Źródła do badań nad stylem życia mieszkańców dziewiętnastowiecznych miast polskich 2900-MK2-ZBSZ

Po ukończeniu zajęć student/studentka:
- zna w stopniu pogłębionym specyfikę badań nad dziewiętnastowieczną historią miast i miejskiego stylu życia,
- zna różne typy źródeł wykorzystywane w badaniach nad historią społeczną dziewiętnastowiecznych miast polskich,
- zna główne problemy badawcze związane z wykorzystaniem wybranych typów źródeł pisanych (np. pamiętników, prasy, danych statystycznych, publicystyki, reklam prasowych) w badaniach nad historią społeczną dziewiętnastowiecznych miast polskich,
-- samodzielnie i krytycznie analizuje związki dziewiętnastowiecznej i współczesnej topografii miasta, jego porządku przestrzennego i architektonicznego (na wybranym przykładzie),
- krytycznie ocenia przydatność różnych typów źródeł do badań nad rozwojem miast na ziemiach polskich w XIX wieku i kształtowaniem się miejskiego stylu życia,
- krytycznie odnosi się do stanu badań nad stylem życia mieszkańców dziewiętnastowiecznych miast polskich,
- samodzielnie wyszukuje najnowsze publikacje poświęcone historii miast w XIX wieku i stylu życia ich mieszkańców,
- chętnie polemizuje wykorzystując rzeczowe argumenty,
- jest gotowy/a do wykorzystywania wiedzy o rozwoju miast na ziemiach polskich w XIX wieku i zróżnicowanych typach źródeł historycznych dostarczających wiedzy na ten temat w upowszechnianiu historii.

Warunkiem zaliczenia zajęć jest:
odpowiednia frekwencja – dopuszczalne są dwie nieobecności (bez konieczności zaliczania), w tym tylko jedna na zajęciach terenowych
aktywny udział w zajęciach, potwierdzający przygotowanie się do zajęć
przygotowanie i oddanie do oceny krótkiej pracy pisemnej dot. tematyki zajęć.
Ocena z zajęć zależeć będzie:
- w 70 % od oceny aktywności potwierdzającej przygotowanie się do zajęć (w tym także wykonywania zleconych zadań),
- w 30 % od oceny pracy pisemnej.
Wykaz tematów prac pisemnych zostanie studentom udostępniony na dwa tygodnie przed końcem zajęć.

Podczas zajęć w sali analizować będziemy przykłady różnych typów źródeł:
- publicystyki, np.: Anonim, Kanalizacya miasta Warszawy jako narzędzie judaizmu i szarlataneryi w celu zniszczenia rolnictwa polskiego oraz wytępienia ludności słowiańskiej nad Wisłą, Kraków 1900; J. Polak, Wykład hygjeny miast z uwzględnieniem stanu zdrowotnego i potrzeb miast polskich, Warszawa 1908; St. Serkowski, Przyrost naturalny ludności jako zagadnienie higieny socjalnej, Warszawa 1917;
- felietonów i artykułów z prasy codziennej i specjalistycznej, np.: B. Prus, Kroniki, T. 1-3; 4-5; 8-9; 10-11; 14, Warszawa-Lublin 2017 lub wybór z tomów 1-20 edycji PIW; K. J. Horowicz, O handlu detalicznym i jego najnowszych formach, “Ekonomista” 1913, t.II, s.1-56.
- literatury pięknej, np.: B. Prus, Lalka (fragmenty); Wł. Reymont, Ziemia obiecana (fragmenty),E. Orzeszkowa, Marta (fragmenty)
- wspomnień i pamiętników, np.: F. Jabłkowski, Romans ekonomiczny, Warszawa 1980; W. Jastrzębski, Wspomnienia 1885-1919, Warszawa 1966; F. Fijałek, Lata walki. Wspomnienia SDKPiL-owca, Warszawa 1955
- reklam prasowych z prasy codziennej i periodycznej.
Literatura przedmiotu - jeśli okaże się trudno dostępna - będzie Państwu przekazywana w postaci skanów. Znajdą się wśród niej następujące pozycje:
A.Hemer, Twarz lodzermenscha, czyli wizerunek człowieka łódzkiego w "Ziemi obiecanej" Władysława Stanisława Reymonta, w: „Czytanie Literatury. Łódzkie studia literaturoznawcze”, 2014, nr 3, s. 309-328.
B. Bobrowska, Twarze i maski. Kreacje autora i czytelnika wewnętrznego w kronikach Sienkiewicza, Prusa, Konopnickiej i Świętochowskiego, w: „Miasto słów. Studia z historii literatury i kultury drugiej połowy XIX wieku”, Białystok 1990, s. 53-93.
A. Łupienko, Przełom higieniczny w projektowaniu mieszkań w Warszawie w 2 poł. XIX wieku. Ruch higieniczny w Europie Zachodniej, w: „W: Czystość i brud. Higiena w XIX wieku. Wokół przełomu bakteriologicznego”, Bydgoszcz 2016, s. 81-94
A. Łupienko, Wkład ruchu higienicznego w polską myśl urbanistyczną (1850-1914), w: „Architektura w mieście, architektura dla miasta. Społeczne i kulturowe aspekty funkcjonowania architektury na ziemiach polskich lat 1815-1914”, Warszawa 2017
M. Omilanowska, Świątynie handlu. Warszawska architektura komercyjna doby wielkomiejskiej, Warszawa 2004
Herse. Warszawski dom mody, red. Julia Odnous-Pawlińska, Warszawa 2019
M. Gajewski, Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny, Warszawa 1979 (Rozdział II: Hotelarstwo, s. 45-80)
W. Herbaczyński, W dawnych cukierniach i kawiarniach warszawskich, Warszawa 1988
B. Mellerowa, Topografia gastronomii warszawskiej w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku, w: „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej”, R. XXIII, 1975, nr 3, s. 422-431.
A. Wypych-Gawrońska, Warszawski teatr operowy i operetkowy w latach 1880-1915, Częstochowa 2011
M. Dziadek, Powstanie i pierwszy okres działalności Filharmonii (1901–1908), w: „100 lat Filharmonii w Warszawie”, red. M. Bychawska, H. Schiller, Warszawa 2001, s. 64-
1860 Zachęta 2000, red. Gabriela Świtek, Warszawa 2003
S. Kowalska-Glikman, Na targowiskach dziewiętnastowiecznej Warszawy, „Kronika Warszawy” 1984, nr 3, s. 41-59.
St. Herbst, Ulica Marszałkowska, Warszawa 1978
J. Skuratowicz, Domy towarowe Poznania na przełomie XIX i XX wieku, „Kronika miasta Poznania” 1991, nr 1-2.
B. Kopczyńska-Jaworska, Łódź i inne miasta, Łódź 1999
Miasto i kultura polska doby przemysłowej, pod red. H. Imbs, t.1-2, Wrocław 1988, 1993
A.Stawarz, Rodowody mieszkańców Żyrardowa, Żyrardów 1980
A.Stawarz, Żyrardów: narodziny społeczności (1830-1870), Warszawa, Żyrardów 1985
Wokół tradycji kultury robotniczej w Polsce, pod red. A. Żarnowskiej, Warszawa 1986
Żyrardów 1829-1945. Praca zbiorowa pod red. I. Pietrzak-Pawłowskiej, Warszawa 1980
Wł. Pessel, Antropologia nieczystości: studia z kultury sanitarnej Warszawy, Warszawa 2010
Lista ta będzie na bieżąco aktualizowana i udostępniana studentom na Dysku Google

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

• Strona przedmiotu 2900-MK2-ZBSZ w USOSweb