Śródziemie oczami anglistki i archeologa. Subiektywne spojrzenia na światy Tolkienowskie 2800-DWTOLKIEN-OG

Część językoznawcza (filologiczna):
1. Język, literatura i manuskrypty staroangielskie – warsztat profesora, który został pisarzem
2. Beowulf J.R.R. Tolkiena i Beowulf Sheamusa Heaneya – o przekładaniu eposu
3. Jak mówią elfy? Fikcyjne języki Tolkiena
4. Guthlac, Alfred, Aelfwine, Theoden – co kryje się w imionach staroangielskich?
5. Na drogach średniowiecznego świata: motyw wędrówki w literaturze staroangielskiej
6. The Homecoming of Byrhtnoth: odwaga, pycha i etos wojownika w poematach bitewnych
7. W świecie mitów i legend germańskich: symbioza wartości i wierzeń
8. Chrystus-wojownik i jego drużyna
9. Smoki, potwory i hybrydy z krańców ziemi – tropy literackie i rękopiśmienne
10. Dar i nagroda w społecznościach archaicznych i w świecie Tolkiena
11. Skąd się wzięły zagadki Golluma?
12. Skarga, lament i pieśni żałobne: obyczaje funeralne w świecie barbarzyńskim
13. Przemija postać świata – sławne miasta i ślady ich dawnej wielkości
14. Na bezdrożach: banici, waśnie rodowe, zemsta
15. Silmarilion – jak powstaje mitologia?

Ta część kursu omawia najważniejsze źródła starogermańskie, które były przedmiotem badań filologicznych J.R.R. Tolkiena oraz inspiracją dla jego twórczości literackiej. Studenci będą mieli okazję poznać wybrane utwory piśmiennictwa staroangielskiego, skandynawskiego i starosaskiego w przekładach na współczesny język polski i angielski oraz ich kluczowe wątki, postacie i motywy, dla których analogie znaleźć można na kartach Władcy Pierścieni i Hobbita.

Część archeologiczna:
1. Co J.R.R.Tolkien mógł wiedzieć o archeologii? Źródła inspiracji Tolkienowskich w dawnych kulturach.
2. Beowulf w świetle źródeł archeologicznych
3. Jeźdźcy Rohanu a Gondor.
4. Pustaci w Barbaricum
5. Drużyny pierścieni – wędrówki wojowników w świecie antyku i wczesnego średniowiecza
6. Uchwycić nieuchwytne: etos wojownika i kowala w świetle źródeł archeologicznych
7. Jak archeolog badałby miejsce bitwy na Polach Pelennoru? Archeologia pól bitewnych starożytności
8. Martwe Bagna istniały! Wodne stanowiska ofiarne w barbarzyńskiej Europie
9. Smoki, olifanty, wargowie et alii – bestiariusz archeologiczny
10. Władcy i pierścienie. Dar i nagroda w źródłach archeologicznych
11. Oko Saurona. Świat barbarzyńskich symboli
12. Mgła na kurhanach – barbarzyńskie zwyczaje pogrzebowe
13. Starożytne Moria, Dal, Edoras, Minas Tirith i Hobbiton? Między miejscami centralnymi a wioskami w Barbaricum
14. Dokąd prowadzi Ścieżka Umarłych? Tropy celtyckie u Tolkiena
15. Między zachwytem a rozczarowaniem. Tolkien oczami Petera Jacksona albo czy warto być skrupulatnym w filmie?
W tej części kursu przedstawione zostaną pewne i potencjalne inspiracje kulturowe J.R.R. Tolkiena, dostrzegalne w wykreowanych przezeń światach. Sięgniemy do starożytnych i wczesnośredniowiecznych źródeł archeologicznych, których echa odczytać można w Hobbicie i Władcy Pierścieni.