Kultura Nubii Późnoantycznej i Chrześcijańskiej 2800-DKNUBPO
Zajęcia przedstawiają przekrój przez siedemnaście wieków historii doliny Nilu
Środkowego, tzw. Nubii. Kurs podzielony jest na dwie części. W pierwszym semestrze
zajmiemy się dziejami regionu w okresie istnienia królestwa Meroe oraz w wiekach po
jego upadku aż do uformowania się trzech nowych państwowości na tym terenie,
Nobadii, Makurii i Alwy. Drugi semestr będzie natomiast poświęcony historii rozwoju i
upadku królestw chrześcijańskich. Podczas zajęć omawiane będą wybrane źródła
pisane dotyczące zarówno historii Nubii w tym czasie, jak i różnych aspektów jej kultury i
religii. Do przedstawienia kultury królestw nubijskich posłuży także materiał
archeologiczny. Będą to zarówno całe stanowiska, jak i zabytki architektury i malarstwa
oraz przedmioty użytku codziennego. Studenci poznają publikacje tych materiałów oraz
dyskutować będą nad ich interpretacjami.
Ramowy plan zajęć
Pierwszy semestr:
1. Starożytna Nubia - geografia i historia
2. Języki i teksty w Nubii od III w. p.n.e. do V w. n.e.
3. Meroe - nowa stolica - miasto i nekropola
4. Działalność Ptolemeuszów w Nubii
5. Społeczeństwo Meroe - życie elit w miastach
6. Religia meroicka
7. Tradycja pogrzebowa
8. Ideologia władzy królewskiej
9. Rzymianie w Nubii
10. Sztuka meroicka
11. Król Ezana w Nubii
12. Nubia po upadku Meroe
13. Nobadowie
14. Blemmiowie vs. Nobadowie
Drugi semestr:
1. Nubia przed chrystianizacją - sytuacja społeczno-polityczna
2. Chrystianizacja Nubii - przekazy historyczne
3. Chrystianizacja Nubii - źródła archeologiczne
4. Języki i źródła pisane w Nubii chrześcijańskiej
5. Historia Nubii do VIII wieku i zjednoczenie Nobadii i Makurii
6. Stolice trzech królestw - ekspresja władzy w przestrzeni miasta
7. Struktura królestwa Makurii
8. Koncepcja władzy królewskiej w sztuce
9. Renesans nubijski – IX–XII wiek
10. Kościół Makurii
11. Monastycyzm
12. Kult świętych i obrządek pogrzebowy
13. Społeczeństwo Makurii – wybrane aspekty
14. Nubia w świecie orientu
15. Koniec chrześcijańskich królestw w Nubii
16. Nubia chrześcijańska w pigułce – wizyta w Galerii Faras
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
– Student będzie znał różne źródła, metody ich interpretacji i współczesne teorie z
zakresu różnych sfer kultury Nubii okresu meroickiego, post-meroickiego i
chrześcijańskiego.
[K_W02; K_W03; K_W05; K_W06; K_W08; K_W09; K_W11; K_W12; K_W14]
– Student będzie umiał zbudować swoją opinię na temat różnych aspektów kultury Nubii
okresu meroickiego, post-meroickiego i chrześcijańskiego.
[K_U01; K_U02; K_U03; K_U05; K_U09; K_U10; K_U11; K_U12; K_U13; K_U15; K_U17;
K_U19; K_U20]
– Student pozna możliwości, jakie daje analiza zabytków dla rekonstrukcji kultury
meroickiej, post-meroickiej i średniowiecznej Nubii.
– Student będzie mieć świadomość uniwersalności niektórych aspektów kultury okresu
meroickiego, post-meroickiego i chrześcijańskiego w Nubii pojawiających się również w
innych kulturach i epokach.
[K_K02; K_K03; K_K04; K_K05; K_K06]
Kryteria oceniania
Na ocenę końcową składają się wynik zaliczenia ustnego na koniec kursu (70%) oraz
ocena aktywności na zajęciach (30%).
Dopuszczalne są dwie nieusprawiedliwione nieobecności w ciągu semestru. Każda
następna nieobecność powoduje konieczność ustnego zaliczenia odpowiedniej partii
materiału. Brak usprawiedliwienia i zaliczenia zaległości będzie skutkował obniżeniem
oceny końcowej o jeden stopień.
Literatura
Ogólna:
W. Y. Adams, Nubia. Corridor to Africa, Princeton 1977
D. N. Edwards, The Nubian Past. An Archaeology of Sudan, Londyn 2004
P. L. Shinie, Meroe, Warszawa 1986
L. Török, The Kingdom of Kush: Handbook of the Napatan-Meriotic Civilization, Brill,
1997
D. A. Welsby, The Medieval Kingdoms of Nubia. Pagans, Christians and Muslims along
the Middle Nile, Londyn 2002
Szczegółowa literatura będzie podawana w trakcie zajęć.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: