczego
Nieobecność (z poważnego powodu) można zaliczyć w formie zrobienia prezentacji na temat, który był pominięty
Literatura
Opracowania
Bocheński A., Łoś S., Bączkowski W., Problem polsko-ukraiński w Ziemi Czerwieńskiej, Warszawa 1938.
Chojnowski A., Koncepcje polityki narodowościowej rządów polskich w latach 1921-1939, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1979.
Dzieje Kresów, red. M. Karolczuk-Kędzierska, Kraków 2006.
Karpus Z., Formowanie oddziałów ukraińskich w Polsce w latach 1919–1920, [w:] Nad Wisłą i Dnieprem. Polska і Ukraina w przestrzeni europejskiej – przeszłość і teraźniejszość. Monografia zbiorowa, red. Ihor Sribnyak, Warszawa-Toruń 2019.
Z. Karpus, Formowanie oddziałów ukraińskich w Polsce w latach 1919-1920, [w:] Polska i Ukraina. Sojusz 1920 roku i jego następstwa, red. Z. Karpus, W. Rezmer, E. Wiszka, Toruń 1997.
Metodologiczne problemy narracji historycznej, red. J. Pomorski, Lublin 1990.
Klimecki M., Polsko-ukraińska wojna o wschodnią Galicję 1918–1919 r. Polskie spojrzenie, „Україна: культурна спадщина, національна свідомість, державність” 2009, No 18, s. 373-384.
Kolańczuk A., Ukraińscy emigranci polityczni w życiu naukowym, kulturalnym, społecznym i gospodarczym Drugiej Rzeczypospolitej, Przemyśl 2019.
Mędrzecki W., Województwo wołyńskie 1921-1939. Elementy przemian cywilizacyjnych, społecznych i politycznych, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1988
Mędrzecki W., Inteligencja polska na Wołyniu w okresie międzywojennym, Warszawa 2005
Морозова О., Дослідження історії України першої половини ХХ ст. В сучасній польській історіографії: напрямки, концепції, дискусії. Монографія, Миколаїв 2020.
Motyka G., Od rzezi wołyńskiej do akcji «Wisła». Konflikt Polsko-Ukraiński 1943-1947, Kraków 2011.
Motyka G., Wnuk R., Pany i rezuny. Współpraca AK-WiN i UPA, Warszawa 1997.
Papierzyńska-Turek M., Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939, Warszawa 1989.
Public history in Poland, ed. Joanna Wojdon, New York 2021.
Ruchniewicz M., Historycy i historia wobec pamięci. Refleksje na marginesie wielkich dyskusji, „Filoteknos” 2021, vol. 11, s. 299-314.
Sommer T., Operacja antypolska NKWD 1937–1938. Geneza i przebieg ludobójstwa popełnionego na Polakach w Związku Sowieckim, Warszawa 2014.
Stępień S., Symon Petlura – życie i działalność, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 1996, t. 3, s. 28–60.
Szumiło M., Ukraińska Reprezentacja Parlamentarna w Sejmie i Senacie RP (1928-1939), Warszawa 2007.
Torzecki R., Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923-1929, Kraków 1989.
Topolski J., Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej, Warszawa 1996, s. 78–80.
Wojna na Ukrainie a polsko-ukraińskie partnerstwo strategiczne. Analizy-refleksje-kalendarium, red. S. Stępień, Warszawa-Przemyśl 2023.
Wojna na Ukrainie. Kijów-Warszawa: razem do zwycięstwa. Analizy-refleksje-kalendarium, red. S. Stępień, Warszawa 2022.
Wasilewski L., Sprawy narodowościowe w teorii i w życiu, Warszawa 1929.
White H., Problem narracji we współczesnej teorii historii, tłum. M. Wiewiórkowska, H. Ogryzko-Wiewiórkowski, [w:] Metodologiczne problemy narracji historycznej, s. 27–30.
Wysocki R., Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów w Polsce w latach 1929-1939. Geneza, struktura, program, ideologia, Lublin 2003,
Żarnowski J., Społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1973.
Strony internetowe
Bruski J.J., Sojusznik Piłsudskiego. Symon Petlura oczyma Polaków. URL: http://sierpien1920.pl/opracowania/ sojusznik-pilsudskiego-symon-petlura-oczyma-polakow/
Debata o Wołyniu na podkarpackim kongresie pamięci narodowej, https://ipn.gov.pl/pl/podkarpacki-kongres-pamieci-na/191917,Debata-o-Wolyniu-na-Podkarpackim-Kongresie-Pamieci-Narodowej.html?search=609855710
Drozd R., Mity o Akcji Wisła, https://www.dws.org.pl/viewtopic.php?f=99&t=129880
W audycji „Przystanek Historia” w Polskim Radiu: „Kresy – polskie ziemie wschodnie w XX wieku” – 22 listopada 2023, https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/194172,W-audycji-Przystanek-Historia-w-Polskim-Radiu-Kresy-polskie-ziemie-wschodnie-w-X.html?search=9034725359870
Korzeniowski B., Historia jakiej nie znacie - narracja historyczna i polityka historyczna, https://radiopoznan.fm/audycja/historia-jakiej-nie-znacie/historia-jakiej-nie-znacie-narracja-historyczna-i-polityka-historyczna
Krawetz Ihor, Od szczerości po realizm polityczny. Pamięć o zbrodni wołyńskiej oczami ukraińskimi, https://new.org.pl/2986,zbrodnia_wolynska_ukrainskimi_oczami_po_10_latach.html
Kresowa księga sprawiedliwych 1939–1945. O Ukraińcach ratujących Polaków poddanych eksterminacji przez OUN i UPA, https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/e-booki/171730,Kresowa-ksiega-sprawiedliwych-19391945-O-Ukraincach-ratujacych-Polakow-poddanych.html?search=9034725359870
O roli historyka, https://www.youtube.com/watch?v=4zOcozz2vok
Rzeź wołyńska. konteksty historii i korzenie zbrodni, https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/2926197,Uwolnic-sie-od-goryczy-przeszlosci-Jan-Pawel-II-o-pojednaniu-Polakow-i-Ukraincow
Szeptycki A., Polskie media wobec Ukrainy. Przyczynek do dyskusji, „Kultura i społeczeństwo” 2015, № 2, s. 229-238, https://czasopisma.isppan.waw.pl/kis/article/download/1334/1087/2542
Szymiło M., Sojusz polsko-ukraiński w 1920 roku, https://przystanekhistoria.pl/pa2/teksty/65904,Sojusz-polsko- ukrainski-w-1920-roku.html
Traba R., Polityka wobec historii: kontrowersje i perspektywy, https://rcin.org.pl/Content/48995/PDF/WA248_66069_P-I-2524_traba-polityka.pdf
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: