W poszukiwaniu własnego miejsca - ewolucja Kozaczyzny zaporoskiej od watah stepowych po upadek państwowości kozacko-ruskiej (XVI-XVIIIw.) 2900-MK1-WPWM
Podstawowym celem zajęć jest doskonalenie warsztatu badacza, nabycie umiejętności potrzebnych w codziennej pracy historyka jako badacza, w pracy nad różnymi typami źródeł i z konkretnymi problemami. Cel ten będzie realizowany na przykładzie problemów związanych z historią Kozaczyzny ukrainnej, jej przemian społecznych i politycznych oraz stawania się przez nią częścią „świata ruskiego”, czyli akceptacją przez społeczność ruską (szlachta i duchowieństwo) zamieszkującą Koronę Królestwa Polskiego. W czasie zajęć studenci będą z jednej strony doskonalić swoje umiejętności pracy z różnymi źródłami, z drugiej będą samodzielnie szukać źródeł, z których może korzystać badacz pracując nad problemem omawianymi podczas zajęć.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć student
- zna i rozumie w stopniu pogłębionym metody krytyki źródeł, wnioskowania historycznego oraz etapy postępowania badawczego.
- ma pogłębioną wiedzę na temat dziejów Kozaczyzny ukrainnej i Hetmanatu, rozumie specyfikę tego zjawiska i jego uwarunkowania.
- zna złożoność problemu kozackiego i ewolucję Kozaczyzny od powstania rejestru do likwidacji Hetmanatu przez Katarzynę II.
- zna w stopniu pogłębionym źródła historyczne wykorzystywane w badaniach nad tą problematyką i rozumie ich różnorodność.
- zna poglądy historiograficzne oraz współczesne teorie związane z problematyką kozacką.
- ocenia zgodnie z zasadami krytyki naukowej stan badań nad omawianym problemem badawczym.
- potrafi integrować wiedzę z różnych nauk historycznych i innych dyscyplin humanistycznych i społecznych oraz stosować ją w typowych i nietypowych sytuacjach zawodowych.
- potrafi prowadzić dyskusję naukową z wykorzystaniem wyników własnych badań oraz poglądów innych autorów, samodzielnie formułować płynące z niej wnioski oraz tworzyć syntetyczne podsumowania.
- potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze.
- jest gotów do oceny poziomu własnych umiejętności i kompetencji zawodowych.
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest:
- obecność na zajęciach. Jedna nieobecność nie musi być zaliczana. Każda kolejna powoduje, że również wszystkie muszą być zaliczone na dyżurze. Również pierwsza z nich. Zaliczenie może mieć formę rozmowy z prowadzącym lub pracy pisemnej na zadany temat związany z tematyka zajęć.
- aktywny w nich udział, rozumiany jako przygotowanie się do nich pod kierownictwem prowadzącego i udział w dyskusji na zajęciach (w razie obaw przed publicznym wypowiadaniem się uczestnik może przygotować dwie prace pisemne poświęcone wybranym wspólnie z prowadzącym zagadnieniom omawianym podczas zajęć)
- prowadzący zastrzega sobie prawo zadania podczas zajęć pracy domowej w postaci prezentacji multimedialnej (max 10 minut) lub pracy pisemnej (3600 – 7200 znaków – 2-4 strony). Ocena będzie liczyła się do oceny końcowej. Przygotowanie każdej ze wspomnianych prac ma być konsultowane z prowadzącym: omówienie tematyki prezentacji/pracy, przygotowanie jej konspektu, akceptacja pracy przed publiczną prezentacją podczas zajęć lub podczas zaliczenia.
Ocena końcowa składa się z oceny wystawianej przez prowadzącego oraz samooceny każdego z uczestników zajęć popartej dwoma logicznymi argumentami.
Literatura
- W. Brehunenko, Kozaczyzna i kształtowanie się nowej tożsamości ukraińskiej, w: Rzeczpospolita w XVI-XVIII wieku. Państwo czy wspólnota, Toruń 2007
- M.R. Drozdowski, Religia i Kozaczyzna zaporoska w Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVII wieku, Warszawa 2008
- M.R. Drozdowski, T. Chynczewska-Hennel, Kozaczyzna w Rzeczpospolitej XVI-XVII w. Jeszcze jeden stan społeczeństwa staropolskiego, w: Społeczeństwo staropolskie. Seria nowa, t. 1, Warszawa 2008.
- N. Jakowenko, Historia Ukrainy do 1795 roku, Warszawa 2011
- M. Hruszewski, History of Ukraine-Rus', vol. 7-9, Edmonton 1999-2005
- K. Koczegarow, Polityka rosyjska wobec Rzeczypospolitej (lata 60. XVII wieku – początek XVIII wieku). Kwestia ukraińska, w: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, R. 14, (2016), z. 1 (on-line)
- P.R. Magocsi, Historia Ukrainy. Ziemia i ludzie, Kraków 2018
- J. Kaczmarczyk, Bohdan Chmielnicki, różne wydania
- J. Kaczmarczyk, Rzeczpospolita Trojga Narodów. Mit czy rzeczywistość. Ugoda Hadziacka - teoria i praktyka, Kraków 2011
- W. Majewski, Stateczni - kozackie ugrupowanie lojalistyczne 1617-1638, w: Europa nieprowincjonalna. Przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Litwa, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1772-1999, Warszawa 1999
- Plokhy S., Wrota Europy. Zrozumieć Ukrainę, Kraków 2022
- W.A. Serczyk, Historia Ukrainy, różne wydania
- W.A. Serczyk, Na dalekiej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny do 1648 roku, różne wydania
- W.A. Serczyk, Na płonącej Ukrainie. Dzieje Kozaczyzny w latach 1648-1651, różne wydania
- W. Tomkiewicz, Kozaczyzna ukrainna, Lwów 1939
Uwagi
W cyklu 2024Z:
Mile widziana bierna znajomość języka rosyjskiego lub ukraińskiej, ale jej brak nie będzie przeszkodą w uczestniczeniu w zajęciach. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: