Węzłowe problemy kultury i historii Żydów - Holokaust 2900-JSM-WPHIKZ-ŁKRZ
Zagłada Żydów pochłonęła blisko 6 milionów ludzi. Symbolami nazistowskiego ludobójstwa w Polsce pozostają komory gazowe obozów zagłady. Wiele ofiar Zagłady na ziemiach polskich nie zginęła jednak w obozach zagłady. Wielu polskich Żydów zgięło w masowych egzekucjach przeprowadzanych przez Niemców w pobliżu miast, miasteczek i wsi, w których mieszkały ofiary. Historiografia Holokaustu na ogół wiąże „Zagładę od kul” z terenami leżącymi na wschód od dzisiejszych granic Polski. Tymczasem również w Polsce centralnej znaleźć można miejsca, w których podczas okupacji niemieckiej miały miejsce masowe egzekucje lokalnych Żydów. Kurs ma na celu przybliżenie uczestnikom tego mniej znanego aspektu Zagłady na ziemiach polskich poprzez tekstów naukowych i wspólne poznawanie źródeł. W ramach kursu uczestnicy zapoznają się z różnymi rodzajami źródeł, w szczególności z wywiadami historii mówionej zbieranymi przez francuską organizację Yahad-In Unum, która jako pierwsza zaczęła gromadzić wywiady z nieżydowskimi świadkami masowych egzekucji podczas Zagłady. W trakcie kursu uczestnicy poznają nie tylko bazę wywiadów Yahad-In Unum, ale także metodologię zbierania wywiadów wykorzystywaną przez tę organizację. Integralną częścią kursu jest trzydniowy wyjazd (północne Mazowsze i Podlasie). W trakcie wyjazdu uczestnicy odwiedzą miejsca masowych egzekucji oraz miejscowości, z których pochodziły ofiary. Będą także miały okazję spotkać ostatnich żyjących świadków egzekucji oraz przekonać się jak ważne dla badań historycznych jest zabranie źródeł w teren tj. do miejsc, których te źródła dotyczą.
Uczestnicy nie ponoszą dodatkowych kosztów związanych z podróżą i zakwaterowaniem w czasie wyjazdu studyjnego. Kurs prowadzony w ramach Claims Conference University Partnership Program in Holocaust Studies i we współpracy z Yahad-In Unum. Wyjazd studyjny dofinansowany z Funduszu Doskonałości Dydaktycznej UW.
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Rodzaj przedmiotu
Wymagania (lista przedmiotów)
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
W trakcie zajęć studenci poznają wybrane teksty naukowe i źródła historyczne dotyczące masowych egzekucji w czasie Zagłady. Uczą się przeprowadzania krytyki tych źródeł, zdobywają także wiedzę na temat procesu zbierania wywiadów historii mówionej przez organizację Yahad-In Unum oraz stworzonej przez nią bazy wywiadów.
Kryteria oceniania
Obecność (dopuszczalna jedna nieobecność na zajęciach prowadzonych na wydziale, udział w wyjeździe studyjnym jest obowiązkowy), przygotowanie do zajęć (zapoznanie się z tekstami i źródłami przed zajęciami), aktywność – udział w dyskusjach, praca indywidualna i grupowa (w tym również kwerenda biblioteczna i archiwalna), praca w grupach, udział w trzydniowym wyjeździe studyjnym (9-11.04.2025 r.).
Literatura
Wybrana literatura:
Beorn W. W., Polowanie na Żydów. Zbrodnie Wehrmachtu, wyd. 2, Warszawa 2017.
Datner Sz., Zagłada Białegostoku i Białostocczyzny. Notatki dokumentalne, Warszawa 2023.
Desbois P., In Broad Daylight: The Secret Procedures behind the Holocaust by Bullets, New York 2018.
Desbois P., The Holocaust by Bullets: A Priest’s Journey to Uncover the Truth behind the Murder of 1.5 Million Jews, New York 2008.
Ekshumacje polityczne. Teoria i praktyka, red. E. Domańska, A. Staniewska, Gdańsk-Lublin 2023.
Falkowski M., Ślachta. Historie z podlasko-mazowieckiego pogranicza, Wołowiec 2024. P
Jarząbek M., Podręcznik do historii mówionej, Warszawa 2024 (https://cas.org.pl/wp-content/uploads/2024/11/Podrecznik_do_historii_mowionej_M.Jarzabek-1.pdf).
D. Libionka, Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie. Zarys problematyki, Lublin 2017.
Lower W., The Ravine: A family, a Photograph, a Holocaust Massacre Revealed, London 2021.
Mędykowski W., W cieniu gigantów. Pogromy 1941 r. w byłej sowieckiej strefie okupacyjnej, Warszawa 2012.
Sendyka R., Poza obozem. Nie-miejsca pamięci – próba rozpoznania, Warszawa 2021.
Thompson P., Bornat J., Głos przeszłości. Wprowadzenie do historii mówionej, Warszawa 2021.
Wokół Jedwabnego, red. P. Machcewicz, K. Persak, t. 1-2, Warszawa 2002.
Zastrzega się możliwość wprowadzenia zmian w liście lektur – w zależności od potrzeb grupy.
|
W cyklu 2024L:
Wybrana literatura: Beorn W. W., Polowanie na Żydów. Zbrodnie Wehrmachtu, wyd. 2, Warszawa 2017. Zastrzega się możliwość wprowadzenia zmian w liście lektur – w zależności od potrzeb grupy. |
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: