Język w kontaktach społecznych – współczesne socjolekty i profesjolekty polskie 2700-M-FAK-Z-JWKS
Wykład obejmuje zagadnienia związane z komunikowaniem w obrębie określonych grup społecznych, w tym zawodowych. Zajęcia dotyczą zróżnicowania języka polskiego, wynikającego z funkcjonowania tych grup oraz ich kontaktów z innymi środowiskami czy środkami masowego przekazu, zmienności pokoleniowej, mody językowej i innych czynników modyfikujących zasoby leksykalne oraz sposoby porozumiewania się ich członków. Program wykładu obejmuje wprowadzenie teoretyczne na temat typologii odmian języka, w tym socjolektów i profesjolektów, oraz przegląd i analizę wybranych, m.in. tzw. korpomowy, języka pracowników mediów, IT, PR i reklamy, szewców, kaletników, mechaników samochodowych, e-graczy, twórców GLMM/GLMV i anime, osób zajmujących się sugarcraftingiem, off-roadem, stylizacją paznokci, wędkarstwem, a także kiperów czy snowboardzistów.
W trakcie zajęć przedstawione zostaną zasady tworzenia słowników obejmujących zasoby socjo- i profesjolektalne oraz przybliżone wybrane zagadnienia dotyczące pochodzenia, historii i rozwoju niektórych odmian zawodowych, w tym również kwestie poprawnościowe.
Efekty kształcenia
Efekty uczenia się obejmują wiedzę na temat zróżnicowania socjo- i profesjolektalnego współczesnej polszczyzny, historii i rozwoju wybranych odmian zawodowych języka, ich specyfiki słownej oraz uwarunkowań decydujących o jej zmienności, a także umiejętność konstruowania słowników zawierających określone zasoby leksykalne.
Kryteria oceniania
Zaliczenie przedmiotu uzyskiwane jest na podstawie oceny z pracy pisemnej (słowniczka wybranego socjolektu lub profesjolektu) oraz z testu (10 pytań).
Literatura
Wybrane pozycje:
Bartmiński J., Styl potoczny, w: J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski
Lublin 2001,
Dziagacz J., Profesjolekt dziennikarski, w: M. Ološtiak, M. Ivanová, D. Slančová (red.), Vidy jazyka a jazykovedy..., Prešov 2011, www.pulib.sk/elpub2/FF/Olostiak2/pdf_doc/33.pdf,
Grabias A., Język w zachowaniach społecznych, Lublin 1997,
Hymes D., Socjolingwistyka i etnografia mówienia (tłum. K. Biskupski), w: M. Głowiński (red.), Język i społeczeństwo, Warszawa 1980,
Kuć J.,Nowe profesjolektalne słownictwo polskie na przykładzie języka zawodowego menedżerów i trenerów, w: M. Ološtiak, M. Ivanová, D. Slančová (red.), Vidy jazyka ajazykovedy..., Prešov 2011, www.pulib.sk/elpub2/FF/Olostiak2/pdf_doc/34.pdf,
Lewandowski M., Język subkultury punków, Poznań 2007,
Matyka M., Socjolekt uczestników klasycznych gier fabularnych jako profesjolekt, "Homo Ludens" 2014, nr 1(6),
Nowik E. K., Analiza dyskursu CB radio: profesjolekt kierowców TIR-ów. Studium pilotażowe, w: G. Szpila (red.), Język polski XXI wieku: analizy, oceny, perspektywy, Kraków 2007,
Piekot T., Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do analizy socjolektu, Wałbrzych 2008,
Smoleń-Wawrzusiszyn M., Socjolekty wirtualne - metody lingwistyki a komunikacja językowa w społecznościach sieciowych, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/11076/Smolen-Wawrzusiszyn_Socjolekty_wirtualne.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Wilkoń A., Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice 2000,
Żydek-Bednarczuk U., Słownictwo z zakresu motoryzacji we współczesnym języku polskim, Katowice 1987.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: