Historia rodziny w średniowieczu 2900-MK1-HRSR
Zajęcia mają na celu zapoznanie z najważniejszymi pojęciami z zakresu historii rodziny w średniowieczu i ich przemianami w zależności od czasu, miejsca i typu źródeł, a także głównymi kierunkami badań nad rodziną w tej epoce. Służą przedstawieniu kulturowych, religijnych, społecznych i gospodarczych uwarunkowań funkcjonowania rodziny w średniowieczu, zmienności jej form i niebezpieczeństw, jakie wiążą się z prezentystycznym podejściem do zjawisk z przeszłości. Przedmiotem zajęć są różne role społeczne mężczyzn i kobiet w grupie rodzinnej, status prawny, społeczny i ekonomiczny członków rodziny na różnych etapach ich życia, mechanizmy władzy oraz narzędzia kontroli społecznej w grupie rodzinnej, a także konsekwencje wynikające przekroczenia norm społecznych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
1. Student zna i rozumie najważniejsze pojęcia z zakresu historii rodziny w średniowieczu, uwarunkowania funkcjonowania rodziny. Zna najważniejsze nurty badań nad rodziną w średniowieczu i ich teoretyczne podstawy. Zna terminologię specjalistyczną dotyczącą dziejów rodziny i umie się nią posługiwać. Rozumie związki między procesem przemian modelu rodziny w społeczeństwach europejskich w średniowieczu a kształtem rodziny w tym kręgu kulturowym w następnych epokach.
2. Potrafi wyszukiwać źródła średniowieczne zawierające informacje dotyczące rodziny, a także krytycznie je ocenić. Dostrzega interdyscyplinarność badań nad rodziną, a także umie krytycznie oceniać możliwości, jakie w badaniach historycznych nad rodziną daje korzystanie z metod innych nauk, zwłaszcza społecznych.
3. Ma świadomość ryzyka prezentyzmu w prowadzeniu badań nad rodziną w epokach dawnych, a zarazem trwałości struktur i instytucji związanych z funkcjonowaniem rodziny w europejskim kręgu kulturowym i niebezpieczeństwa uwikłania badacza historii rodziny we współczesne spory wokół problemu ról społecznych w rodzinie i jej kształtu.
Kryteria oceniania
Ocena ciągła aktywności.
Dopuszczalne są trzy nieobecności, student ma obowiązek zaliczyć w trybie indywidualnym drugą i trzecią nieobecność.
Literatura
UWAGA! literatura wyłącznie w j. polskim. Pozycje obcojęzyczne zostaną dobrane w zależności od znajomości języków obcych w grupie.
K. Bielenin-Lenczowska, Rodzina, ród, pokrewieństwo w perspektywie lingwistyczno-antropologicznej, Warszawa 2008.
M. Biniaś-Szkopek, Małżonkowie przed sądem biskupiego oficjała poznańskiego w pierwszej ćwierci Xv wieku, Poznań 2018.
M. Bogucka, Białogłowa w dawnej Polsce. kobieta w społeczeństwie polskim XVI-XVIII w., Warszawa 1998.
M. Bogucka, Rodzina w polskim mieście XVI-XVII w. Wprowadzenie w problematykę „Przegląd Historyczny”, 74, 1983, s. 495-507.
P. Guzowski, Rodzina szlachecka w Polsce przedrozbiorowej. Studium demograficzne, Białystok 2019.
Historia życia prywatnego, red. G. Duby [dowolne wydanie]
M. Koczerska, Rodzina szlachecka w Polsce późnego średniowiecza, Warszawa 1975.
M. Kołacz-Chmiel, Mulier honesta et laboriosa. Kobieta w rodzinie chłopskiej późnośredniowiecznej Małopolski, Lublin 2018.
G. Minois, Historia starości. Od antyku do renesansu, Warszawa 1995.
K. Modzelewski, Barbarzyńska Europa, Warszawa 2004.
L. Stone, Pokrewieństwo i płeć kulturowa, Kraków 2012.
Struktury demograficzne rodziny na ziemiach polskich do połowy XX wieku., red. P. Guzowski, C. Kuklo, Białystok 2014.
T. Szlendak, Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie, Warszawa 2011.
T. Wiślicz, Upodobanie. Małżeństwo i związki nieformalne na wsi polskiej XVII-XVIII w., Wrocław 2012
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: