Najwybitniejsze postacie starożytnego świata i średniowiecznej Polski 2700-NPSS-OG

Zajęcia będą prowadzone „na odległość” (Platforma Kampus), co pozwoli na swobodne dysponowanie czasem w ramach aktywności przewidzianych podczas konserwatorium dotyczącego najwybitniejszych postaci starożytnego świata i średniowiecznej Polski. Będzie to studium skoncentrowane na ludziach epoki polegające na odkrywaniu ich „osobowości” tzn. cech charakteru, podejmowanych decyzji, mających istotny wpływ na losy państwa itp. Będziemy starali się zrozumieć ich decyzje polityczne. Zastanowimy się co zadecydowało o wielkości takich postaci jak np. Aleksander Wielki, Juliusz Cezar, Bolesław Chrobry czy Władysław Łokietek. Nasze zainteresowanie będzie skierowane także na kobiety epoki. Na kanwie m.in. książek: „Kleopatra. Biografia”, „Żelazne Damy. Kobiety, które zbudowały Polskę”, „Damy ze skazą. Kobiety, które dały Polsce koronę”, „Ruskie żony polskich władców” czy „Kopciuszki na tronach Europy” ukażemy ich rolę w kształtowaniu starożytnego świata i średniowiecznej Polski. Dzięki wizerunkom utrwalonym na obrazach wielkich mistrzów oraz opisów źródłowych postaramy się odtworzyć najbardziej prawdopodobny wygląd zewnętrzny tych postaci. Poszczególne postacie historyczne będziemy analizować w konfrontacji z opracowaniami naukowymi, czasopismami, literaturą piękną, tekstami w prasie codziennej i na portalach internetowych. Nie mniej istotną rolę będą odgrywały filmy dokumentalne, fabularne lub audycje radiowe, których bohaterami są omawiane postacie historyczne. Dokonana zostanie także ocena tych postaci : czy zasługują na uznanie i podziw czy raczej to osoby, która niechlubnie zapisały się na kartach historii.

Rodzaj przedmiotu

ogólnouniwersyteckie

Tryb prowadzenia

zdalnie

Koordynatorzy przedmiotu

Robert Czarnowski

Efekty kształcenia

• Wiedza
Po ukończeniu zajęć student:
- potrafi określić i ocenić krytycznie stan swojej wiedzy na temat epoki starożytnej i średniowiecznej
- zna wybrane obszary tematyczne związane z epoką starożytną i średniowiecznej Polski dotyczące różnych aspektów związanych z dziejami politycznymi, ze strukturą, funkcjonowaniem społeczeństwa średniowiecznego w Polsce w ujęciu chronologicznym i tematycznym
- zna cechy charakterystyczne dyskursu naukowego i popularyzatorskiego w odniesieniu do starożytnego i średniowiecznego świata
- zna powiązania badanych zjawisk historycznych
- zna sposoby wyszukiwania i systematyzowania informacji dotyczące dziejów Polski i świata
- posiada podstawową wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację źródeł historycznych
-dostrzega powiązania badań i analiz związanych z tematyką najwybitniejszych osobowości starożytnego świata i średniowiecznej Polski z dziedzinami pokrewnymi
- posiada wiedzę na temat różnych kierunków badań historycznych
- ma świadomość różnorodności źródeł historycznych oraz rozumie ich znaczenie dla badań nad dziejami starożytnego świata i średniowiecznej Polski
- definiuje, objaśnia i stosuje poprawnie w mowie i w piśmie podstawowe terminy fachowe właściwe dla nauk historycznych

• Umiejętności
Po ukończeniu zajęć student:
- potrafi wskazać podstawowe źródła epoki starożytnej i dziejów średniowiecznej Polski
- rozumie i akceptuje świat wartości i postaw innych osób w różnych kontekstach i sytuacjach historycznych
- uznaje i szanuje różnice punktów widzenia determinowane różnym podłożem kulturowym; wykazuje niezależność i samodzielność myśli, szanując jednocześnie prawo innych osób do wykazywania tych samych cech
- umie posługiwać się w stopniu podstawowym teoriami i paradygmatami nauk historycznych
- dostrzega rolę dyskursu historycznego na rzecz wzmacniania państwa i narodu polskiego
- umie rozpoznać relacje zachodzące między przeszłością, a wydarzeniami bieżącymi, także w odniesieniu do umiejętności popularyzacji wiedzy historycznej
- samodzielnie zdobywa i utrwala wiedzę korzystając z nowoczesnych technik pozyskiwania, analizowania i klasyfikowania danych pod kierunkiem opiekuna naukowego
- potrafi wskazać, uzasadnić i omówić wzajemne relacje różnych kierunków badań historycznych
- potrafi przedstawić opinie, tezy i argumenty znanych mu różnych autorów prac historycznych
- potrafi sformułować własne opinie o zjawiskach społecznych i politycznych posługując się zdobytą wiedzą historyczną
- wie o istnieniu w historii i pokrewnych odmiennych punktów widzenia, determinowanych różnym podłożem kulturowym

• Inne kompetencje
Po ukończeniu zajęć student:
- ma świadomość dorobku pokoleń historyków i podejmuje działania na rzecz jego podtrzymania
- ma świadomość wartości kultury historycznej, na którą składa się znajomość dziejów dyscypliny, świadectw, metod i korzeni historycznych kultury
- docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz dziedzictwo historyczne i kulturowe
- opanował i umie stosować fundamentalne umiejętności badawcze w naukach historycznych
- rozumie konieczność przestrzegania norm etycznych w nauce, w szczególności w pracy historyka i przy popularyzacji historii
- wie, że badania i debata historyczna na temat starożytności i średniowiecza są procesem stałym, który niesie ze sobą nieustanne zmiany i rozwój poglądów
- potrafi pracować samodzielnie korzystając z pomocy zamieszczonych na Platformie Kampus

Kryteria oceniania

Nie ma kolokwium. O zaliczeniu decyduje wykonanie wszystkich aktywności zamieszczonych na Platformie Kampus

Literatura

Źródła
- Wybór źródeł do historii Polski średniowiecznej: (do połowy XV wieku), oprac. Gerard Labuda, Benon Miśkiewicz, t. 1: Społeczeństwo i państwo polskie do połowy XIII wieku, Poznań 1966;
- Wybór źródeł do historii Polski średniowiecznej: (do połowy XV wieku), oprac. Gerard Labuda, Benon Miśkiewicz, t. 2: Przezwyciężenie rozdrobnienia feudalnego i powstanie monarchii stanowej w Polsce, Poznań 1967;
- Kronika polska, Anonim tzw. Gall, przeł. Roman Grodecki; wstęp i oprac. Marian Plezia, Wrocław 2008;
- Kronika polska. Mistrz Wincenty Kadłubek, przeł. Brygida Kürbis, Wrocław-Warszawa 2003.

Opracowania
Baczkowski K., Dzieje Polski późnośredniowiecznej (1370-1506), Kraków 1999
Banaszkiewicz J., Polskie dzieje bajeczne mistrza Wincentego Kadłubka, Wrocław 2002
Bardach J., Historia prawa i państwa Polski, t. I do połowy XV w., Warszawa 1973
Baszkiewicz J., Polska czasów Łokietka, Warszawa 1968
Berdecka A., Lokacje i zagospodarowanie miast królewskich w Małopolsce za Kazimierza Wielkiego (1333-1370), Warszawa 1983
Błaszczyk G., Dzieje stosunków polsko-litewskich od czasów najdawniejszych do współczesności, T. 1-2, Poznań 1998-2007
Buko A., Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej. Odkrycia, hipotezy, interpretacje, Wyd. 2, popr. i uzup., Warszawa 2006
Carcopino J., Życie codzienne w Rzymie, Warszawa 1960.
Dalewski Z., Rytuał i polityka. Opowieść Galla Anonima o konflikcie Bolesława Krzywoustego ze Zbigniewem, Warszawa 2005
Delestowicz N., Bolesław II Szczodry. Tragiczne losy wielkiego wojownika 1040/1042–2/3 IV 1081 albo 1082, Kraków 2016
Deptuła C., Galla Anonima mit genezy Polski. Studium z historiozofii i hermeneutyki symboli dziejopisarstwa średniowiecznego, Lublin 2000
Dworsatschek M., Władysław II Wygnaniec, Wrocław 1998
Dymmel P., Tradycja rękopiśmienna Roczników Jana Długosza. Studium analityczne ksiąg X-XII, Warszawa 1992
Dziewulski W., Postępy chrystianizacji i proces likwidacji pogaństwa w Polsce wczesnofeudalnej, Wrocław 1964
Grudziński T., Bolesław Śmiały-Szczodry i biskup Stanisław. Dzieje konfliktu, Wyd. 2, Warszawa 1986
Ihnatowicz I., Mączak A., Zientara B., Społeczeństwo polskie od X do XX w., Warszawa 1979
Jaczynowska M., Pawlak M, Starożytny Rzym, Warszawa 2008.
Jurek T., Kuzik E., Historia Polski do 1572, Warszawa 2013
Kara M, Archeologia o początkach państwa Piastów (wybrane zagadnienia), w: Kolory i struktury średniowiecza, Warszawa 2004
Kultura Polski średniowiecznej XIV–XV w., red. B. Geremek, Warszawa 1997.
Kultura Polski średniowiecznej X–XIII w., red. J. Dowiat, Warszawa 1985.
Kumaniecki K., Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1987.
Kurnatowska Z., Początki Polski, Poznań 2002
Kurtyka J., Odrodzone królestwo. Monarchia Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w świetle nowszych badań, Kraków 2001
Labuda G., Mieszko I, Wrocław 2002, 2005
Labuda G., Mieszko II król polski (1025-1034). Czasy przełomu w dziejach państwa polskiego, Wyd. 2, Poznań 2008
Labuda G., Święty Stanisław biskup krakowski, patron Polski. Śladami zabójstwa, męczeństwa, kanonizacji, Poznań 2000
Labuda G., Święty Wojciech. Biskup - męczennik, patron Polski, Czech i Węgier, Wyd. 2, Wrocław 2004
Maleczyński K., Bolesław III Krzywousty, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1975
Mireaux E., Życie codzienne w Grecji, Warszawa 1962.
Mularczyk J., Tradycja koronacji królewskich Bolesława I Chrobrego i Mieszka II, Wrocław 1998
Musiał D., Świat grecki od Homera do Kleopatry, Warszawa 2008.
Strzelczyk J., Bolesław Chrobry, Wyd. 2 zm. i popr., Poznań 2003
Strzelczyk J., Mieszko Pierwszy, Wyd. 2 uzup., Poznań 1999
Strzelczyk J., Zjazd gnieźnieński, Poznań 2000
Szczur S., Historia Polski. Średniowiecze, Kraków 2002 i n.
Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1983.
Wyrozumski J., Dzieje Polski piastowskiej (VIII w.–1370), Kraków 1999
Wyrozumski J., Kazimierz Wielki, Wyd. 3 popr. i uzup., Wrocław 2004
Zientara B., Henryk Brodaty i jego czasy, Wyd. 3, Warszawa 2006

Więcej informacji

Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:

Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb:

Strona przedmiotu 2700-NPSS-OG w USOSweb