Instytucje kultury polskiej w kraju i za granicą (XX-XXI w.) 2700-M-IN-Z2IKP-DZK
Jeśli idzie o polską emigrację, jej powstanie i działalnosć, a także wytworzone przez nią in-stytucje kultury, wprowadzeniem do każdego tematu, w zależności od omawianego państwa, będzie historia polskiego wychodźctwa, a dopiero na tym tle wskazywane jego potrzeby w dziedzinie szeroko pojętej kultury kraju czasowego zamieszkania. Przeanalizowana zostanie wielstronna rola dziewiętnastowiecznych instytucji, tam gdzie była obecna polska diaspora, przyczyny ich powstania, działalność i wkład w budowanie polskiej tożsamosci na obczyź-nie, a także zostanie dokonana próba ich oceny. Równie istotna kwestią będzie docenienie wkładu polskich, polonijnych instytucji w nauke i kulturę kraju, w którym powstały i działały. Szczególnej analizie, opartej na oryginalnych materiałach źródłowych, zostaną poddane naj-starsze polskie szkoły i biblioteki polonijne i instytucje kultury na czele z Biblioteką Polską w Paryżu, Biblioteką i Szkołą na Batignolles, Muzeum Polskim w Rapperswilu, Muzeum Pol-skim w Ameryce, Fundacją Kosciuszkowska etc. Tłem do wszechstronnego omówienia działalności instytucji polskiej kultury na emigracji będą niekiedy losy, programy i działania tych obcych, powstałych w kraju zamieszkania, na których rodzime-narodowe wzorowały się, bądź z któych wyrosły.
Osobna grupa zajęć będzie miała na celu przybliżenie sylwetek największych działaczy bądź całych rodzin pracujących i tworzących na rzecz instytucji kultury polskiej zarówno w kraju, jak i na emigracji. W tym celu studenci bedą proszeni o przeprowadzenie mini-kwerend na-ukowych o charakterze źródłowym i o krótkie prezentacje, co pozwoli bardziej zrozumieć złożoność emigracyjnej, zaborowej sytuacji. W tym kontekście będzie nas również intereso-wało zycie kulturalno-społeczne Polaków, ich przynależność do różnego rodzaju związków i organizacji, a także postrzeganie tychże organizacji, jako niezależnych instytucji kulturalno-politycznych.
Omówione zostaną różne formy zrzeszeń, instytucjonalnych manifestacji na rzecz niepodległości i swobód obywatelskich swego kraju, jak też i innych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę , obejmującą terminologię i metodologię z zakresu bibliologii i informatolgii
Ma uporządkowaną , pogłębioną, prowadzącą do specjalizacji wiedzę z zakresu bibliologii i informatologii
Ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach bibliologii i informatologii z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi obszaru albo obszarów, z których została wyodrębniona informacja naukowa i bibliotekoznawstwo, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych
Ma szczegółową wiedzę o współczesnych dokonaniach, ośrodkach i szkołach badawczych, obejmującą bibliologię i informatologię
Zna i rozumie zaawansowane metody analizy, interpretacji, wartościowania i problematyzowania różnych wytworów kultury, właściwych dla wybranych dyscyplin naukowych będących punktem odniesienia dla badań i praktyki bibliotecznej i informacyjnej
Ma podstawową wiedzę o bibliotekach i innych instytucjach kultury oraz orientację we współczesnym życiu kulturalnym, w zakresie niezbędnym dla prowadzenia współpracy bibliotek i wymiany informacji z tymi instytucjami
Potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informację z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy dla potrzeb własnych
Posiada pogłębione umiejętności badawcze , obejmujące analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów , dobór metod i konstruowanie narzędzi badawczych, opracowywanie i prezentację wyników, pozwalające na oryginalne rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie bibliologii i informatologii oraz dyscyplin naukowych , właściwych dla informacji naukowej i bibliotekoznawstwa
Potrafi przeprowadzić krytyczną analizę instytucji informacyjnych z punktu widzenia bibliologii i informatologii, stosując oryginalne podejścia , uwzględniające nowe osiągnięcia humanistyki w celu określenia ich znaczeń, oddziaływania społecznego, miejsca w procesie historyczno- kulturowym
Posiada umiejętność formułowania opinii krytycznych o systemach organizacji wiedzy różnego poziomu na podstawie wiedzy naukowej z zakresu bibliologii i informatologii oraz umiejętności prezentacji opracowań krytycznych w różnych formach i różnych mediach
Potrafi popularyzować wiedzę o bibliotekach i placówkach informacji oraz ich zasobach i usługach
Aktywnie uczestniczy w działaniach na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego (ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa piśmienniczego) swojego regionu, kraju, Europy
Systematycznie uczestniczy w życiu kulturalnym , interesuje się aktualnymi wydarzeniami kulturalnymi i nowatorskimi formami wyrazu artystycznego, nowymi zjawiskami w sztuce, związanymi z książką i jej instytucjami
Kryteria oceniania
Egzamin ustny lub pisemny poprzedzony indywidualnymi prezentacjami na wybrany temat.
