Historia archeologii śródziemnomorskiej - st. zoczne 2800-ZOAS
W trakcie wykładu przedstawione będą dzieje archeologii od narodzin zainteresowania
przeszłością (jeszcze w starożytności) przez kolejne etapy uwzględniające ważne zmiany w
zakresie tematyki i metodyki badań - akademickich i wykopaliskowych, aż do ukształtowania
się archeologii jako nowoczesnej dyscypliny. Historia archeologii, zwłaszcza Grecji Rzymu,
uzupełnione o historię badań w Egipcie i na Bliskim Wschodzie, zostanie przedstawiona
zarówno w ujęciu chronologicznym jak i geograficznym, ze szczególnym uwzględnieniem
zmian w prawodawstwie zarówno krajów europejskich jak i Imperium Osmańskiego i Egiptu,
które wpłynęły na stan i sposób zachowania zabytków starożytnych. Poruszone będą również
zagadnienia z zakresu polskiej szkoły archeologii śródziemnomomorskiej, jej dziejów i
osiągnięć badawczych.
W ramach zajęć zostaną omówione dzieje badań archeologicznych od początków
zainteresowań starożytniczych po czasy współczesne, w obrębie basenu Morza
Śródziemnego. Prezentowane będą różne aspekty (naukowe, kulturotwórcze, społeczne,
polityczne ) wybranych odkryć, które w istotny sposób wpłynęły na rozwój archeologii jako
dyscypliny naukowej na świecie oraz w Polsce. Zostanie także uwzględniony wątek badań
prowadzonych przez Polaków w innych krajach i na innych kontynentach. Podczas zajęć
prezentowane będą różne koncepcje i teorie dotyczące archeologii śródziemnomorskiej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Zdobycie podstawowej wiedzy na temat historii rozwoju archeologii jako dyscypliny
badawczej wraz z znajomością miejsca i jej znaczenia w systemie nauk humanistycznych.
Poznanie powiązań archeologii z innymi dyscyplinami humanistycznymi, przede wszystkim
historią społeczeństw i ich kultury oraz historii sztuki.
Umożliwienie poznania historii rozwoju dyscypliny dzięki wykorzystaniu różnorodnych
źródeł, wskazanych przez prowadzącego. Umiejętność ich krytycznej analizy i interpretacji
dla określenia ich znaczenia i miejsca w oddziaływaniu na proces kształtowania się
dyscypliny w perspektywie historyczno-kulturowej. Docenienie tradycji i roli dziedzictwa
kulturowego ludzkości we współczesnym świecie.
Student zdobędzie pogłębioną wiedzę o znaczeniu archeologii w systemie nauk oraz jej
specyfice przedmiotowej i metodologicznej, ze szczególnym uwzględnieniem archeologii
śródziemnomorskiej (K_W01); uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę
obejmującą kluczowe zagadnienia archeologii śródziemnomorskiej (K_W04); pogłębioną
wiedzę o instytucjach naukowych i kulturalnych zajmujących się dziedzictwem
archeologicznym w krajach basenu Morza Śródziemnego (K_W07); wreszcie – nabędzie
szczegółową wiedzę o najważniejszych osiągnięciach i głównych kierunkach rozwoju
archeologii śródziemnomorskiej (K_W11).
Umiejętności:
Umie kreatywnie wykorzystywać istniejące metody i techniki, przystosowując je do potrzeb
wynikających ze specyfiki zagadnień dotyczących archeologii śródziemnomorskiej (K_U03).
Kompetencje:
Potrafi docenić znaczenie źródeł archeologicznych i pisanych jako elementów dziedzictwa
kulturowego ludzkości, ze szczególnym uwzględnieniem cywilizacji śródziemnomorskiej
(K_K02); ma świadomość niepowtarzalnej wartości źródeł archeologicznych i ich roli w
odtwarzaniu przeszłości człowieka w kontekście cywilizacji sródziemnomorskiej (K_K03);
jest gotów do wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy na temat kompleksowej natury
kultury i ma świadomość potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia
przeszłości człowieka w basenie Morza Śródziemnego (K_K05); rozumie społeczną rolę
archeologii (K_K10) z poszanowaniem różnych punktów widzenia determinowanych
odrębnym podłożem kulturowym (K_K12).
Kryteria oceniania
W trakcie wykładu przewidziane 2 obowiązkowe prace pisemne i dyskusja na forum, które
będą podlegać ocenie w skali od 2 do 5.
Na koniec kursu: egzamin pisemny on-line, oceniony według wartości procentowej
zaliczonych pytań: od 0 do 50% - ocena niedostateczna, od 50,1% do 67% - ocena dostateczna,
od 67,1% do 84% ocena dobra, od 84,1 do 100% ocena bardzo dobra.
Końcowa ocena będzie wynikową (średnią) otrzymanych ocen cząstkowych i oceny z
egzaminu.
Literatura
1. L. Casson, Podróże w starożytnym świecie, Wrocław 1981
2. K. Michałowski, Wspomnienia, Warszawa 1986
3. R. Bianchi Bandinelli, Archeologia jako historia sztuki, Warszawa 1988
4. C. Renfrew, P. Bahn, Archeologia. Teoria, metody, praktyka, Warszawa 2002 (wybrane
rozdziały)
5. Z dziejów miłośnictwa antyku w Polsce, A. Sadurska ed., Warszawa 1991
6. T. Mikocki, Najstarsze kolekcje starożytności w Polsce, Wrocław 1990
7. P. Bahn, Archeologia – bardzo krótkie wprowadzenie, Warszawa 1997
8. M. Beard, J. Henderson, Kultura antyku – bardzo krótkie wprowadzenie, Warszawa 1997
Szczegółowa literatura podawana będzie w trakcie trwania zajęć
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: