Archiwistyka. Metodyka archiwalna. Problemy ogólne: środowisko tradycyjne i cyfrowe 2900-M-SA-MAPO

Wykaz tematów:

1. Metodyka archiwalna. Pojęcie i zakres.

A. Rola metodyki i opracowania w działalności archiwów.

Wykład wstępny.

2. Opracowanie archiwaliów a struktura zasobu archiwalnego.

A. Struktura zasobu archiwalnego. B. Opracowanie archiwaliów – pojęcie. C. Ewidencja, porządkowanie, opracowanie – relacje. D. Wyodrębnianie struktur archiwalnych. E. Opis archiwaliów i jego poziomy.

Tekst normy metodycznej: Zarządzenie nr 33 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 29 marca 2019 r. zmieniające zarządzanie w sprawie ewidencjonowanego zasobu archiwalnego w archiwach państwowych www.archiwa.gov.pl zarządzanie dokumentacją prawo archiwalne akty normatywne Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych

Literatura: A.Stebelski, Porządkowanie akt, „Archeion” t.19/20, 1950, s.105-138

3. Opracowanie archiwaliów.

A. Pojęcie i metody opracowania. B. Normy metodyczne. C. Efekty opracowania archiwalnego – inwentarz, baza danych, system teleinformatyczny, inne – przewodniki po zasobie, katalogi, sumariusze.

Tekst normy: Zarządzenie nr 8 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie inwentaryzacji materiałów archiwalnych oraz sporządzania i zatwierdzania elektronicznych inwentarzy archiwalnych dla zespołów (zbiorów) w archiwach państwowych www.archiwa.gov.pl zarządzanie dokumentacją prawo archiwalne akty normatywne Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych

Literatura: A.Choniawko, Niektóre aspekty opracowania akt w Archiwum Państwowym w Poznaniu przy wykorzystaniu techniki komputerowej, „Archeion” t.104, 2002, K.Konarski, Wstęp do inwentarza archiwalnego, „Archeion” t.21, 1952, s.192-201

4. Opis archiwaliów. Problemy opisu wielopoziomowego.

A. Normy opisu krajowe i międzynarodowe. B.ZoSIA. C. Instrukcja ZoSIA.

Literatura: A.Baniecki, ISAD (G) – światowy system wielopoziomowego opisu materiałów archiwalnych. Wprowadzenie do zagadnienia, „Archeion” t.108, 2005, s.241-270, W.Kwiatkowska, Tradycyjny opis archiwaliów polskich a standardy międzynarodowe, w: Archiwa Polski i Europy: wspólne dziedzictwo – różne doświadczenia, red. A.Kulecka, Warszawa 2017, s.213-226, Międzynarodowy Standard Opisu Archiwalnego (ISAD-G), Część ogólna, Wersja 2, Warszawa 2005, Międzynarodowy Standard Archiwalnych Haseł Wzorcowych stosowanych do archiwów ciał zbiorowych, osób i rodzin ISAAR CPF, Warszawa 2006 (www.archiwa.gov.pl archiwa państwowe AGAD metodyka), A.Laszuk, Europejski Portal Archiwalny – efekt współpracy i działania opartego na standardach międzynarodowych, w: Archiwa Polski i Europy: wspólne dziedzictwo-różne doświadczenia, red. A.Kulecka, Warszawa 2017, s.23-34, A.Kulecka, Cyfrowe Archiwum Dydaktyczne: ZoSIA w Instytucie Historycznym, w: Archiwistyka cyfrowa i nauki pomocnicze historii w edukacji archiwalnej. Probelmy dydaktyki archiwistyki, red. A.Kulecka, Warszawa 2016, s.50-99

5. Opracowanie archiwaliów XX wieku – archiwalia pochodzenia urzędowego.

A. Teoretyczne i praktyczne problemy opracowania.
Analiza na podstawie danych na www.szukajwarchiwach.pl
Podręcznik ZoSIA

6. Archiwalia XX wieku. Archiwa prywatne.

Literatura: Wytyczne Archiwum Polskiej Akademii Nauk z 1990 r. opracowywania spuścizn archiwalnych po uczonych, w: Zbiór przepisów archiwalnych wydanych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych w latach 1952-2000, Wybór i opracowanie M.Tarakanowska, E.Rosowska, Warszawa 2001, s.732-746

Przykład inwentarza zespołu archiwum osobistego: Hanna Szymczyk i zespół, Spuścizna Aleksandra Gieysztora (1916-1999) w zbiorach Archiwum Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2016, A.Kulecka, Archiwa osobiste – problemy gromadzenia i opracowywania, „Biuletyn Archiwum Polskiej Akademii Nauk” nr 59, 2018, s.48-58

7. Opracowanie fotografii.

Literatura: Decyzja nr 8 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 24 kwietnia 2006 r. w sprawie wprowadzenia wskazówek metodycznych dotyczących zasad opracowania fotografii w archiwach państwowych www.archiwa.gov.pl Zarządzanie dokumentacją Prawo Akty normatywne Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, podręcznik ZoSIA, Ł.Karolewski, Crowdsourcing w opracowaniu fotografii, w: Archiwa Polski i Europy: wspólne dziedzictwo – różne doświadczenia, red.A.Kulecka, Warszawa 2017, podręcznik ZoSIA

8. Opracowanie materiałów ulotnych.

Literatura:
Wskazówki metodyczne dotyczące zasad gromadzenia i opracowania materiałów ulotnych w archiwach państwowych Decyzja nr 12 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 9 marca 2007 zmiana – Zarządzenie nr 12 z 30 stycznia 2018 r. w sprawie zasad porządkowania i inwentaryzacji materiałów ulotnych www.archiwa.gov.pl zarządzanie dokumentacją prawo akty normatywne Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, podręcznik ZoSIA

Literatura: A.Kulecka, Materiały ulotne w archiwistyce i archiwach (wokół archiwaliów z XIX wieku), w: Druki ulotne w procesie komunikacji społecznej w XIX wieku (do 1918 r.), red. M.Karpińska, Warszawa 2018, s.33-48

9. Opracowywanie nagrań.

Literatura:
Wskazówki metodyczne dotyczące zasad opracowania dokumentów fonicznych w archiwach państwowych, projekt 2008.
Analiza zasobu Archiwum Polskiego Radia S.A. w oparciu o informacje on line
Podręcznik ZoSIA
Kanał You Tube

10. Opracowywanie filmów i materiałów telewizyjnych.

Literatura:
Wskazówki metodyczne dotyczące zasad opracowania dokumentów wizyjnych w archiwach państwowych, projekt 2008
Analiza opisu zasobu w Filmotece Narodowej w oparciu o dane publikowane on line.
Kanał You Tube

11. Archiwa gromadzące materiały wytworzone w XX wieku.

Wizyta w archiwum.

12. Opracowywanie dokumentów elektronicznych.

Literatura: A.Kulecka, Dokument w polskiej metodyce archiwalnej, w: Wokół metodyki archiwalnej. Księga dedykowana Prof. Wiesławie Kwiatkowskiej w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, red. W.Chorążyczewski, A.Rosa, M.Żmudzki, Toruń 2018, s.155-178

13. Opracowywanie akt w archiwum zakładowym przed ich przekazaniem do archiwum historycznego.

Standardy zawarte w Rozporządzeniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2015
www.sejm.gov.pl ISAP archiwa państwowe

14. Problemy opisu i opracowania archiwaliów w systemach teleinformatycznych.

Analiza podręcznika ezd.
Podręcznik ezd PUW

15. Przyszłość opracowania zasobu archiwalnego.

Refleksje podsumowujące.