Dopuszczona 1 nieobecność w semestrze.
Praktyki zawodowe
Nie dotyczy.
Literatura
Polskie instytucje za granicą. Przewodnik po zbiorach archiwalnych, opr. A. Krochmal, Warszawa 2004.
Biblioteki polskie za granicą przeszłość i współczesność, Katowice 2007
Biblioteka Polonijna” (seria), red. nacz. prof. dr hab. Grzegorz Babiński (wybrane roczniki)
Biblioteki polskie na obczyźnie, oprac.Zbigniew Hańcka, Tomasz Włodkowski, Łódź, 1989
Biblioteki polskie poza Krajem w latach 1938-1948 : informator, red. nauk. Barbara Bieńkowska , Poznań 2005
Lucjan Biliński, Bibliotekarze promujący Polskę za granicą.,Warszawa, 2007
Polonia w Europie, red. Barbara Szydłowska-Ceglowa, Poznań 1992
"Przegląd Polonijny” (kwartalnik), red. nacz. prof. dr hab. Adam Walaszek (wybrane numery)
Danuta Rederowa, Polski emigracyjny ośrodek naukowy we Francji w latach 1831-1872. ,Wrocław, 1972
Wiesław Śladkowski, Wychodźstwa polskiego zarys dziejów, Lublin 1994
A.Kłoskowski, Księgarstwo polskie we Francji 1871-1918.
A. Kłoskowski, Rodzina Krakowów. Z dziejów emigracji i książki polskiej we Francji, Niemczech i Brazyliii.
Od "Kościoła polskiego” do Kościoła Polaków na Wschodzie, “Dziennik Kijowski”, 1999 nr 14(117); nr 15(118); nr 17(120); nr 18(121). Przedruk z "Przeglądu Wschodniego”, t. V, z. 2,(18), s. 281-297.
Szkolnictwo i oświata polska na Wschodzie, "Przegląd Akademicki" (Lublin), R. II: 1992 nr 7 (8), s. 17-18.
— Polskie Liceum im. Cypriana K. Norwida w Paryżu 1939-1940, "Tygodnik Powszechny", R. 30:1976 nr 16(1421).
— Polacy na dawnych Kresach Wschodnich, w: Christianitas et cultura Europae. Księga ju-bileuszowa Profesora Jerzego Kłoczowskiego, cz. I. pod red. H. Gapskiego, Lublin 1998, s. 420-423.
— Przywódcza grupa społeczna w historii polskiej emigracji zarobkowej we Francji 1920-1980, "Studia Polonijne", 1983, t. 5, s. 61-77.
— Reorganizacja Misji Polskiej w Paryżu 1919-1925, "Duszpasterz Polski Zagranicą", R. XXXIV: 1983 nr 1/146, s. 60-83.
-Wybrane artykuły z "Przeglądu Polonijnego"
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: