Archeologia protohistoryczna i wczesnośredniowieczna 2800-ZSPRO
Tematem seminarium jest archeologia Europy Środkowej w okresie protohistorycznym i
średniowiecznym. Uczestnicy seminarium przygotowują i przedstawiają tezy swoich prac
magisterskich lub rocznych. Podejmowane są różnorodne zagadnienia dotyczące między innymi:
historii archeologii, w tym archeologii archiwalnej, podziałów kulturowych, obrzędowości
pogrzebowej i kultu, struktur i form osadnictwa, podstaw gospodarczych i technologii, relacji
międzykulturowych i handlu, wykorzystania źródeł pisanych w interpretacjach historycznych,
zastosowania metod przyrodniczych i geoprzestrzennych. Studenci przygotowują prace bazujące
na analizie źródeł publikowanych lub niepublikowanych zespołów źródeł archeologicznych ze
zbiorów placówek uniwersyteckich lub muzealnych. Prace materiałowe mogą opierać się na
źródłach wiązanych z następującymi jednostkami archeologicznymi: między innymi kultura
przeworska, kultura wielbarska, grupa dębczyńska, kultura kurhanów zachodniobałtyjskich,
kultura bogaczewska, kultura Dollkeim/Kovrovo, grupa olsztyńska, kultury
wczesnośredniowiecznych Słowian i Bałtów.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Absolwent zna i rozumie:
K_W01 ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu archeologii w systemie nauk oraz jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej,
K_W02 zna szczegółowe pojęcia i terminologię stosowaną w archeologii,
K_W03 ma rozszerzoną wiedzę w zakresie opisu, analizy i interpretacji źródeł archeologicznych,
K_W06 ma szczegółową wiedzę o społecznościach starożytnych i wczesnośredniowiecznych, obejmującą terminologię, teorie i metodologię z zakresu archeologii,
K_W07 ma pogłębioną wiedzę o instytucjach kultury zajmujących się dziedzictwem archeologicznym,
K_W09 ma uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu metod oraz technik dokumentacji źródeł archeologicznych,
K_W12 znać i rozumieć podstawowe metody analizy i interpretacji informacji zawartych w publikacjach naukowych.
Umiejętności: absolwent potrafi
K_U01wyszukiwać, analizować, selekcjonować i wykorzystywać informacje o źródłach archeologicznych i ich kontekście z wykorzystaniem literatury i mediów elektronicznych, oraz poddawać je krytyce i twórczej interpretacji,
K_U04 formułować problemy badawcze, kreować oryginalne koncepcje, formułować i testować hipotezy w zakresie archeologii,
K_U11 prezentować wyniki badań w formie pisemnej, posługując się specjalistycznym językiem naukowym i właściwą dla archeologii terminologią,
K_U12 prezentować wyniki badań w formie wystąpień ustnych, posługując się specjalistycznym językiem naukowym i właściwą dla archeologii terminologią.
Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do
K_K01 wykorzystywania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz jest świadomy konieczności konfrontowania jej z opiniami ekspertów,
K_K04 krytycznej oceny i interpretacji źródeł archeologicznych i historycznych i ma świadomość wieloaspektowości interpretacji,
K_K07 krzewienia wiedzy na temat odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego,
K_K16 Jest gotów do rozwijania dorobku archeologii i podtrzymywania etosu zawodu archeologa.
Kryteria oceniania
O ocenie decyduje uczestnictwo w zajęciach (dopuszczalne są maksymalnie 2 nieobecności w
semestrze) oraz ocena pracy pisemnej (dotyczy studentów 2. roku przygotowujących pracę
magisterską na tym seminarium) lub przedstawionego referatu.
Literatura
Literatura będzie każdorazowo dobierana w zależności od tematów opracowywanych przez
studentów. Poniżej znajduje się lista prac o charakterze encyklopedycznym lub wprowadzającym
do epoki.
Okres protohistoryczny
Kaczanowski, P. & Kozłowski, J. K., Najdawniejsze dzieje ziem polskich, Wielka historia Polski, t.
1, Kraków 1998, s. 189–352.
A. Krawczuk (red.), Wielka historia świata, tom 3: Świat okresu cywilizacji klasycznych, Kraków
2005, s. 447–561.
Andrzejowski, J., Kokowski, A., Leiber, Ch. (red.), Wandalowie. Strażnicy bursztynowego szlaku,
Lublin-Warszawa 2004. Przede wszystkim rozdziały następujących autorów: Katarzyna
Czarnecka, Piotr Łuczkiewicz, Bartosz Kontny, Marta Stasiak-Cyran, Magdalena Mączyńska,
Wojciech Nowakowski.
Lund Hansen, U., Bitner-Wróblewska, A. (red.), Worlds Apart? Contacts across the Baltic Sea in
the Iron Age. Network Denmark-Poland, 2005–2008, Nordiske Fortidsminder, Serie C, vol. 7,
København-Warszawa 2010. Przede wszystkim rozdziały J. Andrzejowskiego, A. Kokowskiego,
A. Bitner-Wróblewskiej i W. Wróblewskiego na stronach 59–210.
Rzeszotarska-Nowakiewicz, A. (red.), The Past Societies, tom IV, Warszawa 2016.
Okres średniowieczny
Buko, A., Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej. Odkrycia – Hipotezy – Interpretacje,
Warszawa 2005.
Miśkiewicz, M., Europa wczesnego średniowiecza, Warszawa 2008.
Duczko, W., Ruś wikingów. Historia obecności Skandynawów we wczesnośredniowiecznej
Europie Wschodniej, Warszawa.
Trzeciecki, M. (red.), The Past Societies, tom V, Warszawa 2016.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: