Człowiek i środowisko 2800-PL-L1-SPEC-K-CS
Głównym celem zajęć jest przedstawienie relacjiczłowieka z otaczającym go środowiskiem na przestrzeni dziejów.
Zagadnienia poddawane dyskusji, to:
1. Ekofakty a czas i miejsce.
2. Co to znaczy „człowiek” a co „środowisko” – metody odtwarzania ewolucji człowieka i zmian środowiska.
3. Czy człowiek wiedział, że wychodzi z Afryki? - pojawienie się człowieka, jaką rolę odegrały w tym zmiany klimatyczne i środowiskowe.
4. Środowisko życia najwcześniejszych przodków człowieka – sawanna w Afryce, środowisko Azji południowej, Europa „przedpola lodowca”.
5. Europa paleolitu – środowisko i człowiek w epoce lodowcowej.
6. Prehistoryczne zachowania kulturowe – przystosowania do środowiska czy dostosowanie środowiska do własnych potrzeb?
7. „Czyńcie sobie ziemię poddaną” - neolityzacja – czas i miejsce udomowienia roślin i zwierząt. Skutki neolityzacji.
8. Na granicy światów – alternatywne ścieżki rozwoju i gospodarowania zasobami naturalnymi. Zbieractwo, łowiectwo i rybołówstwo w źródłach archeologicznych.
9. Stary i Nowy Świat – interakcje człowiek-środowisko w ujęciu lokalnym i globalnym. Chronologia dziejów człowieka na tle zmian środowiskowych.
Powyższe tematy nie są tożsame z zakresem
poszczególnych zajęć.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza (K_W)
K_W01 – student zna i rozumie w zaawansowanym
stopniu metody i teorie współczesnej archeologii
wykorzystywane w badaniach nad relacją człowieka i
środowiska w różnych okresach dziejów.
K_W04 – posiada pogłębioną wiedzę ogólną
dotyczącą historii materialnej społeczności
pradziejowych i historycznych, rozumiejąc ich
zmienność w kontekście środowiskowym i kulturowym
oraz znaczenie tych zagadnień dla nauk
humanistycznych.
K_W05 – zna wybrane metody nauk humanistycznych
i ścisłych (np. datowanie, archeobotanika,
archeozoologia, bioarcheologia), stosowane w analizie
źródeł archeologicznych w badaniach nad ewolucją
człowieka i dynamice relacji człowiek-środowisko.
Umiejętności (K_U)
K_U01 – potrafi właściwie dobrać metody
archeologiczne i interdyscyplinarne źródła wiedzy (w
tym dane środowiskowe, biologiczne i geograficzne)
do analizy zjawisk kulturowych i środowiskowych w
przeszłości.
K_U05 – umie posługiwać się specjalistyczną
terminologią archeologiczną i środowiskową w
merytorycznej dyskusji i interpretacji przeszłych relacji
człowieka z otoczeniem.
Kompetencje społeczne (K_K)
K_K01 – potrafi krytycznie ocenić posiadaną wiedzę
oraz źródła dotyczące przeszłych relacji
człowiek–środowisko i historii materialnej,
dostrzegając ich złożoność oraz potrzebę ciągłego
aktualizowania i weryfikowania informacji.
Kryteria oceniania
Zaliczenie na ocenę, na podstawie pisemnego
kolokwium. Obecność obowiązkowa, dozwolone są
dwie nieusprawiedliwione nieobecności.
Literatura
1. Dincauze F. D., Environmental Archaeology,
Cambridge 2003
2. Lasota-Moskalewska A., Zwierzęta udomowione w
dziejach ludzkości, Warszawa 2005
3. Lewin R., Wprowadzenie do ewolucji człowieka,
Warszawa 1999
4. Stone L., Lurquin P. F., Geny, kultura i ewolucja
człowieka. Synteza, Warszawa 2011
5. Larson, G., Piperno, D.R., Allaby, R.G.,
Purugganan, M.D., Andersson, L., Arroyo-Kalin, M.,
Barton, L., Climer Vigueira, C., Denham, T., Dobney,
K., Doust, A.N., Gepts, P., Gilbert, M.T.P., Gremillion,
K.J., Lucas, L., Lukens, L., Marshall, F.B., Olsen,
K.M., Pires, J.C., Richerson, P.J., Rubio de Casas, R.,
Sanjur, O.I., Thomas, M.G., Fuller, D.Q., 2014.
Current perspectives and the future of domestication
studies. Proc. Natl. Acad. Sci. 111, 6139–6146.
https://doi.org/10.1073/pnas.1323964111
Szczegółowa literatura źródłowa będzie podawana
podczas zajęć
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: