Niezliczone twarze monety antycznej 2800-DFTWMO
Celem zajęć jest rozwinięcie umiejętności analizy i interpretacji symboliki monet antycznych
oraz zrozumienie ich znaczenia w kontekście społecznym, politycznym i kulturowym.
Studenci uczą się wyciągania wniosków na podstawie źródeł numizmatycznych oraz
prezentowania wyników analiz w przystępny sposób dla szerokiego grona odbiorców.
Forma zajęć: Konwersatorium prowadzone jest w formie wykładów wzbogaconych o
prezentacje multimedialne, dyskusje oraz zadania praktyczne. Każde spotkanie ma jasno
określony cel ogólny i szczegółowy, a tematyka zajęć jest przedstawiona w sposób
angażujący i interdyscyplinarny.
Konwersatorium podzielone jest na trzy moduły: Olimp, SPQR oraz Dusze Imperium
Romanum
1. Zajęcia "zero" - organizacyjne (organizacja zajęć, tematyka, zasady zaliczenia)
........................................................................
Moduł I: OLIMP: Mit, Wojna i Tajemnice Wyryte w Metalu
Moduł poświęcony ikonografii greckiej i symbolice mitologicznej na starożytnych monetach.
Studenci poznają różnorodne aspekty przedstawień bóstw, roślinności oraz wojny w
kontekście kultury antycznej Grecji. Dzięki analizie numizmatów uczą się interpretować
znaczenie mitów i wierzeń w codziennym życiu Greków, a także ich wpływu na politykę i
społeczeństwo.
Zajęcia:
1. Szlak ku Skarbom Antyku: Wprowadzenie do mennictwa antycznego, funkcji monet
oraz podstawowych elementów opisu numizmatycznego.
2. Złoto i Wojny: Analiza przedstawień związanych z wojną i działaniami wojennymi
na monetach greckich.
3. Gniew Bogów: Boskie Konflikty : Przegląd ikonografii bóstw greckich, zarówno
popularnych, jak i rzadko występujących, oraz ich znaczenia w kontekście konfliktów
mitologicznych.
4. Wino, Liście i Legendy: Symbolika roślin, takich jak laur, hibiskus czy winorośl,
oraz ich znaczenie w kulturze starożytnej Grecji.
5. Szept Wyroczni: Monety Proroctwa i Świętych Miejsc: Przedstawienia miejsc kultu
i wyroczni, takich jak Delfy czy Olimpia, na monetach antycznych.
Moduł II: SPQR – Życie, Wojna i Śmierć na Rzymskich Monetach
Moduł skupia się na rzymskiej ikonografii monetarnej, ukazując życie codzienne, politykę,
wojskowość oraz rytuały pogrzebowe starożytnego Rzymu. Studenci analizują, jak monety
odzwierciedlały ideologię cesarstwa, a także funkcję propagandową i społeczną.
Zajęcia:
1. Forum na Dłoni: Przedstawienia architektury Forum Romanum i ich znaczenie
propagandowe w kontekście polityki cesarskiej.
2. Denar na Dzień: Życie Codzienne w Antycznym Rzymie : Symulacja codziennego
życia Rzymianina na podstawie wartości denara i możliwości zakupowych.
3. Cienie Imperium: Analiza przedstawień cesarzy na monetach różnych okresów oraz
ich politycznego znaczenia.
4. Legiony i Wojna: Ikonografia wojskowa, życie legionistów i symbolika militarna na
rzymskich monetach.
5. Cienie za Światłem: Symbolika pogrzebowa i wierzenia związane z życiem
pozagrobowym w starożytnym Rzymie.
Moduł III: DUSZE IMPERIUM ROMANUM
Moduł poświęcony analizie przedstawień związanych z geografią, cnotami i postrzeganiem
świata przez starożytnych Rzymian. Studenci zgłębiają ikonografię personifikacji oraz
ideologii rzymskiej ukazanej na monetach.
Zajęcia:
1. Na szlakach Imperium: Przedstawienia personifikacji dróg, rzek i regionów oraz ich
rola w budowaniu spójności imperium.
2. Port Cnót: Analiza cnót rzymskich przedstawianych jako personifikacje na monetach
i ich znaczenie społeczne.
3. W Zwierciadle Monety: Jak Rzymianie Postrzegali Świat : Ikonografia ukazująca
wyobrażenia Rzymian o innych kulturach oraz ich imperialną ideologię.
Celem konwersatorium jest poszerzenie i pogłębienie wiedzy studentów na temat znaczenia
znalezisk monetarnych w archeologii. Uczestnicy zajęć uczą się interpretować symbolikę i
ikonografię monet, aby lepiej rozumieć procesy historyczne oraz funkcje, jakie pełniły
monety w życiu dawnych społeczeństw. Konwersatorium kładzie nacisk na umiejętność
analizy, wyciągania wniosków z dostępnych baz danych oraz efektywnego prezentowania
bogactwa ikonograficznego monet szerokiemu gronu odbiorców.
Zajęcia mają formę wykładu, który zawsze przebiega według stałego schematu. Każde
zagadnienie jest przedstawiane za pomocą starannie przygotowanej prezentacji
multimedialnej, bogato ilustrowanej przykładami. Struktura wykładu obejmuje określenie
celu ogólnego, a następnie szczegółowych celów zajęć. Treść wykładu rozwija się zgodnie z
wyznaczonymi celami, po czym studenci angażowani są w dyskusje lub krótkie zadania
praktyczne, szczególnie podczas zajęć prowadzonych w formie zdalnej.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA: ABSOLWENT ZNA I ROZUMIE
K_W01; ma pogłębioną wiedzę o miejscu i znaczeniu numizmatyki antycznej w systemie
nauk oraz jej specyfice przedmiotowej i metodologicznej
K_W02; zna szczegółowe pojęcia i terminologię stosowaną w numizmatyce
K_W03; ma rozszerzoną wiedzę w zakresie opisu, analizy i interpretacji źródeł
numizmatycznych
K_W04; ma uporządkowaną i podbudowaną teoretycznie wiedzę obejmującą kluczowe
zagadnienia numizmatyki, obejmującą terminologię, teorie i metodologię
K_W06; ma szczegółową, specjalistyczną wiedzę o wybranych społecznościach starożytnych,
obejmującą terminologię, teorie i metodologię z zakresu znalezisk monet
K_W11; ma szczegółową wiedzę o najważniejszych osiągnięciach i głównych kierunkach
rozwoju numizmatyki
K_W12; zna i rozumie zaawansowane metody analizy oraz interpretacji problemów
badawczych z zakresu archeologii o specjalności znaleziska monet, właściwe dla wybranych
tradycji, teorii i szkół badawczych
K_W13; zna i rozumie zaawansowane metody analizy i interpretacji informacji zawartych w
publikacjach naukowych
UMIEJĘTNOŚCI: ABSOLWENT POTRAFI
K_U04; potrafi formułować problemy badawcze, kreować oryginalne koncepcje, formułować
i testować hipotezy w zakresie archeologii i numizmatyki antycznej
K_U05; potrafi samodzielnie formułować wnioski, argumentować i tworzyć syntetyczne
podsumowania z uwzględnieniem różnych poglądów
K_U06; potrafi samodzielnie analizować i interpretować różne rodzaje artefaktów, łącznie z
uwzględnieniem ich kontekstu, z zastosowaniem najnowszych osiągnięć badawczych w celu
określenia ich znaczenia i oddziaływania w procesie społeczno-kulturowym
K_U08; posiada umiejętność prowadzenia polemiki naukowej
K_U09; potrafi dokonać doboru metody prezentacji wyników swoich badań, wykorzystując
także zaawansowane metody informacyjno-komunikacyjne
K_U11; potrafi prezentować wyniki badań w formie pisemnej, posługując się
specjalistycznym językiem naukowym i właściwą dla numizmatyki terminologią
K_U12; potrafi prezentować wyniki badań w formie wystąpień ustnych, posługując się
specjalistycznym językiem naukowym i właściwą dla numizmatyki terminologią
K_U19; potrafi prawidłowo określać priorytety służące realizacji własnego lub zleconego
zadania badawczego
KOMPETENCJE SPOŁECZNE: ABSOLWENT JEST GOTÓW DO
K_K01; jest gotów do wykorzystywania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz
jest świadomy konieczności konfrontowania jej z opiniami ekspertów
K_K02; jest gotów do uznania istotnego znaczenia artefaktów numizmatycznych i źródeł
pisanych jako elementów dziedzictwa kulturowego ludzkości
K_K03; jest gotów do oceny niepowtarzalnej wartości źródeł archeologicznych /
numizmatycznych i ich roli w odtwarzaniu przeszłości człowieka
K_K04; jest gotów do krytycznej oceny interpretacji źródeł archeologicznych,
numizmatycznych i historycznych i ma świadomość wieloaspektowości interpretacji
K_K05; jest gotów do wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy na temat kompleksowej
natury kultury i ma świadomość potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia
przeszłości człowieka
K_K06; jest gotów do upowszechniania wiedzy na temat dziedzictwa kulturowego i
podkreślania jego znaczenia dla zrozumienia procesu przemian gospodarczych, społecznych i
kulturowych, od czasów najdawniejszych do współczesności
K_K07; jest gotów do krzewienia wiedzy na temat odpowiedzialności za zachowanie
dziedzictwa kulturowego
K_K12; jest gotów do uznania i poszanowania różnych punktów widzenia determinowanych
różnym podłożem kulturowym
K_K13; jest gotów do uznania konieczności uczenia się przez całe życie oraz doskonalenia
swoich umiejętności merytorycznych i praktycznych w zakresie numizmatyki
K_K16; jest gotów do rozwijania dorobku archeologii (w tym numizmatyki antycznej) i
podtrzymywania etosu zawodu archeologa.
Kryteria oceniania
Studenci mają możliwość wyboru jednego z dwóch rodzajów zaliczenia konwersatorium:
1. Kolokwium całościowe – obejmujące cały materiał kursu. Każdy, kto preferuje tę
formę, może do niej przystąpić bez dodatkowych warunków. To świetna opcja dla
tych, którzy lubią podejść do wyzwania kompleksowo.
2. Kolokwia cząstkowe – mniejsze sprawdziany organizowane po każdym module
tematycznym. Aby skorzystać z tej formy zaliczenia, należy spełnić warunek
obecności – dopuszczalne są maksymalnie dwie nieobecności. Ocena końcowa z
konwersatorium to średnia z trzech kolokwiów cząstkowych, co pozwala na bardziej
stopniowe przyswajanie materiału.
Wszystkie szczegóły dotyczące zaliczenia zostaną dokładnie wyjaśnione na pierwszych
zajęciach, podczas tzw. spotkania pertraktacyjnego. To ważna okazja, aby rozwiać wszelkie
wątpliwości i poznać szczegóły – warto więc być obecnym.
Terminy wszystkich kolokwiów, zarówno całościowego, jak i częściowych oraz
poprawkowych, zostaną przedstawione na pierwszych zajęciach. Znajdziesz je również w
prezentacji dostępnej na platformie Kampus przez cały semestr, aby zawsze mieć do nich
wygodny dostęp.
Literatura
- K. Butcher, Roman Provincial Coins: An Introduction to the Greek Imperials, London 1988.
- R. Ciołek, P. Dyczek, Coins from sector IV, Novae. Legionary Fortress and late antique
town, vol. II, Warszawa 2011.
- T. L. Donaldson, Architectura numismatica, Or Architectual medals of classic Antiquity,
Argonaut, Press, Chicago 1965.
- R.P. Duncan-Jones, Coin Evidence from Pompeii and the Vesuvian Cities, in Presenza e
circolazione della moneta in area vesuviana, Atti XIII Convegno CISN, Napoli 30 maggio-1
giugno 2003, Napoli 2007, pp. 11-26.
A. Kunisz A., Rola źródeł numizmatycznych w badaniach nad ideologią i propagandą w
państwie rzymskim, [w:] W. Kaczanowicz (red), Rzym antyczny. Polityka i pieniądz, t. 1,
Katowice 1993.
M. Mielczarek, Mennictwo starożytnej Grecji, Warszawa 2006
R. Stoll, Architektur auf römischen Münzen, Trier 2000.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: