Czy XIX-wieczna Warszawa była miastem europejskim i nowoczesnym 2900-MK1-WMEU21-KL
Tematem wykładu będzie kształtowanie się na ziemiach polskich w XIX wieku nowoczesnych miast na przykładzie Warszawy. Przedmiotem analizy będzie nie tyle wielki przemysł, ile różnego rodzaju zjawiska społeczne i kulturowe związane z powstaniem dużego nowoczesnego miasta: rozwój infrastruktury, rozwój przestrzenny i jego uwarunkowania lub ograniczenia, nowa zabudowa miejska i wreszcie społeczności wielkiego miasta, ich kultura codzienna i różne subkultury, wzajemne relacje nowych i starych grup społecznych, przemiany obyczajów. Tak sformułowany temat narzuca ogromną różnorodność źródeł, które posłużą nam jako punkt wyjścia dla dyskusji: plany miejskie, architektura, ikonografia (np. XIX-wieczne pocztówki), źródła leksykalne (gwary miejskie), prasa codzienna i tygodniki, źródła statystyczne, literatura piękna, sztuka.
Rodzaj przedmiotu
fakultatywne
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zaliczeniu konwersatorium student orientuje się co do podstawowych wiadomości z historii urbanizacji na ziemiach polskich, i potrafi powiązać z nimi zjawiska społeczne i kulturowe. Student po zaliczeniu rozpoznaje i potrafi przeanalizować pod względem treści różne przykłady z zakresu historii rozwoju miast nowoczesnych na ziemiach polskich, ze szczególnym uwzględnieniem Warszawy.
Kryteria oceniania
Aktywny udział w zajęciach (dyskusja, przygotowanie prezentacji).
Literatura
Literatura:
E. Szwankowski, Warszawa – rozwój urbanistyczny i architektoniczny, Warszawa 1952
M. Kwiatkowski, Z dziejów warszawskiej czynszówki, Rocznik Warszawski XXII: 1992
Aleksander Łupienko, Warszawska kamienica czynszowa 1864-1914, Warszawa 2016
M. Gajewski, Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny, Warszawa 1979
M.Omilanowska, Most i wiadukt księcia Józefa Poniatowskiego
J. Gromski, Kultura sanitarna Warszawy do końca XVIII wieku, Warszawa 1977
W. K. Pessel, Antropologia nieczystości
A. Janiak-Jasińska Aby wpadło w oko... O reklamie handlowej w Królestwie Polskim w początkach XX wieku, Warszawa1998
M. Omilanowska, Świątynie handlu. Warszawska architektura komercyjna doby wielkomiejskiej, Warszawa 2004
B. Wieczorkiewicz, Słownik gwary warszawskiej XIX w., Warszawa 1966, wstęp
Prasa sportowa, np. „Kolarz, wioślarz i łyżwiarz”, „Gazeta sportowa”, „Warszawska gazeta sportowa” „Cyklista”
Pamiętnik sportowy, Warszawa [ok. 1911], BUW sygn. 3.19.6.25.
E. Kaczyńska Ludzie ukarani. Więzienia i systemy kar w Królestwie Polskim 1815-1875, Warszawa 1989
K. W. Wóycicki, Cmentarz Powązkowski oraz cmentarze katolickie i innych wyznań pod Warszawą i w okolicach tegoż miasta, Warszawa 1858.
Literatura pomocnicza ogólna:
A. Chwalba, Historia Polski 1795-1918, Kraków 2000;
A.Jezierski, C. Leszczyńska, Historia gospodarcza Polski, Warszawa 1999, rozdział 4, 5 i 6.
I. Kostrowicka, Z. Landau, J. Tomaszewski, Historia gospodarcza Polski XIX i XX wieku, Warszawa 1975, część II i III.
Encyklopedia historii gospodarczej Polski do 1945 roku, red. A. Mączak, Warszawa 1981.
M. Nietyksza, Rozwój miast i aglomeracji miejsko-przemysłowych w Królestwie Polskim 1865-1914, Warszawa 1986.
W. Puś, Rozwój przemysłu w Królestwie Polskim 1870-1914, Łódź 1997
Literatura pomocnicza dotycząca dziejów miast:
Witold Czarnecki, Historia architektury, rozwój miast i urbanistyki, Białystok 2001.
Wiesław Gruszkowski Zarys historii urbanistyki, Gdańsk 1989.
Leonardo Benevolo Miasto w dziejach Europy, Warszawa 1995.
Historia Polski w liczbach. Tom I: Państwo i społeczeństwo, Warszawa 2003.
K. Kołodziejczyk Miasta i mieszczaństwo w Królestwie Polskim w 1865 r. w świetle statystyki, w: Dzieje burżuazji w Polsce, tom II, Warszawa 1982.
S. Kieniewicz, Warszawa w latach 1795-1914, Warszawa 1976.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: